Cách sử dụng mệnh đề trong bài viết pháp lý

Mệnh đề là phần bổ sung. Sử dụng mệnh đề ở giữa câu sẽ làm cho câu trở nên khó đọc hơn. Vì vậy, không nên làm như vậy, trừ khi có một mệnh đề bắt buộc phải đi kèm để xác định cụ thể về A. “A, nguyên đơn trong vụ kiện, đã nộp đơn khiếu nại”. Trong trường hợp này, mệnh đề không thể ở cuối câu vì như thế câu sẽ không có nghĩa.

1- Sử dụng mệnh đề phụ ở đầu câu hoặc cuối câu trong bài viết

Ví dụ minh họa trong sử dụng mệnh đề phụ: “A nộp một đơn khiếu nại”. Nếu phải bổ sung mệnh đề phụ vào câu để làm rõ, nên viết: "Trước khi nghỉ cuối tuần, A đã nộp một đơn khiếu nại” hoặc “A đã nộp đơn khiếu nại trước khi đi nghỉ cuối tuần " Thay vì như cách thông thường: "A, trước khi nghỉ cuối tuần, đã nộp đơn khiếu nại" hoặc tệ hơn là: “A đã nộp, trước khi đi nghỉ cuối tuần, một đơn khiếu nại”,

Chủ ngữ, vị ngữ, đối tượng tác động là những thông tin chính trong hầu hết các câu. Mệnh đề là phần bổ sung. Đặt mệnh để ở giữa câu sẽ làm cho câu trở nên khó đọc hơn. Vì vậy, không nên làm như vậy, trừ khi có một mệnh đề bắt buộc phải đi kèm để xác định cụ thể về A. “A, nguyên đơn trong vụ kiện, đã nộp đơn khiếu nại”. Trong trường hợp này, mệnh để không thể ở cuối câu vì như thế câu sẽ không có nghĩa.

2- Sử dụng bảng biểu, lập danh mục khi có thể 

Đây là cách thức trình bày giúp cho bài viết trực quan, sinh động và dễ hấp thụ hơn. Một số quy tắc cần lưu ý:  Các mục trong danh mục cần có sự tương đồng về bản chất, ví dụ: cùng là các sự kiện, đồ vật...Các mục trong danh mục cần có sự tương đồng về ngữ pháp trình bày, cần sử dụng dấu “;” trừ mục cuối cùng. Có thể lập danh mục nhỏ trong các danh mục lớn, nhưng không nên lập quá 02 lớp danh mục để tránh bị phức tạp hóa.

3- Sử dụng hình ảnh cụ thể, không chung chung, mơ hồ

Pháp luật là khoa học nhận thức có nguyên tắc, có số lượng từ chuyên môn khó rất nhiều. Tuy nhiên, tùy thuộc vào loại văn bản pháp lý, đôi khi nên thay thế những thuật ngữ khô cứng bằng từ ngữ có thể gợi những hình ảnh sinh động trong mắt độc giả, qua đó giúp bài viết trở nên hấp dẫn, sinh động hơn. Bằng cách thay thế bằng những hình ảnh cụ thể cho một khái niệm trừu tượng, câu văn sẽ trở nên sống động hơn nhiều.

Ví dụ minh họa: Hãy xem câu slogan nổi tiếng quảng cáo cho xe Roll-Royces, "Với tốc độ 60 dặm/giờ, tiếng động duy nhất của Roll-Royces là từ chiếc đồng hồ điện". Hiển nhiên người ta sẽ hiểu là chiếc xe này chạy vô cùng êm ái. Cây bút pháp lý giỏi sẽ sử dụng kỹ thuật này một cách triệt để và có thể đạt được hiệu quả thật bất ngờ.

Ví dụ minh họa: Về phạm vi bảo vệ quyền tự do ngôn luận, Thẩm phán Olivers Wendell Holmes đã viết rất hay như sau: “Sự bảo vệ nổi bật nhất của quyền tự do ngôn luận chính là không bảo hộ cho một người đã la hét hoảng loạn trong rạp hát và gây ra sự hỗn loạn". Hình ảnh đó đã làm rõ ý nghĩa của văn bản theo cách rất dễ nhớ. Tuy nhiên, một điều cần lưu ý là phải tiết chế việc sử dụng kỹ thuật này, đặc biệt là khi cần phải diễn đạt chính xác và cụ thể hay trong các văn bản mang tính chất khuôn mẫu.

4- Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest:

(i) Bài viết trong lĩnh vực pháp luật được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.

(ii) Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý Vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.

(iii) Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: (024) 66 527 527, E-mail: info@everest.org.vn.