Kỹ năng hỏi từng người tham gia tố tụng của Luật sư (Phần 1)

 Kỹ năng hỏi từng người tham gia tố tụng phiên tòa hình sự của Luật sư là một trong những kỹ năng cần thiết và quan trọng. 

Công ty Luật TNHH Everest – Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900 6198

Sau khi HĐXX , KSV đã kết thúc phần xét hỏi và được chủ tọa phiên tòa cho phép thì luật sư sẽ tiến hành hỏi , Luật sư muốn hỏi người nào thì đề nghị HĐXX cho hỏi người đó . Những người được hỏi phải đứng trả lời các câu hỏi của luật sư; nếu có người không đứng dậy trả lời thì luật sư đề nghị chủ tọa phiên tòa yêu cầu họ đứng dậy. Trước khi đặt câu hỏi, luật đề nghị người được hỏi trả lời cho HĐXX rõ về các câu hỏi của luật sư.Nếu người được hỏi xưng hô thưa luật sư và quay về phía luật sư thì luật sư, sư yêu cầu họ thưa HĐXX và quay về phía HĐXX trả lời , vì việc hỏi của luật sư cũng chỉ nhằm giúp HĐXX đánh giá đúng các tình tiết vụ án đến bản án đúng người , đúng tội , đúng pháp luật .

 Hỏi bị cáo

- Đặt các câu hỏi để bị cáo trả lời khẳng định không phạm tội như: không có mặt tại hiện trường vào thời điểm xảy ra tội phạm ; không thực hiện hành vi như cáo buộc của bản cáo trạng , tài sản chiếm đoạt không đủ định lượng để cấu thành tội phạm và bị cáo cũng không bị xử lý hành chính về hành vi chiếm đoạt hoặc đã bị kết án về tội đang bị truy tố nhưng đã được xóa án tích ...

- Đặt các câu hỏi để làm rõ các tình tiết gỡ tội như : hoàn cảnh phạm tội do bị hại có lời nói xúc phạm bị cáo hoặc có hành động trái pháp luật gây ra đối với bị cáo hoặc người thân của bị cáo làm bị cáo bị kích động về tinh thần ; động cơ , mục đích phạm tội ( như : vì thiếu tiền chữa bệnh cho người thân nên không còn cách nào khác phải thực hiện tội phạm để có tiền chữa bệnh) ; vai trò của bị cáo trong vụ án không phải là người chủ mưu , người xúi giục như cáo buộc của VKS ; không có sự chuẩn bị công cụ , phương tiện phạm tội ; hỏi làm rõ các tình tiết về nhân thân của bị cáo , gia đình có người thân có công với cách mạng , có thành tích trong công tác ... hỏi làm rõ các tình tiết giảm nhẹ TNHS như sau khi gây thương tích đã chủ động băng bó vết thương , gọi xe đưa nạn nhân đi cấp cứu , đã tận tình thăm hỏi , bồi thường được một số tiền cho bị hại ...

