Ly hôn có yếu tố nước ngoài

1 - Khái niệm ly hôn có yếu tố nước ngoài

Ly hôn có yếu tố nước ngoài là trường hợp ly hôn giữa vợ chồng mang quốc tịch khác nhau, một trong hai bên hoặc cả hai bên cư trú ở nước ngoài, hoặc ly hôn xảy ra tại một quốc gia nhưng có liên quan đến pháp luật nước ngoài (ví dụ, tài sản ở nước ngoài, con cái mang quốc tịch khác, v.v.).

Các trường hợp này sẽ phát sinh một số vấn đề pháp lý cần phải giải quyết, bao gồm việc xác định thẩm quyền tòa án có quyền giải quyết vụ việc, chọn lựa luật áp dụng, và việc thi hành các phán quyết ly hôn tại quốc gia khác.

2 - Thẩm quyền giải quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài

Ở Việt Nam, thẩm quyền giải quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài được quy định tại Bộ luật Tố tụng dân sự 2015. Theo đó, tòa án có thẩm quyền giải quyết ly hôn trong các trường hợp sau:

• Tòa án nơi cư trú của bị đơn: Trong trường hợp có yếu tố nước ngoài, tòa án Việt Nam sẽ có thẩm quyền nếu bị đơn (người không yêu cầu ly hôn) cư trú tại Việt Nam.
• Tòa án nơi nguyên đơn cư trú hoặc làm việc: Nếu nguyên đơn là công dân Việt Nam hoặc có nơi cư trú tại Việt Nam, thì tòa án Việt Nam cũng có thẩm quyền giải quyết.
• Tòa án nơi xảy ra hành vi vi phạm quyền lợi của một bên: Nếu vụ việc liên quan đến việc vi phạm quyền lợi hợp pháp của một bên và sự vi phạm này xảy ra ở Việt Nam, tòa án Việt Nam có thể giải quyết.

Ngoài ra, các thỏa thuận giữa các bên trong hợp đồng hôn nhân cũng có thể ảnh hưởng đến thẩm quyền của tòa án khi giải quyết ly hôn.

3 - Áp dụng pháp luật trong vụ ly hôn có yếu tố nước ngoài

Một trong những vấn đề phức tạp nhất trong ly hôn có yếu tố nước ngoài là việc xác định và áp dụng luật. Khi vụ ly hôn có yếu tố nước ngoài, có thể xảy ra tình trạng xung đột pháp luật, khi các bên phải lựa chọn luật của quốc gia nào để giải quyết các vấn đề như chia tài sản, nuôi con, quyền lợi của vợ/chồng.

Theo Bộ luật Dân sự 2015 của Việt Nam, đối với ly hôn có yếu tố nước ngoài, các bên có thể thỏa thuận về luật áp dụng, nhưng nếu không có thỏa thuận thì pháp luật Việt Nam sẽ được ưu tiên áp dụng trong các trường hợp sau:

• Chia tài sản: Nếu tài sản của vợ chồng nằm tại Việt Nam, việc phân chia tài sản sẽ được thực hiện theo pháp luật Việt Nam. Tuy nhiên, tài sản ở nước ngoài có thể phải tuân theo luật của quốc gia nơi tài sản đó hiện diện.
• Nuôi con: Quyền nuôi con sẽ được giải quyết theo quy định của pháp luật Việt Nam nếu con cái mang quốc tịch Việt Nam hoặc cư trú tại Việt Nam. Nếu con cái mang quốc tịch nước ngoài hoặc cư trú tại quốc gia khác, pháp luật của quốc gia đó sẽ được áp dụng.
• Quyền lợi tài chính: Trong trường hợp yêu cầu cấp dưỡng hay phân chia tài sản tại nước ngoài, tòa án Việt Nam có thể căn cứ vào các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên hoặc thỏa thuận giữa các bên để giải quyết.

Xem thêm: Dịch vụ luật sư ly hôn của Công ty Luật TNHH Everest

4 - Quyền và nghĩa vụ của các bên trong ly hôn có yếu tố nước ngoài

Khi ly hôn có yếu tố nước ngoài, quyền và nghĩa vụ của các bên sẽ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như quốc tịch, nơi cư trú, và quy định của pháp luật quốc tế. Các vấn đề chính bao gồm:

• Quyền nuôi con: Theo pháp luật Việt Nam, quyền nuôi con được xác định dựa trên quyền lợi của trẻ em. Tòa án sẽ ưu tiên quyền lợi tốt nhất cho trẻ em khi đưa ra quyết định về việc ai sẽ là người nuôi con.
• Chia tài sản: Tài sản chung của vợ chồng có thể được chia theo thỏa thuận hoặc quyết định của tòa án, nhưng cần lưu ý rằng tài sản ở nước ngoài có thể phải tuân theo luật của quốc gia nơi tài sản đó nằm.
• Cấp dưỡng: Nghĩa vụ cấp dưỡng cho con cái sẽ được xác định theo luật của quốc gia có thẩm quyền. Nếu các bên đều sống ở nước ngoài, tòa án Việt Nam có thể yêu cầu sự phối hợp với tòa án nước ngoài để thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng.

5 - Thi hành phán quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài

Một vấn đề quan trọng khác khi ly hôn có yếu tố nước ngoài là việc thi hành các phán quyết ly hôn. Các phán quyết của tòa án Việt Nam có thể không được tự động thi hành tại các quốc gia khác. Để thi hành phán quyết, các bên cần thực hiện thủ tục công nhận và thi hành phán quyết tại nước ngoài thông qua các thỏa thuận quốc tế, chẳng hạn như các điều ước quốc tế về công nhận và thi hành phán quyết dân sự.

Xem thêm: Dịch vụ pháp lý về hợp đồng hôn nhân của Công ty Luật TNHH Everest

 6 - Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest

[a] Bài viết Ly hôn có yếu tố nước ngoài được chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.

[b] Bài viết Ly hôn có yếu tố nước ngoài có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.

[c] Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý, hoặc thuê Luật sư tư vấn cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với Luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: (024) 66 527 527, E-mail: info@everest.org.vn.