Kỹ năng của luật sư hình sự: kiến nghị với cơ quan, tổ chức khác

I- NỘI DUNG KIẾN NGHỊ TRONG VỤ ÁN HÌNH SỰ

Ngoài việc trao đổi, kiến nghị với cơ quan tiến hành tố tụng, trong quá trình giải quyết vụ án, luật sư còn phải trao đổi với các cơ quan, tổ chức khác liên quan để làm rõ hơn các tình tiết khách quan của vụ án, cơ quan công luận để có thể thông tin kịp thời các vấn đề của vụ án lên công luận trong những trường hợp xét thấy có dấu hiệu oan sai, vi phạm tố tụng...; hoặc trong một số trường hợp đối với bị can, bị cáo có hoàn cảnh nhân thân đặc biệt, luật sư cần phải đến làm việc với chính quyền địa phương để xin xác nhận về nhân thân có lợi cho bị can, bị cáo...

Ví dụ: 

Khoảng 15 giờ 30 phút ngày 19/12/2018, chị Linh (sinh ngày 16/4/2003) đến ngõ V, quận Đ, thành phố H để gội đầu và đây cũng là nhà của Hiếu (sinh ngày 08/7/2002 - Hiếu là người yêu của chị Linh). Sau khi Linh đến và gặp Hiếu, Hiếu đã rủ chị Linh lên tầng 2 ngồi nói chuyện. Trong lúc nói chuyện Hiếu có hỏi vay tiền của chị Linh nhưng chị Linh trả lời không có và không tin Hiếu hết tiền nên chị Linh có kiểm tra người Hiếu, thấy đúng là Hiếu không có tiền để trong người. Quá trình nói chuyện, chị Linh có thò tay vào túi áo khoác đang mặc để lấy chiếc cặp tóc và làm rơi số tiền 460.000 đồng (gồm 01 tờ mệnh giá 200.000 đồng, 02 tờ mệnh giá 100.000 đồng, một tờ mệnh giá 50.000 đồng, 01 tờ mệnh giá 10.000 đồng).

Khi nhìn thấy tiền rơi ra, Hiếu đã nhặt và đút vào túi quần của mình, ngay lập tức chị Linh đã nói Hiếu trả lại nhưng Hiếu không trả và bảo “tao lấy cho mày chừa cái tội găm tiền”. Sau đó Hiếu đi lên tầng 3 và đưa số tiền này cho bà nội nhờ cầm hộ rồi quay xuống tầng 2 bảo với chị Linh “tiền tao đưa cho bà nội đánh lô hết rồi” và bảo Linh đi về. Sau đó chị Linh xuống tầng 1 để gội đầu, còn Hiếu quay lên tầng 3 gặp bà nội lấy lại số tiền đã gửi rồi đi xuống tầng 1 đứng trước mặt Linh chải đấu.

Lúc này chị Linh phát hiện thấy túi quần phía sau của Hiếu có vết hằn của tiền nên đã thò tay vào lấy tiền ra, thấy số tiền 460.000 đồng có những mệnh giá như trên nên có hỏi Hiếu là tại sao tiền của Linh lại ở trong túi Hiếu, Hiếu không trả lời mà liền dùng hai tay túm lấy tay Linh giật tiền ra nhưng không được. Sau đó, Hiếu dùng miệng cắn vào tay chị Linh nhiều nhát, chị Linh vẫn giữ chặt. Hiếu tiếp tục dùng hai tay túm tóc chị Linh để ghì đầu xuống và giật lấy toàn bộ số tiền trên. Ngay sau đó Hiếu chạy đi và dùng hết số tiền đó chơi điện tử.

Khoảng gần 01 tháng sau, chị Linh đã làm đơn trình báo công an phường V, quận Đ về hành vi của Hiếu. Tại CQĐT Hiếu đã khai nhận hành vi phạm tội của mình như đã nêu ở trên, Viện kiểm sát nhân dân quận Đ đã ra bản cáo trạng truy tố Hiếu ra Tòa án nhân dân quận Đ đề xét xử bị can Hiếu về tội Cướp tài sản theo quy định tại khoản 1 Điều 168 Bộ luât hình sự.

Trong quá trình bào chữa cho Hiếu, luật sư nhận thấy, khi phạm tội Hiếu mới 16 tuổi 5 tháng 11 ngày, Hiếu có hoàn cảnh hết sức đặc biệt, bố mẹ ly hôn từ khi Hiếu còn nhỏ và mỗi người đã có gia đình riêng Hiếu ở với bà nội đã già và không có thu nhập ổn định nên cuộc sống hai bà cháu hết sức vất vả, nguồn thu nhập chính của 2 bà cháu là cho thuê tầng 1 để làm quán cắt tóc gội đầu lấy tiền sinh sống, học đến lớp 8 do hoàn cảnh khó khăn Hiếu phải nghỉ học. Lời khai của Hiếu rất ngây ngô và trẻ con “Chỉ muốn có tiền để 1 lần được chơi điện tử như các bạn” và số tiền chiếm đoạt không lớn...

