Các nguyên tắc từ phương diện luật hình thức đặt ra

Công ty Luật TNHH Everest – Tổng đài tư vấn pháp luật: (024) 66 527 527

1- Từ phương diện luật hình thức, BLTTHS năm 2015 đặt ra các nguyên tắc

- Nguyên tắc thứ nhất: Bảo đảm thủ tục tố tụng thân thiện, phù hợp với tâm lý, lứa tuổi, mức độ trưởng thành, khả năng nhận thức của người dưới 18 tuổi; bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người dưới 18 tuổi bảo đảm lợi ích tốt nhất của người dưới 18 tuổi: Nguyên tắc này đòi hỏi trình, thủ tụng, người tiến hành tố tụng, các cơ sở vật chất - kỹ thuật phục vụ cho hoạt động tố tụng cũng phải phù hợp với tâm lý , lứa tuổi của họ . Việc bảo đảm quyền được đối xử phù hợp với tâm lý lứa tuổi đòi hỏi một bộ máy tố tụng thân thiện với những người tiến hành tố tụng có hiểu biết về tâm lý , lứa tuổi chưa thành niên , có kiến thức về khoa học giáo dục , có kỹ năng giao tiếp , có thái độ tôn trọng đối với người dưới 18 tuổi , quá trình lấy lời khai , hỏi cung đòi hỏi nội dung , cách thức đặt câu hỏi phải phù hợp với mức độ trưởng thành , khả năng nhận thức ủa người dưới 18 tuổi . Ngoài ra , các thiết chế tư pháp về cơ sở vật chất như buồng hỏi cung , nhà tạm giữ , trại tạm giam , phòng xử án cũng phải được xây dựng thể hiện sự thân thiện , thể hiện mục tiêu giáo dục cảm hóa mà không phải là trừng phạt , đe dọa con người .

- Nguyên tắc thứ hai : Bảo đảm giữ bí mật cá nhân của người dưới 18 tuổi . Vì người dưới 18 tuổi dễ bị tổn thương , bị mặc cảm về những lỗi lầm hoặc các khuyết tật trên cơ thể cũng như đời tư cá nhân , do vậy , khi tiến hành hoạt động tố tụng liên quan đến người dưới 18 tuổi , cơ quan tiến hành tố tụng phải giữ bí mật cá nhân của họ .

- Nguyên tắc thứ ba : Bảo đảm quyền tham gia tố tụng của người đại diện của người dưới 18 tuổi , nhà trường , đoàn thanh niên , người có kinh nghiệm , hiểu biết về tâm lý , xã hội , tổ chức khác nơi người dưới 18 tuổi học tập , lao động và sinh hoạt : trong vụ án người dưới 18 tuổi , sự tham gia tő tung của người đại diện của người dưới 18 tuổi , nhà trường , đoàn thanh niên , người có kinh nghiệm , hiểu biết về tâm lý , cán bộ làm công tác xã hội , tổ chức khác nơi người dưới 18 tuổi học tập , lao động và sinh hoạt giúp cho các cơ quan tiến hành tố tụng nhận thức đúng về đặc điểm tâm lý , lứa tuổi , điều kiện , hoàn cảnh , động cơ , mục đích phạm tội cũng như khả năng giáo dục , cải tạo người dưới 18 tuổi phạm tội , các tổn thương và quá trình phục hồi tổn thương của người bị hại dưới 18 tuổi . Đây là những thông tin rất quan trọng cần được đánh giá chính xác trong các vụ án mà người tham gia tố tụng dưới 18 tuổi . Do vậy , khi tiến hành hoạt động tối tụng , các cơ quan tiến hành tố tụng phải bảo đảm sự tham gia của những người nêu trên .

