Thợ săn và chó săn

CÂU CHUYỆN THỢ SĂN VÀ CHÓ SĂN

Một chú chó săn chạy khắp cánh đồng dưới chân núi mà không bắt được con thỏ nào.

Người chăn dê thấy thế thì cười, trêu chú chó:

- Chú thật bất tài. Con thỏ nhỏ hơn chú bao nhiêu mà còn chạy nhanh hơn.

Chó săn đáp:

- Ông không biết mục đích chạy của bọn tôi hoàn toàn khác nhau! Tôi chạy chỉ vì miếng ăn, còn thỏ chạy vì tính mạng!

Thợ săn nghe cuộc trò chuyện của người chăn dê và chú chó, nghĩ bụng: “Con chó này nói đúng. Nếu ta muốn có nhiều thỏ hơn thì phải nghĩ cách khác”. Một ý nghĩ lóe lên trong đầu thợ săn. Đó là tia lửa đầu tiên của khoa học quản lý.

Thế là thợ săn ra chợ mua thêm mấy con chó săn khác. Sau đó, ông ta ra chính sách mới: Hễ con nào bắt được đủ số thỏ sẽ được “trả lương” bằng mấy chiếc xương. Không bắt được thỏ thì không có ăn.

Chiêu mới quả cao tay. Bầy chó tranh nhau săn bắt, đem rất nhiều thỏ về, bởi chẳng con nào muốn thấy chó khác gặm xương, trong khi mình hóp bụng trương mắt ếch.

Được một thời gian, lại có vấn đề xuất hiện. Bầy chó nhận ra: Thỏ lớn khó bắt hơn thỏ bé, vậy mà bắt được bất kể thỏ lớn hay thỏ bé thì đều nhận trả công như nhau. Lúc đầu chỉ có một vài con giỏi nhận xét mới chuyên bắt thỏ nhỏ, sau cả đàn đều làm theo.

Thợ săn hỏi:

- Gần đây thỏ bọn bay bắt được càng ngày càng nhỏ, vì sao vậy?

Bầy chó trả lời:

- Thỏ lớn thỏ nhỏ không khác nhau, ai phí công đi bắt thỏ lớn đây?

Sau một thời gian suy nghĩ, thợ săn quyết định không dùng xương để trả cho số lượng thỏ, mà dùng phương pháp đánh giá hiệu quả: Cứ một thời gian lại thống kê số lượng thỏ của từng con săn về, từ đó trả công theo từng giai đoạn.

Cách quản lý mới của thợ săn lập tức có tác dụng, số thỏ bầy chó săn về tăng cả số lượng lẫn chất lượng. Thợ săn rất đắc ý.

Thế nhưng, ngày này qua ngày khác, thợ săn lại thấy số thỏ bầy chó săn về giảm rõ rệt, mà những con chó càng nhiều kinh nghiệm thì lại đem về càng ít thỏ.

Thợ săn hỏi bầy chó. Bầy chó đáp:

- Quãng đời đẹp nhất của bọn tôi đều là cho ông, chủ nhân. Nhưng giờ bọn tôi ngày một già. Khi không bắt được thỏ nữa, ông có còn cho tôi xương không?

Thế là thợ săn thống kê lại toàn bộ số thỏ bắt được của từng con, tiến hành phân tích, đưa ra quy định mới về trả công: Nếu bắt được số thỏ vượt một mức nhất định, chó săn khi về già sẽ được trả số xương nhất định.

Bầy chó vui sướng, tất cả lại lao đi săn, cố để hoàn thành nhiệm vụ ông chủ giao. Qua một thời gian, một số chú chó đã hoàn thành chỉ tiêu.

...

Một thời gian sau, có một con nói:

- Chúng tôi cố gắng thế mà chỉ được trả mấy khúc xương, mà số thỏ tôi săn được quý gấp bao nhiêu lần xương. Vì sao chúng tôi không bắt thỏ cho chính mình nhỉ?

Thế là có mấy chú chó bỏ thợ săn, tự mình lập xưởng bắt thỏ.

Xem thêm: Dịch vụ Luật sư hợp đồng

BÀI HỌC VỀ QUẢN LÝ NHÂN SỰ QUA CÂU CHUYỆN

Vấn đề cốt lõi của câu chuyện trên chính là cách nhà lãnh đạo quản lý nhân viên của mình, cách họ trả lương thưởng so với công sức nhân viên bỏ ra và thành quả mang lại.

Mục tiêu luôn được thiết lập từ nhu cầu

Bài học thứ nhất được rút ra chính là nhu cầu sẽ quyết định đến mục tiêu mà bạn hướng đến. Giống như chú chó ở trên, ban đầu chú chạy đi bắt thỏ vì miếng ăn. Đó là nhu cầu tất yếu và chú chỉ làm việc ở mức độ nhất định đáp ứng nhu cầu được ăn.

Như vậy, xét trong môi trường doanh nghiệp, nhân viên cũng sẽ chỉ làm việc ở mức độ vừa đủ, đảm bảo theo yêu cầu cơ bản, phù hợp mức lương/thưởng mà họ đang được trả. Dù rằng họ có trình độ, kinh nghiệm, kỹ năng tốt, song nếu cứ làm quá nhiều mà mức lương thấp, họ sẽ không tiếp tục cống hiến.

Vậy nên, các nhà quản lý cần phải có sự nhìn nhận, đánh giá và đưa ra mức lương thưởng phù hợp, xứng đáng với năng lực, công sức mà nhân viên đã bỏ ra.

Động lực sẽ được tạo ra từ sự khích lệ

Trong câu chuyện, những chú chó sẽ không cố gắng bắt thỏ nếu không có động lực. Cứ mỗi giai đoạn, ông chủ thay đổi cách trả công theo chiều hướng tích cực nhằm khích lệ tinh thần, chúng đều rất hăng hái và làm việc tốt.

Và bài học ở đây chính là các nhân viên luôn cần có sự khích lệ, công nhận từ quản lý, lãnh đạo. Sự khích lệ này có thể thể hiện bằng nhiều cách khác nhau như tăng lương, thưởng, các chế độ, phúc lợi,… Với những nhân viên làm việc tốt, tạo ra giá trị thì doanh nghiệp cần có những khích lệ này để tạo động lực cho họ cố gắng phát huy.

Nhân viên cũng có nhu cầu lập nghiệp

Sự rời đi của những chú chó trong câu chuyện cũng là một bài học lớn dành cho các nhà quản lý, ông chủ doanh nghiệp. Nhân viên sẽ không đi làm thuê cả đời, họ cũng có nhu cầu lập nghiệp, cũng có thể trở thành ông chủ. Do đó, nếu những gì họ nhận được không xứng đáng, không bằng công sức, thành quả họ mang lại cho doanh nghiệp, sẽ đến một thời điểm nào đó, họ quyết định rời đi.

Để không mất đi những nhân tài xuất sắc, nhà quản lý cần có những thay đổi trong chính sách giữ chân nhân viên, chế độ lương thưởng, công nhận giá trị của nhân viên bằng việc thăng chức, tăng lương,…