Bạo lực gia đình là gì? Đặc điểm và hậu quả của bạo lực gia đình?

1- Khái niệm vè bạo lực gia đình ? 

Khái niệm về bạo lực gia đình có thể được hiểu như sau:

Bạo lực gia đình là hành vi cố ý của một hoặc nhiều thành viên trong gia đình gây tổn hại hoặc đe dọa gây tổn hại về thể chất, tinh thần, tình dục hoặc kinh tế đối với các thành viên khác trong gia đình.

Hành vi này vi phạm chuẩn mực đạo đức, pháp luật và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, danh dự, nhân phẩm và sự an toàn của nạn nhân.

Căn cứ vào Luật Phòng, chống bạo lực gia đình (2007), bạo lực gia đình bao gồm các hành vi như:

(i) Hành hạ, ngược đãi, đánh đập hoặc các hành vi cố ý khác gây tổn hại về thể chất.

(ii) Lăng mạ, chửi bới, đe dọa, cô lập, xúc phạm danh dự nhân phẩm hoặc gây tổn hại về tinh thần.

(iii) Cưỡng ép quan hệ tình dục hoặc các hành vi lạm dụng tình dục khác.

(iv) Cưỡng ép chiếm đoạt tài sản, kiểm soát tài chính không công bằng trong gia đình.

(v) Ngăn cản quyền học tập, làm việc, khám chữa bệnh, tự do đi lại của thành viên gia đình.

(vi) Bỏ mặc, không chăm sóc người có trách nhiệm nuôi dưỡng (trẻ em, người già, người bệnh…).

Xem thêm : Dịch vụ pháp lý trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình của Công ty Luật TNHH Everest

2- Đặc điểm của bạo lực gia đình:

Đặc điểm của bạo lực gia đình có thể được nhìn nhận từ nhiều khía cạnh – pháp lý, xã hội và tâm lý. Dưới đây là những đặc điểm nổi bật của bạo lực gia đình :

[a] Tính chất lặp đi lặp lại và âm ỉ

Bạo lực gia đình thường không chỉ xảy ra một lần, mà có xu hướng tái diễn theo chu kỳ (hành vi – hối lỗi – lặp lại).

Có thể kéo dài trong nhiều năm mà không được phát hiện hoặc xử lý.

[b] Diễn ra trong không gian riêng tư

Chủ yếu xảy ra trong phạm vi gia đình, không gian kín, nên khó bị phát hiện bởi người ngoài.

Nạn nhân thường im lặng, không dám tố giác do sợ hãi, phụ thuộc kinh tế hoặc muốn giữ thể diện gia đình.

[c] Gắn liền với mối quan hệ huyết thống, hôn nhân, nuôi dưỡng

Bạo lực được thực hiện bởi người có quan hệ thân thiết với nạn nhân: cha, mẹ, vợ, chồng, con cái, người sống chung như vợ chồng…

Điều này khiến nạn nhân dễ bị tổn thương hơn, vừa chịu đau đớn thể xác vừa bị tổn thương về tinh thần.

[d] Tác động toàn diện đến nạn nhân và gia đình

Gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến thể chất, tinh thần, kinh tế của nạn nhân.

Trẻ em sống trong môi trường bạo lực gia đình có nguy cơ bị tổn thương tâm lý, học hành sa sút, dễ hình thành hành vi lệch chuẩn xã hội.

[e] Mang yếu tố bất bình đẳng quyền lực

Bạo lực thường phát sinh do sự chênh lệch quyền lực trong gia đình, đặc biệt là giữa nam và nữ, người lớn và trẻ em, hoặc người có khả năng chi phối kinh tế.

Người gây bạo lực thường kiểm soát, chi phối hành vi, suy nghĩ hoặc quyết định của nạn nhân.

[f] Bị chi phối bởi các yếu tố văn hóa – xã hội

Ở một số nơi, bạo lực gia đình bị bao che hoặc hợp lý hóa bởi tập tục, quan niệm gia trưởng (“chồng đánh vợ là chuyện trong nhà”).

Tâm lý “nhịn cho êm chuyện” khiến bạo lực tiếp diễn trong im lặng.

