Những kỹ năng của Luật sư trong thủ tục bắt đầu phiên tòa và tranh tụng tại phiên tòa

Bởi lẽ, trong nhiều vụ án chỉ có người làm chứng mới biết rõ và đưa ra thông tin khách quan về vụ việc; chỉ người đại diện cơ quan, tổ chức liên quan mới xác định được chính xác các tình tiết có ý nghĩa định tội như vũ khí mà bị cáo tàng trữ có phải vũ khí quân dụng hay không, việc bị cáo khám chữa bệnh như vậy vi phạm quy định nào của Nhà nước về khám chữa bệnh, việc bị cáo truy cập bất hợp pháp vào mạng máy tính đã gây ra thiệt hại như thế nào... Vì vậy, trường hợp những người này vắng mặt tại phiên tòa, Luật sư nên cân nhắc để đề nghị hoãn phiên tòa.

Ví dụ:Trong vụ án về vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ, Luật sư đã thu thập, xác minh được người chứng kiến toàn bộ sự việc xảy ra vụ tai nạn. Luật sư có văn bản đề nghị Cơ quan tiến hành tố tụng đưa họ vào tham gia tố tụng với tư cách là người làm chứng vì họ chứng kiến việc nạn nhân chủ động lao vào ô tô đang lưu thông bình thường trên đường. Đây là người làm chứng cực kỳ quan trọng và sự tham gia của họ tại phiên tòa có thể làm thay đổi hoàn nội dung vụ án. Trong trường hợp này, nếu Tòa án không triệu tập người làm chứng này sẽ có thể dẫn đến việc kết án oan người vô tội vì đây là một trong những căn cứ để áp dụng tình tiết sự kiện bất ngờ không phải chịu trách nhiệm hình sự.

- Trước khi kết thúc phần thủ tục bắt đầu phiên toà, Chủ tọa phiên toà thường hỏi các Luật sư có ý kiến gì không. Nếu đồng ý thì không có ý kiến gì, nếu thấy cần bổ sung thủ tục nào để bảo đảm lợi của thân chủ thì đề nghị Hội đồng xét xử xem xét.

Trong các vụ án về an toàn công cộng và trật tự công cộng thường có nhiều bị cáo và nhiều người làm chứng có lời khai ảnh hưởng đến quyền lợi của nhau.

Để bảo đảm tính khách quan, trung thực ở những lời khai tại tòa thì cần phải thực hiện việc xét hỏi riêng mới đảm bảo đúng quy định pháp luật (Điều 309, 311 Bộ luật tố tụng hình sự). Tuy nhiên để thực hiện được điều này pháp luật quy định việc cách ly người làm chứng lại là điều khoản tùy nghi, việc quyết định có cách ly họ khi khai báo hay không tùy thuộc vào ý chí của Chủ tọa phiên tòa (Điều 304 Bộ luật tố tụng hình sự). Do vậy, để bảo đảm việc xét hỏi khách quan, đặc biệt là tránh thông cung lời khai buộc tội bị cáo tại phiên tòa, Luật sư cần đề nghị cách ly bị cáo và người làm chứng.

Trên thực tế, tài liệu, chứng cứ được xác lập trong giai đoạn điều tra là rất quan trọng, nó là cơ sở chủ yếu cho việc xét xử tại phiên tòa.Tuy nhiên, các chứng cứ có trong hồ sơ là do cá Cơ quan tiến hành tố tụng thu thaaoj,nhiều trường hợp chưa thể hiện đầy đủ và không loại trừ việc thiếu khách quan.Thực tế cho thấy,không ít các vụ án về an toàn công cộng và trật tự công cộng.Cơ quan điều tra,Viện kiểm sát chỉ thu thập chứng cứ buộc tội mà không chú trọng thu thập chứng cứ gỡ tội,trong khi đó nhiều chứng cứ,tài liệu của Luật sư bào chữa thu thập được thì Cơ quan tiến hành tố tụng không xem xét nên đã làm hạn chế khả năng tranh tụng của Luật sư tại phiên tòa.Vì vậy,Luật sư phải theo dõi kỹ mọi diễn biến tại phiên tòa,lắng nghe các câu hỏi của Hội đồng xét xử, kiểm sát viên,Luật sư đồng nghiệp và các câu trả lời của những người được hỏi.Luật sư cần ghi chép tóm tắt lời khai của bị cáo,người bị hại,nguyên đơn dân sự,bị đơn dân sự,người làm chứng tại phiên tòa để xem trong các lời khai của những người được hỏi có những tình tiết nào có lợi cho khách hàng hoặc các chứng cứ khác của vụ án,những tình tieeys chưa được làm rõ để điều chỉnh nội dung xét hỏi đã dự kiến và chuẩn bị các câu hỏi mới đối với những người tham gia tố tụng.

Khi được tham gia hỏi, Luật sư phải đặt những câu hỏi sắc bén, ngắn gọn, tập trung vào những vấn đề quan trọng của vụ án chưa được làm rõ sao cho câu trả lời của người được hỏi sẽ có lợi nhất cho khách hàng của mình. Tránh đặt những câu hỏi quá dài, không đi vào trọng tâm hoặc bị trùng lặp hoặc vừa đặt câu hỏi vừa phân tích, bình luận làm lẫn lộn với phần tranh luận để Chủ tọa phiên toà phải nhắc nhở.

Ví dụ:Trong vụ án tổ chức đánh bạc, Luật sư bào chữa cho bị cáo P.S.N đã hỏi bị cáo một số câu hỏi nhằm làm rõ những tình tiết có lợi cho việc bào chữa như:

- Có phải bị cáo tin tưởng sau này hệ thống game bài này sẽ được cấp phép không? (Bị cáo: Dạ đúng);

- Công ty bị cáo đã từng xuất khẩu game ra nước ngoài có đúng không? (Bị cáo Đúng ạ)

Khi trốn ra nước ngoài, rồi về Việt Nam là ý chí của bị cáo hay có ai tác động không? Bị các chủ động thu hồi số tiền phạm tội để nộp cho Cơ quan điều tra là vào thời gian nào? (Bị cáo: Về Việt Nam là do ý chí của bị cáo. Khoảng tháng 12/2017 bị cáo có nhờ người nhà, người thân tích cực giao nộp lại số tiền phạm pháp).

Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest

1. Bài viết trong lĩnh vực pháp luật nêu trên được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
2. Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết
3. Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: 024-66.527.527, E-mail: info@everest.org.vn.