Ví dụ 1 : Vụ án Nguyễn Quốc V cố ý gây thương tích , hủy hoại tài sản

Nguyễn Quốc V có vợ và 05 người con, trú tại tổ dân phố 2 , thị trấn Chư Sê , huyện Chư Sê , Đoàn Thị X có 03 người con, đã ly hôn chồng năm 2006. Hiện Đoàn Thị X trú tại làng Hra , xã Ia Hla , huyện Chư Pưh. Từ năm 2015 , Nguyễn Quốc V và Đoàn Thị X sống chung với nhau như vợ chồng và làm chung 4 ha tiêu . Đoàn Thị X đầu tư tiền , Nguyễn Quốc V trực tiếp chăm sóc . Trong thời gian sống với nhau và làm ăn chung không có mâu thuẫn gì. Vào khoảng 10 giờ ngày 17/4/2018 , Nguyễn Quốc V cho Đoàn Thị X 4.000.000 đồng, X không lấy và nói : “ Một vụ tiêu tôi đầu tư cho anh,  cho ăn mặc , đầu tư tiền, anh thu cả tỷ , anh không thấy buồn à” , sau đó Đoàn Thị X bỏ đi chơi . Sau khi X đi chơi về , V đi bộ đến nhà ông Đỗ Q ở cùng thôn mua một gói cháo và 13.000 đồng tiền xăng ( được khoảng 1/2 lít ) đựng vào túi ni lông , mang về treo túi xăng ở xe máy dựng trước sân nhà của X rồi vào nhà làm cháo ăn, khi ăn cháo V nói với X : “ Bây giờ bà muốn gì ”, X nói: “ Anh về với vợ con anh đi , tôi không sống được với anh” . Nghe vậy , V bực tức cầm tô cháo đang ăn hất vào mặt Đoàn Thị X và nói : “ Mày dồn tao vào đường chết mày phải chết ” rồi V đi ra xe cầm túi xăng, quay lại. Lúc này khoảng 20 giờ 30 phút cùng ngày , Nguyễn Quốc V cẩm túi xăng tạt vào người Đoàn Thị X đang nằm trên giường , trong phòng ngủ và dùng quẹt ga , tay phải bật quẹt , lửa bốc cháy từ chỗ Nguyễn Quốc V đứng đến chỗ Đoàn Thị X , làm Đoàn Thị X bị cháy bỏng và cháy nhà , cháy các đồ dùng trong nhà . Bị cháy , X chạy xuống phòng tắm dùng nước dập tắt lửa đang cháy trên người , lúc này Nguyễn Quốc V cũng chạy xuống khu vực phòng tắm lấy thuốc diệt cỏ uống để tự tử. V nghe X kêu : “ Cứu tôi với ” V nói : “ Đằng nào anh chết rồi , em ra xe anh đưa đi cấp cứu”. Nguyễn Quốc V dùng xe mô tô chở Đoàn Thị X đi cấp cứu, V chở X chạy đến nhà chị Trần Thị Bích L ở thôn Dư Keo, cùng xã la Hla , V nhờ L đưa X đi cấp cứu , sau đó V điều khiển xe chở X ngồi giữa, L ngồi sau, chạy được khoảng 500 m V bị ngấm thuốc diệt cỏ điều khiển xe chạy loạng choạng, thấy vậy , chị L nói V dừng xe , V dừng xe và ngã ra đường ói mửa. Chị Trần Thị Bích L gọi xe rồi cùng mọi người đưa Nguyễn Quốc V và Đoàn Thị X đến Bệnh viện đa khoa tỉnh GL cấp cứu , sau đó X và V được chuyển đến Bệnh viện Chợ Rẫy, thành người phố HCM để điều trị . Đến ngày 19/9/2018 , Đoàn Thị X ra viện .

Đối với Nguyễn Quốc V , ngày 22/1/2018 , Bệnh viện Chợ Rẫy trả về vì Bệnh viện không có thuốc giải độc thuốc diệt cỏ, gia đình đưa V đến điều trị thuốc đông y ở huyện Krông Nô , tỉnh Đắk Lắk . Ngày 20/5/2018, V đến cơ quan CSĐT Công an tỉnh GL đầu thú và khai nhận về hành vi phạm tội của mình.

Hiện trường xảy ra tại nhà Đoàn Thị X ở làng Hra, xã Ia H. huyện Chư Pưh , tỉnh GL nhà cấp 4 , rộng 8,6 m, dài 14,6 m. Có hai cửa ra vào, cửa rộng 2 m , cao 2,3 m. Trên nền nhà, sản phẩm bị cháy và vật dụng chữa cháy ngổn ngang biến dạng diện rộng ( 4,28 m x 3,8 m ) . Phòng ngủ , giường tủ , nệm , mùng mền , quần áo bị cháy hoàn toàn, phần la phông bị cháy hoàn toàn , xà gồ bị cháy xám đen biến dạng .

Tại Giấy chứng nhận giám định pháp y số 442 ngày 14/11/2018 của Bệnh viện tỉnh GL kết luận thương tích của Đoàn Thị X :

- Diện tích sẹo bỏng rộng , sâu làm co kéo, gây đau rất thường xuyên, rối loạn chức năng bài tiết mồ hôi: 15 % ;

- Sẹo bỏng hai cánh tay , khuỷu và cẳng tay làm hạn chế co duỗi khớp khuỷu : 26 % ;

- Sẹo bỏng vùng nách, vai hai bên làm hạn chế vận động khớp vai : 21 %;

- Sẹo bỏng hai chi dưới sau , điều trị còn hạn chế duỗi hai khớp gối : 15 % .

Tổng cộng : 77 % .

