Trí tuệ cảm xúc (Emotional Quotient)

Theo Giáo sư Daniel Goleman, một nhà tâm lý học Mỹ, có năm đặc điểm chính cấu thành nên trí tuệ cảm xúc:

- Tự nhận thức: Hiểu rõ chính mình, cảm nhận một cách trung thực về điểm mạnh và hạn chế của bản thân, một cái nhìn rõ ràng về những điểm mà bẩn thân cần cải thiện và khả năng rút kinh nghiệm cho bản thân. Cần lưu ý rằng, người duy nhất có thể làm tổn thương bản thân một người chính là cá nhân người đó, vì trên thực tế, nếu có ai có thể làm tổn thương cá nhân một người thì đó là vì cá nhân đã cho phép người đó làm với họ;

- Tự điều chỉnh - Kiểm soát bản thân: Họ luôn biết cách kiểm soát được cảm xúc của bản thân. Họ không bao giờ tấn công, đả kích người khác bằng lời nói trong lúc nóng giận. Họ sẽ không đưa ra quyết định một cách vội vàng và cảm tính.;

- Động lực - Giàu nhiệt huyết: Động lực bắt nguồn từ việc bạn hiểu được những gì bạn muốn làm và tại sao bạn muốn làm điều đó;

- Đồng cảm - Biết cảm thông: Họ luôn tự đặt mình vào vị trí của người khác để suy nghĩ và hành động;

- Kỹ năng xã hội - Kỹ năng giao tiếp: giải quyết xung đột thông qua cách ngoại giao phù hợp với tính chất nhạy cảm của từng tình huống.

Những nghiên cứu về trí tuệ cảm xúc ở nơi làm việc của Goleman cho thấy kết quả là sự hoàn thiện về năng lực cảm xúc dẫn đèn kết quả cao trong hoạt động lao động ở nơi làm việc. Trí tuệ cảm xúc là khả năng giám sát các cảm giác và cảm xúc của bản thân và của người khác, khả năng phân biệt chúng và khả năng sử dụng các thông tin nhằm định hướng suy nghĩ và hành động của mình.

Trí tuệ cảm xúc là sự kết hợp giữa sự nhạy cảm về cảm xúc có tính chất tự nhiên với các kỹ năng quản lý cảm xúc có được do tự học hỏi, nhằm giúp con người đạt được hạnh phúc trong cuộc sống. Trí tuệ cảm xúc là một tổ hợp các chức năng phi nhận thức và những kỹ năng chi phối nâng lực của cá nhân, nhằm “đương đầu” có hiệu quả với những đòi hỏi và sức ép của môi trường.

Trí tuệ cảm xúc là khả năng nhận biết các cảm giác, cảm xúc của bản thân và của người khác, trên cơ sở đó mà có khả năng làm chủ bản thân và thấu hiểu cảm xúc của người khác nhằm định hướng suy nghĩ và hành động của mình, đồng thời làm chủ các mối quan hệ bền vững.

Qua một số quan niệm về trí tuệ cảm xúc của các nhà tâm lý học, có thể thấy trí tuệ cảm xúc về bản chất là khả năng hiểu rõ cảm xúc bản thân và thấu hiểu cảm xúc của người khác. Người có trí tuệ cảm xúc biết giữ sự cân bằng giữa tình cảm và lý trí, đồng thơi biết hài hòa trong các quan hệ giao tiếp với người khác. Các cấu trúc của trí tuệ cảm xúc thường bao gồm:

- Thấu hiểu cảm xúc của bản thân;

- Thấu hiểu cảm xúc của người khác;

- Điều khiển cảm xúc của bản thân;

- Điều khiển cảm xúc của người khác.

Một tính chất quan trọng khác của trí tuệ cảm xúc là khả năng tập trung tình cảm vào những mục đích mà bản thân muốn đạt được. Người có trí tuệ cảm xúc biết giữ sự cân bằng giữa tình cảm và lý trí. Trí tuệ cảm xúc giúp mỗi người làm chủ cảm xúc của mình, tức trong hoàn cảnh nào thì bộc lộ cảm xúc và bộc lộ ở nhưng mức độ như thế nào; hoặc khi nào thì phải biết kìm giữ cảm xúc để không bộc lộ ra ngoài, tránh gây tổn thất cho bản thân cũng như làm tổn thương người khác.

Xem thêm: Dịch vụ luật sư hợp đồng của Công ty Luật TNHH Everest

Luật sư Phạm Ngọc Minh - Giám đốc điều hành của Công ty Luật TNHH Everest, tổng hợp (nguồn tham khảo: Giáo trình Kỹ năng mềm Nghề Luật - Học viện Tư pháp và một số nguồn khác)