Thế nào là quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình?
1- Khái quát chung quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình
[a] Khái niệm quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình
Những quan hệ xã hội mà được các quy phạm pháp luật hôn nhân và gia đình điều chỉnh thì gọi là quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình.
Thông thường, các quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình chỉ giới hạn bởi các quan hệ giữa các thành viên trong gia đình. Tuy nhiên, trong một số trường hợp quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình tồn tại khi chủ thể của nó không còn là thành viên của gia đình, nhưng trước đó đã từng là thành viên của nó. Ví dụ: Khi hai vợ chồng ly hôn, sống riêng biệt nhưng họ vẫn có quyền và nghĩa vụ cấp dưỡng lẫn nhau. Do đó, khi nói “thành viên của gia đình”, cần phải hiểu “gia đình” theo nghĩa khái quát chung được xây dựng trên cơ sở hôn nhân, huyết thống và nuôi dưỡng.
[b] Hình thức của quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình
Về hình thức, quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình có cùng tên gọi với quan hệ pháp luật dân sự, bao gồm hai nhóm: quan hệ pháp luật về nhân thân và quan hệ pháp luật về tài sản. Tuy nhiên, về cơ bản giữa quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình và quan hệ pháp luật dân sự có những điểm khác nhau rất lớn.
Xem thêm: Dịch vụ pháp lý trong lĩnh vực hôn nhân gia đình của Công ty Luật TNHH Everest
2- Sự khác nhau cơ bản giữa quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình và quan hệ pháp luật dân sự
Thứ nhất, nội dung chính của quan hệ pháp luật dân sự là quan hệ tài sản, còn nội dung chính của quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình là quan hệ nhân thân phi tài sản. Mọi chế định, mọi quy phạm pháp luật dân sự với chức năng và mục đích của mình, điều chỉnh trước hết là quan hệ tài sản, còn Luật Hôn nhân và gia đình tập trung điều chỉnh các quan hệ nhân thân. Nói cách khác, như đã phân tích, khác với Luật dân sự, Luật Hôn nhân và gia đình điều chỉnh những quan hệ xã hội có cùng tên gọi với đối tượng điều chỉnh của Luật dân sự, tuy nhiên, có nhiều nét đặc trưng mà từ đó có thể xác nhận Luật Hôn nhân và gia đình là một ngành luật chuyên ngành của Luật dân sự.
Thứ hai, các quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình xuất phát từ sự kiện kết hôn, huyết thống hoặc nuôi dưỡng là những sự kiện, trạng thái có tính chất đặc biệt không giống như các hợp đồng, nghĩa vụ dân sự. Do đó, trong quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình thì yếu tố tình cảm gắn bó giữa các chủ thể là một nét đặc trưng và trong rất nhiều trường hợp yếu tố tình cảm đó quyết định việc xác lập, tồn tại hay chấm dứt quan hệ hôn nhân và gia đình.
Thứ ba, trong luật dân sự, quyền về nhân thân hoặc xuất phát từ quan hệ tài sản hoặc là gắn liền với nó. Trong Luật Hôn nhân và gia đình thì hoàn toàn khác hẳn, quyền Về nhân thân không những không xuất phát từ quan hệ tài sản và gắn liền với nó mà còn chiếm một vị trí hàng đầu trong toàn bộ hệ thống quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình, chiếm ưu thế trong đó.
Thứ tư, một sự khác biệt lớn nữa là quan hệ tài sản trong Luật dân sự là quan hệ hàng hóa - tiền tệ và có tính chất đền bù ngang giá, còn quan hệ tài sản trong luật hôn nhân và gia đình không mang tính chất ấy. Tất nhiên, tính chất đền bù ngang giá trong Luật dân sự không bắt buộc phải có trong mọi trường hợp. Thế nhưng, phải nói rằng, nếu như đối với Luật Hôn nhân và gia đình không có tính chất đền bù ngang giá là nguyên tắc, thì đối với Luật dân sự, đó là trường hợp ngoại lệ.
Thứ năm, tính chất lâu dài, bền vững trong quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình được quyết định bởi mục đích của quan hệ đó (Vì dụ: kết hôn với mục đích chung sống trọn đời với nhau).
Xem thêm: Dịch vụ pháp lý trong lĩnh vực hôn nhân và gia đình của Công ty Luật TNHH Everest
3- Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest
[a] Bài viết Thế nào là quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình được chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
[b] Bài viết Thế nào là quan hệ pháp luật hôn nhân và gia đình có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
[c] Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý, hoặc thuê luật sư tư vấn cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: (024) 66 527 527 E-mail: info@everest.org.vn.
TVQuản trị viênQuản trị viên
Xin chào quý khách. Quý khách hãy để lại bình luận, chúng tôi sẽ phản hồi sớm