Khái niệm, đặc điểm của quản lý hành chính nhà nước

1- Khái niệm quản lý hành chính nhà nước

Quản lý hành chính nhà nước là hoạt động của cơ quan hành chính sử dụng quyền lực nhà nước để quản lý, điều hành các lĩnh vực của đời sống xã hội theo quy định của pháp luật.

Cơ quan hành chính nhà nước gồm Chính phủ, các cơ quan của Chính phủ, Ủy ban nhân dân các cấp.

Nói cách khác, quản lý hành chính nhà nước là sự tác động có tổ chức lên các quan hệ xã hội và trật tự pháp luật nhằm thực hiện những chức năng và nhiệm vụ của Nhà nước do các cơ quan hành chính nhà nước thực hiện (Chính phủ, các cơ quan của Chính phủ, Ủy ban nhân dân các cấp).

2- Đặc điểm quản lý hành chính nhà nước

Thứ nhất, quản lý hành chính nhà nước là hoạt động mang tính quyền lực nhà nước:

- Tính quyền lực nhà nước là đặc điểm cơ bản nhất giúp phân biệt giữa hoạt động quản lý hành chính nhà nước với hoạt động quản lý mang tính xã hội khác (quản lý doanh nghiệp, quản lý hội đoàn…).

- Tính quyền lực nhà nước trong quản lý hành chính nhà nước thể hiện ở việc các chủ thể có thẩm quyền thể hiện ý chí nhà nước thông qua các phương tiện, trong đó, phương tiện cơ bản và quan trọng nhất là văn bản quản lý hành chính nhà nước.

Thứ hai, quản lý hành chính nhà nước do các cơ quan hành chính thực hiện:

- Các cơ quan hành chính nhà nước gồm: Chính phủ, các bộ, cơ quan ngang bộ, Ủy ban nhân dân các cấp.

- Chính phủ là cơ quan hành chính nhà nước cao nhất, thực hiện quyền hành pháp.

- Chính phủ gồm Thủ tướng, các Phó Thủ tướng, bộ trưởng, thủ trưởng cơ quan ngang bộ.

- Chính phủ với tư các là cơ quan hành chính nhà nước cao nhất, thực hiện quản lý hành chính trên phạm vi toàn lãnh thổ của nước Việt Nam.

Thứ ba, quản lý hành chính nhà nước là hoạt động chấp hành, điều hành:

- Chính phủ là cơ quan chấp hành của Quốc hội, Ủy ban nhân dân là cơ quan chấp hành của Hội đồng nhân dân.

- Tính chấp hành thể hiện ở chỗ: cơ quan hành chính nhà nước là tổ chức thực hiện các văn bản pháp luật do cơ quan quyền lực nhà nước ban hành trên thực tế.

- Chính phủ tổ chức thực hiện luật, nghị quyết của Quốc hội; pháp lệnh, nghị quyết của UBTVQH; lệnh, quyết định của Chủ Tịch nước.

- Ủy ban nhân dân tổ chức thực hiện các văn bản pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên, nghị quyết của Hội đồng nhân dân.

- Tính chất điều hành thể hiện ở chỗ, Chính phủ tổ chức điều hành hoạt động thi hành pháp luật trên phạm vi cả nước.

+ Chính phủ ban hành văn bản pháp luật hướng dẫn thi hành luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của uỷ ban thường vụ quốc hội; lệnh, quyết định của Chủ tịch nước, đồng thời tổ chức thực hiện các văn bản đó;

+ Chính phủ tổ chức xây dựng bộ máy hành chính nhà nước thống nhất từ trung ương đến cơ sở để thực hiện quản lý hành chính nhà nước trên phạm vi cả nước và ở từng địa phương.

Thứ tư, hoạt động quản lý hành chính nhà nước là hoạt động mang tính chủ động và sáng tạo:

- Tính chủ động sáng tạo thể hiện rõ nét trong hoạt động xây dựng, ban hành văn bản pháp luật thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước (do các quan hệ xã hội cần điều chỉnh đa dạng, phức tạp, luôn biến động…).

- Đối tượng của quản lý hành chính nhà nước cũng rất đa dạng với những đặc điểm khác nhau. Vì vậy, cơ quan quản lý hành chính nhà nước phải căn cứ vào tình hình, đặc điểm của từng đối tượng quản lý cũng như điều kiện, hoàn cảnh của từng trường hợp cụ thể đề ra biện pháp quản lý thích hợp – đòi hỏi sự chủ động, sáng tạo cao.

Thứ năm, hoạt động quản lý hành chính nhà nước là hoạt động có tính liên tục.

- Tính liên tục của hoạt động quản lý nhà nước nhằm đáp ứng sự vận động không ngừng của đời sống xã hội.

- Sự vận động không ngừng của đời sống xã hội đòi hỏi hoạt động quản lý nhà nước nói chung, quản lý hành chính nhà nước nói riêng cần được vận hành liên tục, vì vậy, hoạt động quản lý hành chính nhà nước mang tính liên tục.

3- Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest

[a] Bài viết Khái niệm, đặc điểm của quản lý hành chính nhà nước được chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.

[b] Bài viết Khái niệm, đặc điểm của quản lý hành chính nhà nước có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.

[c] Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý, hoặc thuê luật sư tư vấn cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: (024) 66 527 527, E-mail: info@everest.org.vn.