Kỹ năng trao đổi với cơ quan tiến hành tố tụng phần một

Việc khởi tố , điều tra , truy tố , đưa vụ án ra xét xử thông thường được các Cơ quan tiến hành  tố tụng thực hiện rất thận trọng , chặt chẽ ( do án giết người là trọng án , có nhiều vụ được nâng lên thành án điểm ).

Công ty Luật TNHH Everest – Tổng đài tư vấn pháp luật: 024 66 527 527

Đối với các vụ án xâm phạm tính mạng

Đối với các vụ án xâm phạm tính mạng, đa phần các vụ án khách hàng bị khởi tố (khởi tố bị can) đồng thời với khởi tố vụ án, trừ các trường hợp giết người chưa rõ thủ phạm. CQĐT căn cứ vào kết quả khám nghiệm, kết quả giám định và các tài liệu điều tra ban đầu để xác định chắc chắn có dấu hiệu của tội phạm và người phạm tội, từ đó khởi tố vụ án. VKS cũng phải kiểm sát chặt chẽ về mặt nội dung và tính hợp pháp của các hoạt động điều tra mới phê chuẩn quyết định khởi tố bị cận. Tòa án cũng phải nghiên cứu kỹ kết luận điều tra, cáo trạng và các tài liệu trong hồ sơ để quyết định đưa vụ án ra xét xử.

Tuy nhiên, một vấn đề đặt ra đối với Luật sư trong quá trình điều tra loại án này là CQĐT, VKS, Tòa án có quan điểm như thế nào về tội danh áp dụng với hành vi của khách hàng. Hậu quả của các tội phạm có thể đều cùng là chết người nhưng các đặc trưng pháp lý cơ bản lại  khác nhau như: Giết người; Giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh; Giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng, Làm chết người trong khi thi hành công vụ; Cố ý gây thương tích dân đến hậu quả chết người. Luật sư cần nắm các thông tin để kịp thời để xuất Điều tra viên, Kiểm sát viên, Thẩm phán về thu thập đồ vật, tài liệu về khả năng thay đổi tội danh của bị can theo hướng có lợi cho khách hàng. Trong trường hợp bị can bị truy tố về tội giết người, hậu quả chết xảy ra mà theo cơ quan tiến hành tố tụng nguyên nhân dẫn tới cái chết là hành vi tấn công của bị can nhưng bị can không có mâu thuẫn với hại, động cơ gây án không rõ, nạn nhân không được cấp cứu kịp thời Luật sư cần nghĩ đến khả năng việc khởi tố bị can về tội giết người là khiên cưỡng mà có thể chỉ là tội danh nhẹ hơn (cố ý gây thương tích). Với hai vấn đề pháp lý mấu chốt cần làm rõ là: (i) bị can có cố ý về hành vị nhưng vô ý về hậu quả hay không và (ii) mối quan hệ nhân quả giữa hành vi của bị can và hậu quả chết người. Luật sư cần đề xuất lấy lời khai của những người biết về mối quan hệ bị can với người bị hại, về hành vi tấn công của bị can, về quá trình cứu chữa, điều trị cho người bị hại, yêu cầu trưng cầu giám định, giải thích giám định để có kết luận rõ về nguyên nhân chết của người bị hại.

Ví dụ 13:

Vụ án giết người xảy ra ngày 02/02/2018 tại xã T, huyện LG, tỉnh BG có nội dung: Khoảng 13 giờ Vũ Văn Đ, Vũ Văn Ngh, Vũ Văn H, Nguyễn Văn Th ở thôn T, xã T- LG. Khi đi Ngh đem theo một ống tuýp inox dài khoảng 50cm, đường kính 2,5cm. Đ được Vũ Văn H để cho kiếm được đựng trong ống tuýp sắt màu đen có tổng chiều dài là 50cm. Thân kiếm dài 46cm cả chuôi, lưỡi kiếm dài 31,7cm màu trắng mũi nhọn, bản rộng 1,9cm (còn gọi là kiếm ống), Đ cài vào bụng trùm áo khoác lên.

