Luật sư cần lập kế hoạch hỏi những đối tượng liên quan

Trước khi ra phiên tòa, Luật sư cần phải dự kiến kế hoạch hỏi.Việc lập kế hoạch giúp Luật sư hỏi có trọng tâm, xác định được những vấn đề cần làm rõ, không bỏ sót các tình tiết quan trọng, không có những câu hỏi thừa hoặc bị trùng lặp.

Công ty Luật TNHH Everest – Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900 6198

Tùy thuộc vào nội dung từng vụ án và các tình tiết thể hiện trong hồ sơ, Luật sư dự kiến những người cần hỏi, thứ tự hỏi; dự kiến cách đặt câu hỏi, nhất là đối với những câu hỏi cần phải làm rõ các tình tiết của vụ án sao cho có lợi nhất cho khách hàng mà mình bảo vệ. Câu hỏi phải rõ ràng, ngắn gọn, chính xác, hướng người trả lời ngắn gọn, đúng trọng tâm cần hỏi. Nếu muốn yêu cầu người bị hỏi giải thích một số điểm trong lời khai đã được họ khai tại Cơ quan điều tra, Luật sư cần chuẩn bị sẵn lời khai của họ, đánh dấu những điểm cần hỏi để luôn chủ động khi xét hỏi. Những vấn đề mà Luật sư dự kiến hỏi tại phiên tòa phải bám sát nội dung vụ án.

Khi lập kế hoạch hỏi, Luật sư phải bảo đảm nguyên tắc tôn trọng sự thật khách quan của vụ án, không vì mục đích bảo vệ cho khách năng mà làm sai lệch nội dung vụ án hoặc làm ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của những người tham gia tố tụng khác.Mỗi vụ án sẽ có những kế hoạch xét hỏi khác nhau. Có vụ án các câu hỏi đưa ra nhằm làm rõ sự vô tội của bị cáo, nhưng cũng có những câu hỏi đưa ra lại nhằm làm giảm nhẹ Trách nhiệm hình sự hay giảm nhẹ mức bồi thường. Tuy nhiên về cơ bản, khi xây dựng kế hoạch xét hỏi Luật sư tập trung hỏi để làm rõ những vấn đề sau:

(i) Làm rõ sự vô tội của bị cáo (trong trường hợp bị cáo không phạm tội).

Trường hợp này, Luật sư tập trung xét hỏi để làm rõ không có sự kiện phạm tội, bị cáo hoàn toàn không thực hiện hành vi bị truy tố hoặc hành vi của bị cáo không cấu thành tội phạm.

Ví dụ:Nguyễn Quang A bị truy tố về tội môi giới mại dâm vì đã có dụ dỗ và đưa Lê Hồng H đến khách sạn MT bán dâm cho Nguyễn Văn K. Tuy nhiên, trong suốt quá trình điều tra, truy tố A một mực kêu oan vì A không quen biết K, chỉ quen mặt H vì H ở gần nhà trọ.Hôm xảy ra sự việc, thấy A sắp đi làm H xin đi nhờ đến khách sạn MT để nộp hồ sơ xin việc. Vì thuận đường, A cho H đi nhờ. Trường hợp này , cần tập trung xét hỏi làm rõ mối quan hệ giữa A với H và K. trao đổi giữa A và H; lý do A đưa H tới khách sạn MT; tuyếnđường A đi làm có đi qua khách sạn MT hay không...

Ví dụ:Khoảng 15h ngày 10/01/2018, Tổ tuần tra Cảnh sát giao thông  công an huyện K tỉnh D gồm các anh: NTK, NTA, XK PE, Phan Sỹ H và Trương Quang Đ thực hiện nhiệm vụ tại tỉnh lộ 2, khu vực thi trấn B, huyện K thì phát hiện xe mô tô biển kiểm soát 47L1-05xxx chở 2 người thanh niên vi phạm luật giao thông. Anh Phan Sỹ H ra hiệu lệnh dừng xe để kiểm tra, nhưng người điều khiển xe không chấp hành mà bỏ chạy, nên anh NTK dùng xe mô tô đuổi theo khoảng 300m thì xe mô tô vi phạm dừng lại. Hai người đi trên xe mô tô vi phạm đến xin anh NTK bỏ qua nhưng anh NTK không đồng ý, thì 2 người này đã xông đến đánh anh NTK. Khi thấy anh NTK bị đánh, anh Nguyễn Đồng L và anh Nguyễn Kim K là người dân đến can ngăn thì hai thanh niên này lên xe mô rô bỏ đi.Hậu quả , anh NTK bị tổn thương cơ thể là 08%

Ngày 15/01/2018 và ngày 19/01/2018 , Cơ quan Cảng sát điều tra Công an huyện K tiền hành cho anh NTK, Phan Sỹ H nhận dạng ảnh người đã đánh anh NTK.Kết quả, anh NTK,Phan Sỹ H xác nhận TP và LVT là 2 người đã đánh anh NTK.

Ngày 05/3/2018 ,Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện K đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và ra lệnh truy nã  đối với TP và LVT, vì qua xác minh 2  người này không có mặt ở địa phương ngày 12/4/2018, LVT về Công An huyện K trình diện vì biết tin mình bị truy nã,đồng thời trình bày mình không tham gia thực hiện hành vi phạm tội, trong thời gian xảy ra vụ án LKT có chứng cứ ngoại phạm là đi đám cưới sau đó đi hát karaoke với DVL,H bạn giá DVL,anh NDT rồi đi bộ về nhà bà TTH ăn phở và ngủ .Sau đó,LVT đi nhậu cùng DVL,TVQ,H bạn gái của DVL ở quán của chị ĐTDH.

