Khái niệm và trình tự tổ chức điều tra vụ án hình sự

1- Khái niệm tổ chức điều tra vụ án hình sự

Tổ chức điều tra vụ án hình sự là hoạt động:

i) Định hướng điều tra;

ii) Xác định nội dung và trình tự giải quyết những nội dung đó trong các giai đoạn điều tra;

iii) Tổ chức các lực lượng, phương tiện, tính toán hợp lý các hoạt động điều tra và các hoạt động bổ trợ trong mối quan hệ mật thiết với nhau.

Xem thêm: Dịch vụ luật sư riêng của Công ty Luật TNHH Everest

2- Trình tự tổ chức điều tra vụ án hình sự

[a] Giai đoạn ban đầu

Tiếp nhận và xử lý tin báo;

Thu thập tài liệu, chứng cứ, xác định cơ sở khởi tố, thời điểm khởi tố, tội danh, khởi tố ai với tư cách bị can);

Tổ chức các hoạt động điều tra cấp bách như (khám nghiệm hiện trường, khám xét, hỏi cung bị can, lấy lời khai người làm chứng...);

Tổ chức mối quan hệ phối hợp giữa các lực lượng, phương tiện, biện pháp trong giai đoạn điều tra ban đầu;

Soạn thảo một kế hoạch điều tra toàn diện, hợp lý cho quá trình điều tra vụ án hình sự.

Trường hợp vụ án có hiện trường thì giai đoạn điều tra ban đầu thuowfgn được bắt đầu từ việc điều tra lại hiện trường. Tùy theo tình huống tội phạm xảy ra mà các hoạt động điều tra tại hiện trường được tiến hành một cách phù hợp. Nói chung, những hoạt động điều tra tại hiện trường là những hoạt động cấp bách mà trung tâm của nó là tiến hành khám nghiệm hiện trường. Ngoài ra, còn có những hoạt động quan trọng khác như: cấp cứu người bị nạn và ngăn chặn các hoạt động thiệt hại khác còn tiếp diễn (nếu có); truy tìm, truy bắt kẻ phạm tội đang lẩn trốn; phát hiện, thu giữ giấu vết, vật chứng của vụ án; hỏi người bị bắt; lấy lời khai của những người có liên quan...

Điều tra lại hiện trường là công việc có thể thu hút nhiều lực lượng khác nhau tham gia. Vai trò của điều tra viên là tổ chức khám nghiệm hiện trường, phối hợp với các lực lượng để tiến hành những hoạt động cấp bách tại hiện trường.

[b] Giai đoạn điều tra làm rõ vụ án

Đây là giai đoạn chủ yêu tiến hành các hoạt động điều tra nhằm thu thập, kiểm tra, đánh giá, sử dụng chứng cứ như khám xét, hỏi cung, lấy lời khai, đối chất, nhận dạng và một số biện pháp ngăn chặn như bắt, tạm giam.. Các hoạt động điều tra tập trung kiểm tra các giả thuyết điều tra, thu thập các tài liệu, chứng cứ làm rõ tình tiết của vụ án.

[c] Giai đoạn kết thúc điều tra vụ án

Khi kết thúc điều tra, Cơ quan điều tra ra một trong hai quyết định: đình chỉ điều tra khi có căn cứ quy định tại Điề 230 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 hoặc đề nghị truy tố khi có căn cứ quy định tại Điều 233 Bộ luật Tố tụng Hình sự.

Trong trường hợp đề nghị truy tố, cơ quan điều tra cần tập trung vào những công việc sau:

(i) Kiểm tra lại toàn bộ tài liệu, chứng cứ đã thu thập được dựa trên: mức độ chính xác, giá trị chứng minh, tính hợp pháp của chứng cứ;

(ii) Xem xét những khía cạnh về phòng ngừa và mở rộng công tác đấu tranh phòng chống tội phạm;

(iii) Hoàn thiện các văn bản, các thủ tục pháp lý, xây dựng hoàn chỉnh hồ sơ điều tra hình sự;

(iv) Nghiên cứu, đề xuất các giải pháp xử lý vụ án hình sự và các bị can trong vụ án đó;

(v) Phối hợp với các lực lượng cần thiết, các ngành hữu quan để giải quyết những vấn đề kết thúc điều tra vụ án hình sự.

Sau khi đã nghiên cứu và đưa ra đề xuất xử lý thì điều tra viên phải báo cáo với thủ trưởng cơ quan điều tra để có chủ trương cuối cùng trong khuôn khổ thẩm quyền điều tra vụ án hình sự của cơ quan điều tra. Việc đưa ra những kiến nghị về các biện pháp phòng ngừa, khắc phục những nguyên nhân và điều kiện phạm tội đối với các cơ quan hữu quan có thể được tiến hành trong quá trình điều tra vụ án hoặc sau khi kết thúc điều tra. Đây cũng là giai đoạn cần tập trung với Viện kiểm sát cùng cấp.

Xem thêm: Dịch vụ luật sư bào chữa trong vụ án hình sự của Công ty Luật TNHH Everest

3- Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest

[a] Bài viết Khái niệm và trình tự tổ chức điều tra vụ án hình sự được chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.

[b] Bài viết Khái niệm và trình tự tổ chức điều tra vụ án hình sự có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.

[c] Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý, hoặc thuê luật sư tư vấn cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: (024) 66 527 527,E-mail: info@everest.org.vn.