Mô hình công ty cổ phần - ưu điểm và nhược điểm

1- Khái lược về công ty cổ phần

Cổ phần là từ Hán Việt: Phần góp thành vốn kinh doanh trong công ty hoặc xí nghiệp (股分 Gǔfèn). Trong đó: Cổ (股): phần, bộ phận. Phần (份)phân chia.  Cổ phần (chung) tiếng Anh: joint stock.

Luật doanh nghiệp đưa ra định nghĩa về Công ty cổ phần tại Điều 111 như sau: "Công ty cổ phần là doanh nghiệp, trong đó: a) Vốn điều lệ được chia thành nhiều phần bằng nhau gọi là cổ phần; b) Cổ đông có thể là tổ chức, cá nhân; số lượng cổ đông tối thiểu là 03 và không hạn chế số lượng tối đa; c) Cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp trong phạm vi số vốn đã góp vào doanh nghiệp; d) Cổ đông có quyền tự do chuyển nhượng cổ phần của mình cho người khác".

- Một số đặc trưng cơ bản của công ty cổ phần:

[a] Vốn điều lệ

Là số vốn mà công ty đã đăng ký khi thành lập. Cổ phiếu: Vốn điều lệ được chia thành các cổ phiếu có mệnh giá bằng nhau.

[b] Cổ đông và quyền sở hữu

Cổ đông: Là những người sở hữu cổ phiếu của công ty. Số lượng cổ phiếu mà một người sở hữu sẽ quyết định quyền biểu quyết và phần lợi nhuận mà họ nhận được.

Quyền sở hữu: Cổ đông có quyền sở hữu một phần tài sản của công ty, quyền tham gia vào việc quản lý công ty thông qua đại hội cổ đông, và quyền nhận cổ tức.

[c] Cơ cấu tổ chức

Đại hội đồng cổ đông: Là cơ quan quyền lực cao nhất của công ty, quyết định các vấn đề quan trọng như sửa đổi điều lệ, bầu ban quản trị, phê duyệt báo cáo tài chính.

Hội đồng quản trị: Có trách nhiệm điều hành công ty, xây dựng chiến lược phát triển, quyết định các vấn đề kinh doanh.

Giám đốc/Tổng giám đốc: Là người đại diện pháp luật của công ty, chịu trách nhiệm thực hiện các quyết định của hội đồng quản trị.

Ban kiểm soát: Có nhiệm vụ kiểm soát hoạt động tài chính, kế toán của công ty và báo cáo kết quả kiểm soát cho đại hội cổ đông.

[d] Trách nhiệm hữu hạn

Cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về phần vốn đã góp, không chịu trách nhiệm bằng tài sản cá nhân đối với các khoản nợ của công ty

[đ] Minh bạch

Công ty cổ phần phải công khai các thông tin tài chính, hoạt động kinh doanh, giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định đúng đắn.

[e] Lợi nhuận

Lợi nhuận của công ty được chia cho các cổ đông theo tỷ lệ sở hữu cổ phiếu (gọi là cổ tức).

Kết luận: Công ty cổ phần là một hình thức tổ chức doanh nghiệp linh hoạt và hiệu quả, phù hợp với nhiều loại hình kinh doanh. Tuy nhiên, để thành công, các công ty cổ phần cần có một chiến lược kinh doanh rõ ràng, đội ngũ quản lý năng động và một hệ thống quản trị minh bạch.

Xem thêm: Dịch vụ pháp lý trong lĩnh vực doanh nghiệp của Công ty Luật TNHH Everest

2- Ưu điểm của công ty cổ phần

Công ty cổ phần là một hình thức tổ chức doanh nghiệp phổ biến và mang lại nhiều lợi ích. Ưu điểm lớn nhất của công ty cổ phần chính là khả năng huy động vốn một cách nhanh chóng và hiệu quả.

- Tại sao huy động vốn lại là ưu điểm lớn nhất:

[a] Tăng quy mô hoạt động

Với nguồn vốn dồi dào, công ty có thể mở rộng sản xuất kinh doanh, đầu tư vào công nghệ mới, tiếp cận thị trường rộng lớn hơn.

[b] Nâng cao năng lực cạnh tranh

Vốn đầu tư giúp công ty cải thiện chất lượng sản phẩm, dịch vụ, từ đó nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường.

[c] Phân tán rủi ro

Khi nhiều nhà đầu tư cùng góp vốn vào một công ty, rủi ro kinh doanh sẽ được chia sẻ rộng rãi. Điều này giúp giảm thiểu áp lực tài chính lên từng cá nhân.

- Các yếu tố khác góp phần vào ưu điểm này:

[d] Cơ chế phát hành cổ phiếu linh hoạt

Công ty có thể phát hành cổ phiếu để huy động vốn ở nhiều thời điểm khác nhau, tùy thuộc vào nhu cầu vốn.