Xem thêm : Dịch vụ pháp lý trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình của Công ty Luật TNHH Everest

3- Quyền và nghĩa vụ của nạn nhân bạo lực gia đình:

[a] Quyền của nạn nhân bạo lực gia đình

Nạn nhân bạo lực gia đình có các quyền cơ bản sau:

(i) Được bảo vệ tính mạng, sức khỏe, danh dự, nhân phẩm

Có quyền yêu cầu cơ quan chức năng can thiệp, bảo vệ khỏi hành vi bạo lực.

Có thể được cách ly khỏi người gây bạo lực trong trường hợp nguy hiểm.

(ii) Được giữ bí mật thông tin cá nhân

Thông tin về thân nhân, địa chỉ, tình trạng bị bạo lực của nạn nhân phải được giữ kín trừ khi họ đồng ý hoặc pháp luật quy định khác.

(iii) Được hỗ trợ y tế, tâm lý và pháp lý

Có quyền được khám, chữa bệnh, tư vấn tâm lý, hỗ trợ pháp lý miễn phí (nếu thuộc diện khó khăn).

Được bố trí nơi lánh nạn tạm thời, hỗ trợ khẩn cấp.

(iv) Được yêu cầu xử lý người có hành vi bạo lực

Có quyền tố cáo, khởi kiện, yêu cầu xử lý hành chính hoặc hình sự đối với người gây bạo lực.

(v) Được hỗ trợ kinh tếCó thể được hỗ trợ khẩn cấp về nhu yếu phẩm, tài chính, đặc biệt là

[b] Nghĩa vụ của nạn nhân bạo lực gia đình

khi đang nuôi con nhỏ hoặc không có nơi nương tựa.

Mặc dù là người bị hại, nạn nhân vẫn có một số nghĩa vụ nhất định như:

(i) Hợp tác với cơ quan chức năng

Cung cấp thông tin trung thực, đầy đủ về vụ việc cho công an, chính quyền, cơ quan bảo vệ pháp luật.

(ii) Tuân thủ các biện pháp bảo vệ

Nếu được đưa đến nơi lánh nạn hoặc cơ sở trợ giúp, cần chấp hành nội quy, không làm ảnh hưởng đến an ninh trật tự tại đó.

(iii) Không trả thù hoặc gây thêm mâu thuẫn

Không được tự ý trả đũa, sử dụng bạo lực ngược lại, mà cần để cơ quan chức năng xử lý đúng pháp luật.

Ví dụ:

Chị A bị chồng bạo hành thể xác nhiều lần. Khi sự việc được phát hiện, chị có quyền:

Tố cáo chồng đến công an. Được đưa đến nơi an toàn (như nhà tạm lánh). Nhận trợ giúp y tế, tâm lý, pháp lý. Yêu cầu ly hôn và giành quyền nuôi con.

Tuy nhiên, chị A cũng cần:

Hợp tác trong điều tra.Tuân thủ nội quy nơi tạm lánh. Không kích động thêm xung đột.

Xem thêm : Dịch vụ pháp lý trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình của Công ty Luật TNHH Everest

4- Xử lý về hành vi bạo lực gia đình:

Căn cứ theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP, hành vi bạo lực gia đình có thể bị xử phạt hành chính trong các trường hợp sau:

[a] Một số mức xử phạt hành chính phổ biến:

Ngoài ra:

Người vi phạm có thể bị buộc xin lỗi công khai, cấm tiếp xúc nạn nhân, hoặc bị giáo dục tại địa phương.

[b] Xử lý hình sự

Nếu hành vi bạo lực gia đình gây hậu quả nghiêm trọng, có thể bị xử lý theo Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017).

Một số tội danh liên quan:

[c] Biện pháp bảo vệ nạn nhân kèm theo

- Áp dụng lệnh cấm tiếp xúc từ 3 ngày đến 6 tháng.

- Đưa người gây bạo lực ra khỏi nơi ở chung trong thời gian xác minh.

- Bố trí nơi tạm lánh an toàn cho nạn nhân và con cái.

- Hỗ trợ tâm lý, y tế, pháp lý miễn phí cho nạn nhân.

Xem thêm : Dịch vụ pháp lý trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình của Công ty Luật TNHH Everest

5- Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest

[a] Bài viết Bạo lực gia đình là gì? Đặc điểm và hậu quả của bạo lực gia đình? được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.

[b] Bài viết Bạo lực gia đình là gì? Đặc điểm và hậu quả của bạo lực gia đình? có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.

[c] Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc hoặc thuê luật sư hợp đồng cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: (024) 66 527 527, E-mail: info@everest.org.vn.