Theo tài liệu trong hồ sơ vụ án, LVT khai LVT không đi cùng xe với TP, không có tham gia đánh anh NTK ,trong thời gian xayr ra vụ án LVT có chứng cứ ngoại phạm. Theo đó, giao thông xác định 02 đối tượng đánh anh NTK có đặc điểm là người điều khiển xe mô tô mặc áo sơ mi dài tay màu đen, đội mũ bảo hiểm màu hồng.Kết quả điều tra và tấm ảnh bị cáo LVT mạc áo sọc ca rô có màu A, người ngồi sau mặc áo thun ngăn tay màu đen, đầu đội mũ bảo hiểm màu hồng. Kết quả điều tra và tầm ảnh bị cáo LVT chụp tại đám cưới trưa ngày 10/01/2018 thể hiện LVT mặc áo sọc ca rô có màu xám ngắn tay (không phải là áo sơ mi dài tay màu đen hay áo thun ngắn tay màu đen như Tổ tuần tra báo cáo). Điều tra viên không tiến hành ghi lời khai của những người trong Tổ tuần tra (anh Đ, anh H) về việc có ghi hình vi phạm của người vi phạm hay không và không hỏi những người này về đặc điểm nhận dạng của những người vi phạm.

Trong trường hợp này, khi lập kế hoạch hỏi, Luật sư cần lưu ý hỏi để làm rõ các chứng cứ ngoại phạm của LVT (hỏi những người bạn cùng đi hát Karaoke, đi ăn phở với LVT), hỏi anh NTK để làm rõ về việc nhận diện; hỏi người làm chứng là các Cảnh sát giao thông đi cùng về đặc điểm nhận dạng của những người đánh anh NTK.

(ii)Làm rõ bị cáo phạm tội nhẹ hoặc có khung hình phạt nhẹ hơn so với tội danh,khung hình phạt mà Viện kiểm sát đã truy tố

Khi bào chữa theo hướng này,Luật sư cần tập trung xét hỏi làm rõ các tính tiết để phân định giữa tội mà bị cáo bị truy tố với tội danh nhẹ hơn, làm rõ có hay không có tình tiết định khung hình phạt theo quan điểm truy tố của Viện kiểm sát.

Ví dụ:Lê Hà Q bị truy tố về tội đánh bạc theo điểm a khoản 2 điều 248 Bộ luật hình sự.Khi nghiên cứu hồ sơ, Luật sư nhận thấy việc áp dụng tình tiết định khung “ có tính chất chuyên nghiệp” đối với Q là không đúng.Tong trường hợp này,trong kế hoạch hỏi Luật sư cần dự kiến làm rõ việc Q chỉ đánh bạc 2 lần.Q có thu nhập ổn định từ việc làm láu xe cho Công ty X, không dùng tiền thắng bạc làm nguồn sống chính từ đó khẳng định việc truy tố Q theo khoản 2 điều 321 Bộ luật hình sự là không đúng

Ví dụ:Nguyễn Minh A bị truy tố về tội đua xe trái phép theo điểm B khoản 2 điều 207 Bộ luật hình sự với tình tiết định khung tăng nặng “ gây ra tai nạn rồi bỏ chạy để trốn tránh trách nhiệm” khi nghiên cứu hồ sơ Luật sư thấy việc áp dụng tình tiết định khung này là không đúng.A chạy khỏi hiện trường để tránh sự truy đuổi của người dân và đã đến công an trình báo.Luật sư cần dự kiến việc hỏi A và những người làm chứng về việc người dân đe dọa,truy đuổi để đánh A sau khi vụ án xảy ra;về thời điểm A đến cơ quan trình báo

 (ii) Làm rõ bị cáo chỉ đóng vai trò thứ yếu trong vụ án có đồng phạm.

Đối với vụ án có đồng phạm, Luật sư cần chú ý xét hỏi về tính chất của đồng phạm (đồng phạm giản đơn hay phạm tội có tổ chức), về vai trò của từng người trong đồng phạm thông qua việc hỏi về mối quan hệ giữa các bị cáo, nội dung trao đổi giữa các bị cáo về việc thực hiện tội phạm, hành vi phạm tội của bị cáo trên thực tế...

(iv) Làm rõ những tình tiết giảm nhẹ Trách nhiệm hình sự cho bị cáo.

Đối với nhóm tội phạm an toàn công cộng,trật tự công cộng,ngoài các tình tiết giảm nhẹ liên quan tới thân nhân của bị cáo hay việc thành khẩn khai báo,ăn năn hối cải,Luật sư nên hỏi để làm rõ việc bị cáo đã hỏi về thiệt hại đã cảy ra ,bị cáo hoặc gia đình bị cáo đã bồi thường thiệt hại/ khắc phục hậu quả hay chưa,mức bồi thường là bao nhiêu,bị cáo có sẵn sàng, tự nguyện bòi thường hay không,phương án bồi thường thiệt hại/khắc phục hậu quả tiếp theo như thế nào.Đối với những vụ án giao thông,nếu các bên đều có lỗi dãn đến tai nạn thì cần hòi để xác định rõ mức độ lỗi của mỗi nêm từ đó có phương án bào chữa, bảo vệ phù hợp.Thông thường, đối với vụ án vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bọ,cần hỏi để làm rõ các tình tiết có lợi như : Hướng di chuyển của phương tiện,tốc độ phương tiện và phần đường, làn đường chuyển động,việc xử lý khi xảy ra tai nạn,tình trạng mặt đường,lưu thông phương tiện xung quanh tại thời điểm xảy ra vụ tai nạn,việc bồi thường thiệt hại.

Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest

1. Bài viết trong lĩnh vực pháp luật nêu trên được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
2. Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết
3. Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900 6198, E-mail: info@everest.org.vn.