Khái niệm, đặc trưng của thị trường chứng khoán phi tập trung

1-Khái niệm thị trường chứng khoán phi tập trung

OTC là tên viết tắt của các từ tiếng Anh "over the counter" tức là giao dịch qua quầy. Thuật ngữ này xuất phát từ việc các giao dịch mua bán chứng khoán được thực hiện trực tiếp tại các ngân hàng hoặc các công ti chứng khoán mà không thông qua các trung gian để đưa vào đấu giá tập trung.

Quá trình hình thành của thị trường chứng khoán phi tập trung là quá trình phát triển từ thị trường tự do, không có tổ chức, đến thị trường có tổ chức, có sự quản lí của nhà nước hoặc tổ chức tự quản. Hình thức giao dịch cũng được phát triển từ thủ công, truyền thống sang hình thức giao dịch điện tử hiện đại. Ngày nay, thị trường OTC đã phát triển ở mức độ cao hơn và có mức tự động hóa cao độ tuy nhiên những đặc thù truyền thống của thị trường này vẫn được giữ nguyên.

Xem thêm: Dịch vụ pháp lý trong lĩnh vực doanh nghiệp của Công ty Luật TNHH Everest

2-Đặc trưng của thị trường chứng khoán phi tập trung

[a] Là thị trường có tổ chức

Xét về mặt hình thức, thị trường này khá giống với thị trường mua bán trao tay, nơi các giao dịch cũng được thực hiện trực tiếp giữa người mua, người bán mà không thông qua trung gian. Tuy nhiên, khác với thị trường mua bán trao tay, thị trường OTC là thị trường được tổ chức bài bản. Chủ thể đứng ra tổ chức thị trường này thường là các tổ chức tự quản (ví dụ Hiệp hội kinh doanh chứng khoán). Ở Việt Nam, pháp luật hiện nay không xem xét việc Hiệp hội kinh doanh chứng khoán tổ chức thị trường giao dịch chứng khoán OTC. Điều này được khẳng định tại khoản 2 Điều 42 Luật Chứng khoán 2019, theo đó "ngoài Sở giao dịch chứng khoán Việt Nam và công ti con, không tổ chức, cá nhân nào được phép tổ chức và vận hành thị trường giao dịch chứng khoán"

[b] Thị trường được tổ chức dưới hình thức phi tập trung

Đây là đặc điểm khác biệt của thị trường OTC với thị trường giao dịch tập trung. Ở thị trường tập trung, mọi giao dịch được thực hiện tại một địa điểm có định do Sở giao dịch chứng khoán lập ra. Ở thị trường OTC, các giao dịch chứng khoán không được thực hiện tại một địa điểm xác định mà thông qua hệ thông trao đổi thông tin hoặc ở bất kì địa điểm nào thuận lợi cho việc thương lượng và xác lập giao dịch giữa bên mua và bên bán

[c] Chứng khoán thường có chất lượng không cao

Các loại chứng khoán giao dịch trên thị trường này thông thường là các loại chứng khoán của các công ti vừa và nhỏ, công ti mới thành lập chưa đủ điều kiện niêm yết và giao dịch tại sở giao dịch chứng khoán. Mặc dù vậy, chứng khoán giao dịch trên thị trường này cũng phải tuân thủ các quy định về niêm yết cảu thị trường, do đó độ rủi ro cũng thấp hơn nhiều so với thị trường mua bán trao tay.

[d] Có sự gia nhập của các nhà tạo lập thị trường

Vai trò của các nhà tạo lập thị trường là tạo tính thanh khoản cho các chứng khoán giao dịch tại thị trường này thông qua việc năm giữ một lượng chứng khoán đáng kể của một số loại chứng khoán cụ thể, liên tục chào mua, bán và thực hiện việc mua, bán các loại chứng khoán đó để nhằm ổn định thị trường.

[e] Phương thức giao dịch: Thỏa thuận

Cơ chế xác định giá và thực hiện giao dịch trên thị trường OTC chủ yếu được thực hiện thông qua phương thức thương lượng và thỏa thuận song phương giữa người mua và người bán. Phương thức khớp lệnh như ở thị trường giao dịch tập trung ít được áp dụng ở thị trường này.

[f] Chịu sự điều chỉnh của pháp luật chứng khoán

Đây cũng là khác biết lớn của thị trường OTC so với thị trường mua bán trao tay, vốn chỉ chịu sự điều chỉnh của pháp luật dân sự thông thường.

[g] Chịu sự quản lí và giám sát chặt chẽ của cơ quan quản lí chuyên ngành và các tổ chức liên quan

Thị trường OTC trên thế giới được quản lí bởi hại cấp độ: quản lí nhà nước và quản lí bởi các tổ chức tự quản (Hiệp hội kinh doanh chứng khoán). Tùy vào mức độ phát triển của nền kinh tế, của thị trường chứng khoán và quy định của pháp luật mỗi nước mà sự quản lí theo hại cơ chế này ở những mức độ khác nhau. Thị trường chứng khoán Việt Nam đang trong giai đoạn hình thành và phát triển, vai trò cảu các tổ chức tự quản không lớn, do vậy, thị trường OTC sẽ chịu sự quản lí của cơ quan quản lí chuyên ngành Ủy ban chứng khoán nhà nước là chủ yếu.

Xem thêm: Dịch vụ pháp lý trong lĩnh vực thương mại của Công ty Luật TNHH Everest

3-Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest

[a] Bài viết Khái niệm, đặc trưng của thị trường chứng khoán phi tập trung được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.

[b] Bài viết Khái niệm, đặc trưng của thị trường chứng khoán phi tập trung có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.

[c] Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc hoặc thuê luật sư hợp đồng cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: (024) 66 527 527, E-mail: info@everest.org.vn.