Phân biệt tội gián điệp và tội phản bội tổ quốc

I- CĂN CỨ PHÁP LÝ CỦA TỘI GIÁN ĐIỆP VÀ TỘI PHẢN BỘI TỔ QUỐC

1- Tội gián điệp

Điều 110 Bộ luật hình sự năm 2015 quy định về tội gián điệp như sau:

“Điều 110. Tội gián điệp

1. Người nào có một trong các hành vi sau đây, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình:

a) Hoạt động tình báo, phá hoại hoặc gây cơ sở để hoạt động tình báo, phá hoại chống nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam;

b) Gây cơ sở để hoạt động tình báo, phá hoại theo sự chỉ đạo của nước ngoài; hoạt động thám báo, chỉ điểm, chứa chấp, dẫn đường hoặc thực hiện hành vi khác giúp người nước ngoài hoạt động tình báo, phá hoại;

c) Cung cấp hoặc thu thập nhằm cung cấp bí mật Nhà nước cho nước ngoài; thu thập, cung cấp tin tức, tài liệu khác nhằm mục đích để nước ngoài sử dụng chống nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

2. Phạm tội trong trường hợp ít nghiêm trọng, thì bị phạt tù từ 05 năm đến 15 năm.

3. Người chuẩn bị phạm tội này, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

4. Người đã nhận làm gián điệp, nhưng không thực hiện nhiệm vụ được giao và tự thú, thành khẩn khai báo với cơ quan nhà nước có thẩm quyền, thì được miễn trách nhiệm hình sự về tội này.”

2- Tội phản bội tổ quốc

Điều 108 Bộ luật hình sự năm 2015 quy định về tội phản bội Tổ quốc như sau:

“Điều 108. Tội phản bội Tổ quốc

1. Công dân Việt Nam nào câu kết với nước ngoài nhằm gây nguy hại cho độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, chế độ xã hội chủ nghĩa và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, tiềm lực quốc phòng, an ninh, thì bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.

2. Phạm tội trong trường hợp có nhiều tình tiết giảm nhẹ, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm.

3. Người chuẩn bị phạm tội này, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.”

II- PHÂN BIỆT TỘI GIÁN ĐIỆP VÀ TỘI PHẢN BỘI TỔ QUỐC

- Về chủ thể của tội phạm: Đối với tội phản bội Tổ quốc thì chủ thể của tội phạm là chủ thể đặc biệt bắt buộc phải là công dân Việt Nam. Bởi lẽ, phải là công dân VN thì mới phát sinh nghĩa vụ chung thành đối với Tổ quốc VN. Còn đối với tội gián điệp, chủ thể của tội phạm này có thể là bất kỳ ai, có thể là công dân VN, người mang quốc tịch nước ngoài, hoặc người không quốc tịch.

- Về mặt khách quan của tội phạm: Đối với tội phản bội tổ quốc thì mặt khách quan được thể hiện ở hành vi công dân Việt Nam cấu kết với nước ngoài nhằm gây nguy hại cho độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, chế độ chính trị, cơ sở quốc phòng, sự tồn tại và vững mạnh của Nhà nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa VN. Còn ở tội gián điệp, thì mặt khách quan của tội phạm được thể hiện thông qua từng loại chủ thể.

- Về mục đích phạm tội: Đối với tội phản bội tổ quốc thì mục đích phạm tội là nhằm lật đổ chính quyền nhân dân, còn đối với tội gián điệp thì mục đích là nhằm gây suy yếu chính quyền nhân dân.

- Về tội phạm hoàn thành: ở tội phản bội tổ quốc thì tội phạm hoàn thành khi người phạm tội có hành vi cấu kết với nước ngoài. Còn ở tội gián điệp thì tội phạm hoàn thành khi người phạm tội nhận làm gián điệp hoặc khi xâm nhập vào lãnh thổ VN nhằm hoạt động gián điệp.

Ngoài ra, điểm khác biệt nữa giữa tội gián điệp và tội phản bội tổ quốc là việc người nhận làm gián điệp, nhưng không thực hiện nhiệm vụ được giao và tự thú, thành khẩn khai báo với cơ quan nhà nước có thẩm quyền thì được miễn trách nhiệm hình sự.

III- KHUYẾN NGHỊ CỦA CÔNG TY LUẬT TNHH EVEREST

(i) Bài viết trong lĩnh vực nêu trên được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.

(ii) Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.

(iii) Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: (024) 66 527 527, E-mail: info@everest.org.vn...