Thủ tục tố tụng đối với người chưa thành niên

 Công ty Luật TNHH Everest – Tổng đài tư vấn pháp luật: (024) 66 527 527

1- Thủ tục tố tụng đối với người chưa thành niên

BLTTHS năm 2003 đã thiết kế riêng một thủ tục đặc biệt đối với người bị bắt , người bị tạm giữ , bị can , bị cáo là người dưới 18 tuổi tại Thương XXXII “ Thủ tục tố tụng đối với người chưa thành niên ” . Đến BLTTHS năm 2015 , thủ tục này được mở rộng không chỉ với người bị buộc tội , mà còn cả những người tham gia tố tụng khác là bị hại , người làm chứng và có tên gọi “ Thủ tục tố tụng đối với người dưới 18 tuổi ” . Việc ở rộng phạm vi áp dụng đối với cả bị hại , người làm chứng dưới 18 tuổi là một bước tiến bộ đáng kể của BLTTHS năm 2015 theo hướng tăng cường bảo vệ quyền con người nói chung và với người dưới 18 tuổi nói riêng .

Như vậy , người dưới 18 tuổi là người bị buộc tội , bị hại , người làm thứng khi tham gia tố tụng theo một thủ tục tố tụng đặc biệt và chỉ áp dụng thủ tục này nếu trong vụ án có người bị buộc tội , bị hại , người làm chứng chưa đủ 18 tuổi . Trong trường hợp khi phạm tội họ là người dưới 18 tuổi nhưng khi bị khởi tố họ đã đủ 18 tuổi trở lên thì áp dụng thủ tục chung như đối với người đủ 18 tuổi trở lên . Luật Thi hành tạm giữ , tạm giam , Luật Thi hành án hình sự cũng quy định về chế độ tạm giữ , tạm giam , nguyên tắc và chế độ quản lý , giam giữ , lao động , học tập , sinh hoạt riêng đối với người bị kết án dưới 18 tuổi.

2- Quyền của người dưới 18 tuổi là người bị tạm giữ, tạm giam

Quyền của người dưới 18 tuổi là người bị tạm giữ , tạm giam được quy định trong các điều ước quốc tế về quyền con người , quyền của trẻ em / người chưa thành niên bị giam giữ theo hướng họ được hưởng chế độ giam giữ riêng , không bị giam giữ chung với người đủ 18 tuổi trở lên . Luật Thi hành tạm giữ , tạm giam năm 2015 không quy định cụ thể các quyền của người bị tạm giữ , tạm giam dưới 18 tuổi , tuy nhiên , đã thiết kế chế độ tạm giữ , tạm giam riêng đối với đối tượng này trên cơ sở nguyên tắc về phân hoá các biện pháp quản lý giam giữ . Cụ thể khoản 4 Điều 5 Luật Thi hành tạm giữ , tạm giam năm 2015 quy định : “ Áp dụng các biện pháp quản lý giam giữ phải căn cứ vào tính chất , mức độ của hành vi phạm tội , độ tuổi , giới tính , sức khỏe ; bảo đảm bình đẳng giới , quyền , lợi ích chính đáng của phụ nữ , trẻ em và các đặc điểm nhân thân khác của người bị tạm giữ , người bị tạm giam . Trên cơ sở đó , người dưới 18 tuổi bị tạm giữ , người bị tạm giam được bố trí riêng theo khu vực giữa tạm giữ với tạm giam , theo đối tượng ( nam với nữ , công dân Việt Nam với người nước ngoài , theo nhân thần , theo loại tội phạm ... ) .

Người dưới 18 tuổi khi bị tạm giữ , tạm giam được giảm thiểu trách nhiệm ( không bị cùm chân khi bị kỷ luật ở buồng kỷ luật ) và được gia tăng quyền lợi về ăn , ở , gặp thân nhân . Theo Điều 33 , Điều 34 Luật Thi hành tạm giữ , tạm giam năm 2015 , người bị tạm giữ , người bị tạm giam là người dưới 18 tuổi được bảo đảm tiêu chuẩn định lượng ăn như người bị tạm giữ , người bị tạm giam đã thành niên và được tăng thêm về thịt , cá nhưng không quá 20 % so với định lượng . Người bị tạm giữ , người bị tạm giam là người dưới 18 tuổi được gặp thân nhân , người bào chữa , tiếp xúc lãnh sự quy định tại Điều 22 Luật Thi hành tạm giữ , tạm giam với số lần thăm gặp được tăng gấp đôi so với người bị tạm giữ , người bị tạm giam là người đủ 18 tuổi trở lên .

Tương tự như vậy đối với người chấp hành án chưa đủ 18 tuổi . Luật Thi hành án hình sự năm 2019 cũng đặt ra những nguyên tắc thi hành án đối với người dưới 18 tuổi “ chủ yếu nhằm giáo dục , giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm , phát triển lành mạnh và trở thành người có ích cho xã hội ( khoản 5 Điều 4 ) . Cụ thể hoá các nguyên tắc trên , Luật Thi hành án hình sự đã quy định người dưới 18 tuổi được giam giữ theo chế độ riêng phù hợp sức kh giới tính và đặc điểm nhân thân ; được lao động ở khu vực riêng và phù hợp với độ tuổi không phải làm công việc nặng nhọc , nguy hiểm hoặc tiếp xúc với các chất độc hại , được bảo đảm tiêu chuẩn định lượng ăn như phạm nhân đủ 18 tuổi trở lên và được tăng thêm về thịt , cá nhưng không quá 20 % so với định lượng ; được cấp thêm quần áo theo mẫu thống nhất và đồ dùng cá nhân khác theo quy định ; được hưởng thời gian và hình thức tổ chức các hoạt động thể dục , thể thao , sinh hoạt văn hoá , văn nghệ , nghe đài , đọc sách , báo , xem truyền hình và các hình thức vui chơi giải trí khác phù hợp với đặc điểm của người dưới 18 tuổi , được gia tăng chế độ gặp , liên lạc với thân nhân...

3- Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest

1. Bài viết trong lĩnh vực pháp được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.

2. Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý Vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.

3. Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: 024 66 527 527, E-mail: info@everest.org.vn.