[đ] Thị trường chứng khoán

Thị trường chứng khoán cung cấp một kênh giao dịch cổ phiếu minh bạch, giúp công ty tiếp cận được nhiều nhà đầu tư hơn.

[e] Trách nhiệm hữu hạn của cổ đông

Giảm rủi ro cá nhân: Cổ đông chỉ chịu trách nhiệm về phần vốn đã góp, không chịu trách nhiệm bằng tài sản cá nhân đối với các khoản nợ của công ty.

[f] Tính thanh khoản cao

Cổ phiếu được giao dịch tự do trên thị trường, giúp nhà đầu tư dễ dàng mua bán và rút vốn khi cần. Ví dụ: Một công ty khởi nghiệp có ý tưởng kinh doanh sáng tạo nhưng thiếu vốn để phát triển. Bằng cách phát hành cổ phiếu, công ty này có thể thu hút các nhà đầu tư mạo hiểm (venture capitalists) cung cấp vốn để họ thực hiện ý tưởng của mình. Nhờ đó, công ty có thể nhanh chóng mở rộng quy mô và trở thành một doanh nghiệp thành công.

- Công ty cổ phần còn có nhiều ưu điểm khác:

[g] Tính minh bạch

Công ty phải công bố thông tin tài chính định kỳ, đảm bảo tính minh bạch và minh bạch.

[h] Cơ cấu quản trị rõ ràng

Công ty cổ phần có cơ cấu quản trị rõ ràng, bao gồm đại hội cổ đông, hội đồng quản trị, ban kiểm soát, đảm bảo tính minh bạch trong hoạt động, giúp đưa ra các quyết định kinh doanh hiệu quả.

[i] Thu hút nhân tài

Cơ hội sở hữu cổ phiếu và tham gia vào quá trình quản lý công ty thu hút nhiều nhân tài.

Xem thêm: Dịch vụ pháp lý trong lĩnh vực thuế - kế toán của Công ty Luật TNHH Everest

3- Hạn chế của công ty cổ phần

Hạn chế lớn nhất của công ty cổ phần thường được cho là xung đột lợi ích giữa các cổ đông. Một số lý do cụ thể giải thích tại sao đây là hạn chế lớn nhất:

[a] Nhiều nhóm cổ đông khác nhau

Công ty cổ phần thường có nhiều nhóm cổ đông với mục tiêu và lợi ích khác nhau. Ví dụ: có thể có một nhóm cổ đông muốn tối đa hóa lợi nhuận ngắn hạn, trong khi nhóm cổ đông khác lại quan tâm đến sự phát triển bền vững của công ty.

[b] Quyền biểu quyết không đồng đều

Quyền biểu quyết của các cổ đông thường tỷ lệ thuận với số lượng cổ phiếu sở hữu. Điều này có nghĩa là, nhóm cổ đông lớn có thể dễ dàng áp đặt ý kiến của mình lên các quyết định của công ty, gây bất lợi cho các cổ đông nhỏ lẻ.

[c] Quyết định chậm trễ

Sự khác biệt về lợi ích giữa các cổ đông có thể dẫn đến việc ra quyết định chậm trễ, thậm chí là bế tắc, làm giảm khả năng thích ứng của công ty trước những thay đổi của thị trường.

[d] Chi phí quản lý cao

Việc giải quyết các xung đột lợi ích, tổ chức các cuộc họp cổ đông, và các hoạt động liên quan đến quản trị công ty đều tốn kém.

Ngoài ra, công ty cổ phần còn một số hạn chế khác:

[đ] Áp lực từ thị trường

Công ty cổ phần phải chịu áp lực rất lớn từ thị trường chứng khoán, đòi hỏi công ty phải có kết quả kinh doanh tốt liên tục để duy trì giá cổ phiếu.

[e] Tốn kém về thời gian và chi phí

Việc thành lập và quản lý một công ty cổ phần đòi hỏi nhiều thủ tục hành chính phức tạp và tốn kém.

[f] Khả năng bảo mật thông tin thấp

Do tính minh bạch, công ty cổ phần phải công khai nhiều thông tin, điều này có thể làm giảm khả năng bảo mật thông tin kinh doanh.

Xem thêm: Dịch vụ pháp lý về tổ chức lại doanh nghiệp của Công ty Luật TNHH Everest

4- Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest

[a] Bài viết Mô hình công ty cổ phần - ưu điểm và nhược điểm được chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.

[b] Bài viết  Mô hình công ty cổ phần - ưu điểm và nhược điểm có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.

[c] Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý, hoặc thuê Luật sư tư vấn cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với Luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: (024) 66 527 527, E-mail: info@everest.org.vn.