Trượt giá, Lãi suất thực tế và lãi suất danh nghĩa
Trượt giá là vấn đề gì?
Như chúng ta vừa thấy, chỉ số giá được sử dụng để loại trừ ảnh hưởng của lạm phát khi so sánh các chỉ tiêu tính bằng đô la tại các thời điểm khác nhau. Việc điều chỉnh này được thực hiện trong nhiều lĩnh vực của nền kinh tế. Khi theo luật định hay hợp đồng, giá trị tính bằng đô la được điều chỉnh tự động để loại trừ ảnh hưởng của lạm phát, người ta nói nó được trượt giá. Ví dụ, nhiều hợp đồng dài hạn giữa doanh nghiệp và tổ chức công đoàn bao gồm điều khoản trượt giá cho một phần hoặc toàn phần tiền lương dựa vào chỉ số giá tiêu dùng. Điều khoản như vậy được gọi là trợ cấp chi phí sinh hoạt, gọi tắt là COLA. COLA tự động làm tăng tiền lương khi chỉ số giá tiêu dùng tăng. Trượt giá cũng là đặc điểm của nhiều đạo luật. Ví dụ, trợ cấp an sinh xã hội được điều chỉnh hàng năm nhằm bù lại sự gia tăng giá cả cho người già. Các mức thuế thu nhập - thuế suất thay đổi theo các mức thu nhập khác nhau - cũng trượt giá theo lạm phát. Tuy nhiên, còn rất nhiều lĩnh vực mà hệ thống thuế không trượt giá theo lạm phát, thậm chí khi điều đó tỏ ra rất cần thiết.
Xem thêm : Dịch vụ pháp lý thành lập doanh nghiệp của Công ty Luật TNHH Everest
Lãi suất thực tế và lãi suất danh nghĩa
Việc điều chỉnh các biến số kinh tế để loại trừ ảnh hưởng của lạm phát có ý nghĩa đặc biệt quan trọng và đôi khi cần tới thủ thuật, khi chúng ta nhìn vào các số liệu về lãi suất. Khi gửi tiền tiết kiệm vào một tài khoản ngân hàng, bạn thu được lãi từ số tiền gửi này. Ngược lại, khi vay tiền của ngân hàng để trả học phí, bạn phải trả lãi cho khoản tiền đã vay. Lãi chính là khoản phải thanh toán trong tương lai cho khoản tiền chuyển giao trong quá khứ. Do vậy, lãi suất luôn gắn với việc so sánh giá trị của tiền tại các thời điểm khác nhau. Để hiểu đầy đủ về lãi suất, chúng ta cần biết cách thức loại trừ ảnh hưởng của lạm phát. Chúng ta hãy xem một ví dụ. Giả sử Sally Saver gửi 1.000 đô la vào một tài khoản ở ngân hàng và nhận được lãi suất hàng năm là 10%. Sau một năm, Sally thu được 100 đô la tiền lãi. Sau đó Sally rút 1.000 đô la. Có đúng là Sally được lợi 100 đô la không so với thời điểm cô gửi tiền vào ngân hàng một năm trước đây?
Câu trả lời phụ thuộc vào ý nghĩa của từ "được lợi". Đúng là Sally có thêm 100 đô la so với trước đây. Nói cách khác, số đô la mà cô có đã tăng 10%. Tuy nhiên, nếu cùng lúc đó giá cả tăng, thì mỗi đô la bây giờ mua được ít hàng hóa hơn so với một năm trước đây. Do vậy, sức mua của cô ta không tăng 10%. Nếu tỷ lệ lạm phát là 4%, thì lượng hàng hóa mà Sally có thể mua được chỉ tăng 6%. Còn nếu tỷ lệ lạm phát là 15%, thì giá cả hàng hóa đã tăng với tốc độ nhanh hơn tốc độ tăng của số đô la trong tài khoản của cô. Trong trường hợp đó, sức mua của Sally thực tế đã giảm 5%. Lãi suất mà ngân hàng trả được gọi là lãi suất danh nghĩa, còn lãi suất đã loại trừ lạm phát được gọi là lãi suất thực tế. Chúng ta có thể viết mối quan hệ giữa lãi suất danh nghĩa, lãi suất thực tế và lạm phát như sau:
Lãi suất thực tế = Lãi suất danh nghĩa - Tỷ lệ lạm phát.
Lãi suất thực tế là phần chênh lệch giữa lãi suất danh nghĩa và tỷ lệ lạm phát. Lãi suất danh nghĩa cho chúng ta biết tốc độ gia tăng theo thời gian của lượng đô la có trong tài khoản của bạn tại ngân hàng. Lãi suất thực tế cho chúng ta biết tốc độ gia tăng sức mua theo thời gian của tài khoản tại ngân hàng.
Xem thêm Dịch vụ pháp lý về hợp đồng hôn nhân của Công ty Luật TNHH Everest
Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest
[a] Bài viết được chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.
[b] Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.
[c] Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý, hoặc thuê luật sư tư vấn cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: (024) 66 527 527, E-mail: info@everest.org.vn.
TVQuản trị viênQuản trị viên
Xin chào quý khách. Quý khách hãy để lại bình luận, chúng tôi sẽ phản hồi sớm