Do vậy, để bảo vệ tốt nhất các quyền và lợi ích hợp pháp cho Hiếu, Luật sư đã trao đổi và gửi văn bản kiến nghị với Ủy ban nhân dân quận Đ, Hội liên hiệp phụ nữ quận Đ, Hội bảo vệ quyền trẻ em quận Đ để đề nghị các cơ quan trên xác nhận về hoàn cảnh nhân thân đặc biệt của Hiếu và có văn bản đề nghị gửi đến Tòa án nhân dân quận Đ xem xét không áp dụng các quy định khác đối với Hiếu mà xem xét giáo dục, cải tạo bị cáo tại như vậy sẽ có hiệu quả cao trong công tác đấu tranh phòng chống tội phạm.

Xem thêm: Dịch vụ pháp lý trong lĩnh vực hình sự của Công ty Luật TNHH Everest

II- KỸ NĂNG CỦA LUẬT SƯ HÌNH SỰ: SOẠN THẢO VĂN BẢN KIẾN NGHỊ

Văn bản kiến nghị với cơ quan, tổ chức khác về hình thức, văn phong, bố cục được soạn thảo giống như văn bản kiến nghị gửi cơ quan tiến hành tố tụng. Tuy nhiên, về nội dung văn bản kiến nghị có những điểm khác biệt.

1- Phần mở đầu của văn bản kiến nghị

Văn bản kiến nghị cơ quan, tổ chức có nội dung giống với bản kiến nghị gửi cơ quan tiến hành tố tụng, tuy nhiên, khi xác định người cần xác định chính xác, cụ thể cá nhân, tổ chức có thẩm quyền giải quyết.

2- Phần nội dung, kết luận của văn bản kiến nghị

Do kiến nghị cơ quan, tổ chức khác thường là các cơ quan, tổ chức không liên quan đến việc giải quyết vụ án, cho nên, việc mô tả nội dung vụ án, hành vi của thân chủ. phụ thuộc vào yêu cầu của luật sư. Nếu yêu cầu liên quan đến làm rõ hành vi, cấu thành hoặc hậu quả thì cần thiết phải mô tả để cơ quan, tổ chức có sự hiểu biết về vụ án và thực hiện đầy đủ, chính xác kiến nghị của luật sư. Nếu kiến nghị chỉ liên quan đến các tình tiết giảm nhẹ TNHS của thân chủ như ví dụ nêu trên thì không cần thiết phải mô tả về vụ việc.

Ngoài ra, trong phần nội dung, cần thiết phải phân tích vai trò, giá trị của các hoạt động, tài liệu và tình tiết mà cơ quan tổ chức cung cấp đối với việc bào chữa, bảo vệ của luật sư. Đây là nội dung cốt lõi của văn bản kiến nghị.

Ví dụ:

Là luật sư bào chữa cho bị cáo Nguyễn Hữu Quốc Khánh trong vụ án “Giết người” xảy ra trên địa bàn phường A, quận B thành phố C, chúng tôi muốn trình bày với Quý cơ quan một việc như sau:

Trong quá trình bào chữa, thông qua việc nghiên cứu hồ sơ cũng như gặp trao đổi với bị cáo và gia đình, chúng tôi được biết ông Nguyễn Hữu Nam (ông nội của bị cáo Khánh) đã từng tham gia kháng chiến chống Mỹ và được tặng Huân chương chiến công hạng Ba. Tuy nhiên, do hoàn cảnh gia đình phải chuyển đổi chỗ ở nhiều lần, ông Nam đã mất năm 2014, dẫn đến nhiều tài liệu quan trọng bị thất lạc trong đó có Huân chương của ông Nam. Theo quy định của Bộ luât hình sự năm 2015 được sửa đổi, bổ sung năm 2017 cũng như các văn bản hướng dẫn của Tòa án nhân dân tối cao, tình tiết ông nội có Huân chương chiến công hạng Ba sẽ giúp bị cáo Khánh được áp dụng tình tiết giảm nhẹ theo khoản 2 Điều 51 Bộ luât hình sự. Đây là một tình tiết rất có giá trị giúp giảm nhẹ hình phạt đối với bị cáo Khánh trong vụ án vì Khánh đang bị VKS truy tố ở khung có mức hình phạt cao nhất là tử hình.

Vì vậy, Văn phòng luật sư... và gia đình rất mong muốn nhận được sự hỗ trợ, giúp đỡ của Quý cơ quan. Văn phòng luật sư... kính đề nghị Quý cơ quan xem xét cấp lại Huân chương chiến công hạng ba cho ông Nguyễn Hữu Nam, sinh năm 1937, quê quán Quảng Nam, thường trú tại số..., quận K, thành phố c trong thời gian sớm nhất.

Trân trọng cảm ơn.

Xem thêm: Dịch vụ luật sư bào chữa trong vụ án hình sự của Công ty Luật TNHH Everest

Luật sư Phạm Ngọc Minh - Giám đốc điều hành của Công ty Luật TNHH Everest, tổng hợp (tham khảo: Giáo trình Kỹ năng của Luật sư khi tham gia giải quyết vụ án hình sự - Học viện Tư pháp và một số nguồn khác).