Chiếm hữu liên tục và quyền lợi người chiếm hữu tài sản

1- Chiếm hữu liên tục

[a] Khái niệm và đặc điểm của chiếm hữu liên tục

Chiếm hữu là hành vi chiếm giữ tài sản một cách thực tế, có thể là việc sử dụng, kiểm soát hoặc quản lý tài sản. Tuy nhiên, chiếm hữu chỉ được coi là hợp pháp khi nó được duy trì liên tục và ổn định trong một thời gian nhất định. Điều này có nghĩa là, trong suốt thời gian chiếm hữu, người chiếm hữu không phải đối mặt với tranh chấp về quyền sở hữu, hoặc nếu có tranh chấp thì tranh chấp đó chưa được giải quyết bằng bản án hoặc quyết định có hiệu lực của tòa án hoặc cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác.

Chiếm hữu liên tục không chỉ yêu cầu sự duy trì quyền sở hữu mà còn bao gồm yếu tố không bị gián đoạn bởi các tranh chấp pháp lý. Điều này có thể bao gồm việc người chiếm hữu không bị kiện tụng, hoặc nếu có kiện tụng thì chưa có quyết định chính thức của cơ quan pháp lý về quyền sở hữu tài sản.

[b] Ý nghĩa pháp lý của chiếm hữu liên tục

Chiếm hữu liên tục đóng vai trò quan trọng trong việc xác định quyền sở hữu tài sản. Trong trường hợp người chiếm hữu tài sản không gặp phải tranh chấp về quyền sở hữu, hoặc tranh chấp chưa được giải quyết, họ sẽ có quyền yêu cầu bảo vệ quyền sở hữu tài sản của mình. Điều này phản ánh nguyên lý bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người chiếm hữu, cũng như ngăn chặn việc xâm phạm quyền lợi của họ mà không có cơ sở pháp lý rõ ràng.

Bên cạnh đó, việc chiếm hữu liên tục cũng giúp người chiếm hữu được bảo vệ khỏi những tranh chấp không có căn cứ. Theo Điều 184 của Bộ luật Dân sự 2015, người chiếm hữu tài sản sẽ được suy đoán là người có quyền đối với tài sản đó, trừ khi có bằng chứng rõ ràng cho thấy họ không có quyền sở hữu. Quy định này nhằm ngăn ngừa việc lợi dụng sự thiếu chứng cứ hoặc tranh chấp để tước đoạt quyền lợi của người chiếm hữu hợp pháp.

Xem thêm: Dịch vụ pháp lý về thừa kế (luật sư thừa kế) của Công ty Luật TNHH Everest

2- Suy đoán về quyền của người chiếm hữu

[a] Suy đoán người chiếm hữu là ngay tình

Theo Điều 184 của Bộ luật Dân sự 2015, người chiếm hữu tài sản sẽ được suy đoán là ngay tình, nghĩa là họ được coi là có ý thức và hành động hợp pháp trong việc chiếm hữu tài sản, cho đến khi có bằng chứng ngược lại. Điều này giúp bảo vệ quyền lợi của người chiếm hữu, khuyến khích sự an tâm và ổn định trong việc sở hữu tài sản.

Ví dụ, nếu một người mua một mảnh đất từ một người bán và chiếm hữu tài sản đó mà không gặp tranh chấp về quyền sở hữu, họ sẽ được coi là ngay tình. Nếu sau đó có một bên thứ ba yêu cầu quyền sở hữu mảnh đất đó, người chiếm hữu không phải chứng minh rằng họ có quyền sở hữu mà thay vào đó, bên yêu cầu phải chứng minh người chiếm hữu không có quyền sở hữu hợp pháp.

[b] Tranh chấp quyền sở hữu tài sản

Trong trường hợp có tranh chấp về quyền sở hữu tài sản, Điều 184 quy định rằng người chiếm hữu sẽ được suy đoán là người có quyền đối với tài sản, trừ khi có chứng cứ chứng minh ngược lại. Điều này có nghĩa là khi có một cuộc tranh chấp về quyền sở hữu, tòa án sẽ xem người chiếm hữu là chủ sở hữu hợp pháp của tài sản cho đến khi có quyết định pháp lý chính thức khác.

Ví dụ: Giả sử một người đã chiếm hữu một mảnh đất trong suốt 10 năm mà không gặp bất kỳ tranh chấp nào về quyền sở hữu. Sau đó, một người khác khẳng định rằng họ mới là chủ sở hữu hợp pháp của mảnh đất. Tòa án sẽ suy đoán người chiếm hữu là chủ sở hữu hợp pháp, và người tranh chấp phải chứng minh được quyền sở hữu của mình, ví dụ như bằng cách trình bày hợp đồng mua bán hoặc các tài liệu pháp lý chứng minh quyền sở hữu.

[c] Quyền hưởng lợi từ tài sản chiếm hữu

Theo Điều 184, người chiếm hữu ngay tình, liên tục và công khai có quyền hưởng hoa lợi, lợi tức từ tài sản của mình. Hoa lợi, lợi tức này có thể là lợi nhuận từ việc sử dụng tài sản, như việc cho thuê đất, khai thác tài nguyên hoặc các lợi ích kinh tế khác từ tài sản. Quy định này giúp đảm bảo rằng người chiếm hữu sẽ không bị mất quyền lợi từ tài sản mà họ đã chiếm hữu hợp pháp.

Ví dụ minh họa: Một người chiếm hữu một khu đất trồng cây ăn trái trong nhiều năm và thu hoạch trái cây từ đó. Nếu người này chiếm hữu đất đai một cách hợp pháp, ngay tình và liên tục, họ có quyền hưởng lợi từ sản phẩm cây trồng, ngay cả khi có tranh chấp với người khác về quyền sở hữu đất.

Xem thêm: Dịch vụ pháp lý về hợp đồng hôn nhân của Công ty Luật TNHH Everest

3- Chiếm hữu không liên tục và các vấn đề phát sinh

Theo Điều 182, chiếm hữu không liên tục không được coi là căn cứ để suy đoán về tình trạng và quyền của người chiếm hữu. Điều này có nghĩa là nếu người chiếm hữu tài sản không duy trì sự chiếm hữu ổn định, việc họ có quyền sở hữu tài sản sẽ không được bảo vệ pháp lý mạnh mẽ như khi chiếm hữu liên tục.

Ví dụ minh họa: Nếu một người chỉ chiếm hữu tài sản trong một thời gian ngắn rồi bỏ đi, sau đó lại quay lại chiếm hữu trong một khoảng thời gian khác, hành vi chiếm hữu này sẽ không được coi là liên tục và có thể không đủ cơ sở để xác định quyền sở hữu đối với tài sản đó.

4- Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest

[a] Bài viết Chiếm hữu liên tục và quyền lợi người chiếm hữu tài sản được chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.

[b] Bài viết Chiếm hữu liên tục và quyền lợi người chiếm hữu tài sản có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.

[c] Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý, hoặc thuê Luật sư tư vấn cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với Luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: (024) 66 527 527, E-mail: info@everest.org.vn.