- Nguyên tắc thứ tư : Tôn trọng quyền được tham gia , trình bày ý kiến của người dưới 18 tuổi . Quy định này không những tạo điều kiện cho cơ quan tiến hành tố tụng thu thập , đánh giá chứng cứ từ nguồn lời khai của người dưới 18 tuổi mà còn tạo cơ hội cho người bị buộc tội dưới 18 tuổi tự bào chữa và tự nhận thức được tính chất , mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi phạm tội , qua đó nhận ra sai lầm của mình và rút ra những bài học cần thiết cho quá trình phục hồi nhân cách của chính họ .

- Nguyên tắc thứ năm : Bảo đảm quyền bào chữa , quyền được trợ giúp pháp lý của người dưới 18 tuổi . Đây là quy định xuất phát từ quyền được xét xử công bằng , từ nguyên tắc bảo đảm tranh tụng và từ chính sách nhân đạo đối với người dưới 18 tuổi - nhóm người dễ bị tổn thương và chưa có đủ khả năng tự bào chữa - tự bảo vệ về mặt pháp lý so với các nhóm tuổi khác .

- Nguyên tắc thứ sáu : Bảo đảm các nguyên tắc xử lý của BLHS đối với người dưới 18 tuổi phạm tội . Quy định này thể hiện mối quan hệ giữa luật nội dung và luật hình thức : các nguyên tắc xử lý đối với người dưới 18 tuổi phạm tội được quy định tại BLHS phải được hiện thực hóa trong quá trình giải quyết vụ án hình sự theo thủ tục TTHS . Do vậy , thủ tục TTHS đặc biệt với người dưới 18 tuổi phải bảo đảm các nguyên tắc xử lý của BLHS đối với đối tượng này .

- Nguyên tắc thứ bảy : Bảo đảm giải quyết nhanh chóng , kịp thời các vụ án liên quan đến người dưới 18 tuổi . Trong suốt quá trình giải quyết vụ án , những lo sợ quá mức về số phận pháp lý ( về mức án , thời gian bị giam giữ , cải tạo ) , về sự lên án của dư luận xã hội và tâm lý căng thẳng khi phải đối mặt với những đối tượng đồng phạm , với người bị hại ( lo sợ bị phản bội , bị trả thù ... ) , cộng thêm sự thiếu hiểu biết về pháp luật và cuộc sống , tất cả những yếu tố đó tạo cho người dưới 18 tuổi tâm lý chán nản , mệt mỏi và bi quan hơn so với người thành niên . Tâm lý này dễ tạo ra những hành động tiêu cực từ chính bản thân người dưới 18 tuổi . Do đó , quá trình giải quyết các vụ án liên quan đến người dưới 18 tuổi phải bảo đảm nhanh chóng , kịp thời nhằm hạn chế các hành động tiêu cực nêu trên .

2- Quyền của người dưới 18 tuổi được thiết kế với các quy định

Như vậy , người dưới 18 tuổi có các quyền được thụ hưởng thủ tục tố tụng thân thiện , phù hợp với tâm lý , lứa tuổi , mức độ trưởng thành , khả năng nhận thức của người dưới 18 tuổi , được tôn trọng bí mật cá nhân , quyền được tham gia , trình bày ý kiến ; được giải quyết nhanh chóng , kịp thời các vụ án liên quan đến người dưới 18 tuổi ... Nhiều quyền của người dưới 18 tuổi được thiết kế với các quy định chất bảo đảm quyền như : Bảo đảm quyền tham gia tố tụng của người đại diện của người dưới 18 tuổi , nhà trường , đoàn thanh niên , người có kinh nghiệm , hiểu biết về tâm lý , xã hội , tổ chức khác nơi người dưới 18 tuổi học tập , lao động và sinh hoạt , Bảo đảm quyền bào chữa , quyền được trợ giúp pháp lý của người dưới 18 tuổi , Bảo đảm các nguyên tắc xử lý của BLHS đối với người dưới 18 tuổi phạm tội . Các quyền này được ghi nhận qua các nguyên tắc của TTHS đối với người dưới 18 tuổi.

3- Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest

1. Bài viết trong lĩnh vực pháp được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.

2. Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý Vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.

3. Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: 024 66 527 527, E-mail: info@everest.org.vn.