Khoảng 16 giờ cùng ngày thì Đ cùng Ngh và H đi bộ trên đường liên thôn T, xã T thì Đ bị T dùng bản dao đập nhẹ một nhát vào vùng gây rồi bỏ đi. Đ cùng Ngh và H đi theo T, khi gặp T đã đấm một nhát vào mặt Đ, Đ rút kiếm đâm một nhát vào mặt trong đùi phải của T.  Ngh dùng tuýp bằng inox đập một nhát vào vùng sau gáy T, T chạy xuống ruộng thì bị Ngh dùng tuýp ông vụt nhát thứ hai trượt vào vai phải. T chạy được 2-3 bước thì bị ngã, Đ cầm kiếm đuổi theo đầm T. một nhát nữa trung vào mặt ngoài đùi phải. Lúc này T chạy lên bờ và bỏ chạy về phía nhà chị H, K và Ngh có đuổi theo T khoảng 10m thấy T chạy nhanh và trèo lên bức tường rào, Đ và Ngh không đuổi theo nữa. T vào nhà chị H băng bó vết thương, khoảng gần 1 tiếng sau chị H mới gọi người đưa T đi cấp cứu. Hậu quả Đoàn Văn T bị chết lúc TH 17 giờ 15 phút cùng ngày do sốc mất máu do vết thương đùi phải, đứt động mạch đùi phải. Cơ quan Cảnh sát điều tra công an tỉnh BG đề nghị VKS truy tố Vũ Văn Đ, Vũ Văn Ngh tội giết người theo khoản 2 Điều 123 BLHS năm 2015.

Sau khi nghiên cứu hồ sơ vụ án, Luật sư bào chữa cho Đ và Ngh thấy không có chứng cứ xác định Đ, Ngh có ý thức tước đoạt sinh mạng của T, việc T chết nằm ngoài mong muốn của Đ, Ngh, CQĐT nghị VKS truy tố Đ và Ngh về tội giết người là thiếu căn cứ, Luật sư làm văn bản gửi đến VKSND tỉnh BG đề nghị xem xét lại tội danh giết người. Văn bản đề nghị của Luật sư như sau:

Trước hết tôi xin trân trọng cảm ơn sự tạo điều kiện của Quý VKS giúp tôi thực hiện nhiệm vụ của người bào chữa.

Qua việc nghiên cứu hồ sơ vụ án, kết luận điều tra, đánh giá các chứng cứ có trong hồ sơ vụ án, tôi nhận thấy việc CQĐT đề nghị VKS truy tố Vũ Văn Đ, Vũ Văn Ngh tội giết người theo khoản 2 Điều 123 BLHS năm 2015 là không có căn cứ vì Đ và Ngh không có ý thức tước đoạt sinh mạng của T, không có động cơ giết người. Điều này được đề thể hiện:

- Đ và Ngh không quen biết, không có mâu thuẫn, thù oán gì với bị hại nên không có động cơ giết bị hại.

- Nguyên nhân xô xát dẫn đến hành vi phạm tội do bị kích động về tinh thần do hành vi trái pháp luật của người bị hại gây ra. Vì thế các bị cáo mới có hành vi đánh trả. Sự việc xảy ra vào khoảng thời gian 16 giờ chiều, trời nắng, khoảng cách giữa Đ và T lúc Đ dùng dao đâm T chỉ 1 mét nên Đ hoàn toàn nhìn rõ vị trí cần đậm trên cơ thể T là cái chân phải. Nếu Đ có ý thức tước đoạt sinh mạng của T thì đã lựa chọn vị trí hiếm yếu trên cơ thể chứ không thể lựa chọn vị trí là chân được.

- Sau khi bị đâm vào chân, T bị thương nhưng vẫn còn chạy về nhà, mặc dù Đ và Ngh hoàn toàn có thể đuổi kịp và đâm tiếp nếu muốn tước đoạt sinh mạng T nhưng các bị cáo đã chủ động dừng lại không đuổi nữa. Việc dừng lại không đuổi tiếp chứng tỏ Đ đã thỏa mãn với việc gây thương tích cho T vì T đã vô cớ đánh bị cáo Đ trước. Từ các chứng cứ trên thể hiện các bị cáo chỉ có ý thức gây thương tích cho bị hại trong lúc tinh thần bị kích động do hành vi trái pháp luật của bị hại gây ra mà không có ý thức giết người.

Vì vậy, đề nghị quý Viện kiểm sát xác định hành vi của các bị can chỉ phạm tội cố ý gây thương tích , không phạm tội giết người như đề nghị của Cơ quan điều tra.

Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest

1. Bài viết trong lĩnh vực nêu trên được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
2. Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý Vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
3. Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: 024 66 527 527,E-mail: info@everest.org.vn.