Tại Bản kết luận định giá tài sản ngày 02/5/2018 của Hội đồng định giá tài sản trong TTHS huyện Chư Pưh như sau :

- Căn nhà của Đoàn Thị X bị cháy , thiệt hại : 81.000.000 đồng;

- 01 dàn máy hát karaoke bị cháy , hỏng hoàn toàn : 7.300.000 đồng;

- 01 bộ máy vi tính bị cháy, hỏng hoàn toàn : 13.500.000 đồng;

- 02 giường nằm bằng gỗ trị giá : 4.050.000 đồng / chiếc x 2 = 8.100.000 đồng

- 02 nệm : 5.209.000 đồng / tấm x 2 = 10.418.000 đồng

- 02 chiếc màn (khung bằng nhôm ) : 1.750.000 đồng x 2 = 3.500.000 đồng

- 04 tủ bằng gỗ ( tủ treo quần áo ) : 2.250.000 đồng / cái x 4 = 9.000.000 đồng

- 02 ti vi 29 inch : 3.790.000 đồng / cái x 2 = 7.580.000 đồng

- 01 tủ lạnh : 8.700.000 đồng

- 01 máy giặt : 9.500.000 đồng

- 04 quạt tường : 1.890.000 đồng / cái x4 = 7.500.000 đồng ;

- 01 tủ tường : 5.800.000 đồng ;

- 01 bếp ga : 1.602.000 đồng ;

- 01 máy tập thể dục đa năng bị cháy , hỏng : 13.919.000 đồng

- 01 bộ bàn ghế sa - lông góc vuông : 10.830.000 đồng ;

- 01 nồi cơm điện bị cháy hỏng hoàn toàn : 2.190.000 đồng

- 01 bàn ủi điện bị cháy : 500.000 đồng .

Tổng cộng giá trị tài sản cần định giá : 200.999.000 đồng .

* Chị Đoàn Thị X điều trị thương tích chi phí theo bảng kê như sau :

Điều trị tại Bệnh viện Chợ Rẫy từ ngày 18/4/2018

Tiền thuốc có hóa đơn 2.817.000 đồng

- Chi phí mua thuốc điều trị từ ngày 26/4/2018 đến ngày 15/6/2018 là : 25.478.000 đồng

- Chi phí khám bệnh tại Bệnh viện Chợ Rẫy lần hai là : 15.478.000 đồng ; T

- Tiền thuê phòng để điều trị : 57.100 đồng

Tổng chi phí là : 43.830.100 đồng .

Ngoài ra chị X còn kê khai chi phí :

- Tiền thay băng từ ngày 15/6/2018 đến ngày 16/8/2018 và ngày 19/9/2018 đến ngày 06/11/2018 là : 100.000 đồng / ngày x 109 ngày =10.900.000 đồng

- Tập vật lý trị liệu , phục hồi chức năng từ ngày 15/6/2018 đến ngày  06/11/2018 là : 300.000 đồng / ngày x 144 ngày = 43.200.000 đồng;

- Tiền vệ sinh tắm rửa hàng ngày do chị Nguyễn Thị Thúy L ( khoa bỏng Bệnh viện Chợ Rẫy ) làm từ ngày 15/6/2018 đến ngày 16/8/2018 và từ ngày 19/9/2018 đến ngày 06/11/2018 là : 109 ngày x 200.000 đồng / ngày = 21.800.000 đồng ;

- Tiền thuê xe cấp cứu từ GL đến Bệnh viện Chợ Rẫy : 13.800.000 đồng .

 Tổng cộng : 133.530.100 đồng . Chị X yêu cầu Nguyễn Quốc V bồi thường các khoản tiền sau :

* Tiền điều trị : 133.530.100 đồng và thiệt hại tài sản bị cháy và hư hỏng : 200.999.000 đồng . Tổng cộng : 334.529.100 đồng .

Chị Phan Thị Thanh L ( vợ bị can ) đã bồi thường thay cho bị can Nguyễn Quốc V tổng cộng : 200.000.000 đồng .

VKSND tỉnh GL truy tố Nguyễn Quốc V về tội cố ý gây thương tích và tội hủy hoại tài sản theo điểm a khoản 3 Điều 134 và khoản 4 Điều 178 BLHS năm 2015 .

Là người bào chữa cho bị cáo Nguyễn Quốc V, tại phiên tòa , luật sư đặt câu hỏi làm rõ hoàn cảnh phạm tội của V do bị chị Đoàn Thị X xúc phạm: Vì sao anh dùng xăng đốt chị Đoàn Thị X ? hỏi làm rõ sau khi dùng xăng đốt chị X , Nguyễn Quốc V đã dùng nước dập lửa trên người chị X, đã dùng xe đưa chị X đi cấp cứu : Sau khi lửa cháy vào người chị X , anh đã làm gì ? Ai là người đưa chị X đi cấp cứu Luật sư hỏi chị X về giá trị tài sản bị cháy , làm rõ việc định giá của Hội đồng định giá tài sản chưa chính xác , đã định giá nhiều loại tài sản cao hơn giá thị trường , cao hơn giá do anh L là con của chị X đưa ra: Chị cho biết bản kê khai của anh L con chị về giá trị tài sản bị hư hỏng đã ngang với giá thị trường có đúng không ?