Vấn đề đầu tư nước ngoài của Trung Quốc

Từ cuối năm 1978, Trung Quốc bước vào thời kì cải cách, mở cửa và cũng từ thời gian đó chính sách thu hút đầu tư nước ngoài rất được Nhà nước Cộng hoà nhân dân Trung Hoa quan tâm. Trung quốc đã tạo điều kiện thuận lợi để khuyên khích các nhà đầu tư nước ngoài đầu tư phát triển kinh tế đất nước trong đó có việc xây dựng các đặc khu kinh tế Thẩm Quyến, Chu Hải, Sán Đầu (Quảng Đông) và Hạ Môn (Phúc Kiến). Vấn đề đầu tư nước ngoài của Trung Quốc đã và đang được các nhà đầu tư trong và ngoài nước quan tâm. Khác với Việt Nam, Trung Quốc đã không ban hành đạo luật chung quy định về hoạt động đầu tư mà có nhiều vãn bản pháp luật điều chỉnh hoạt động đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Cộng hoà nhân dân Trung Hoa. Cùng tìm hiểu vấn đề đầu tư nước ngoài của Trung Quốc.

Lĩnh vực đầu tư nước ngoài của Trung Quốc

Để bảo vệ môi trường, truyền thống lịch sử, để khuyến khích đầu tư nước ngoài của Trung Quốc. Quốc gia này đã chú ý vào những lĩnh vực và địa bàn cần đầu tư và để phù hợp với thông lệ quốc tế. Năm 1995, Quốc vụ viện Trung Quốc đã ban hành danh mục các ngành, nghề cấm đầu tư nước ngoài, hạn chế đầu tư nước ngoài và khuyến khích đầu tư nước ngoài

Danh mục này, đã quy định chi tiết các ngành nghề mà nhà đầu tư nước ngoài không được đầu tư tại Trung Quộc như: Xây dựng khu bảo tồn động, thực vật thiên nhiên; sản xuất đồ sơn mài; xây dựng và vận hành đường dây điện, xây dựng điều hành các nguồn cung cấp nước sạch cho đô thị; các hệ thôhg đường chất đốt để sưởi ấm và nấu ăn, khai thác các loại chất phóng xạ; sản xuất thảo dược Trung Quốc nằm trong danh mục bảo vê của Nhà nước; điều hành và quản lí trạm bưu điện; giám sát giao thông đường hàng không; sản xuất, xuất bản các chương trình phát thanh, truyền hình; các dự án gây nguy hại đối với cơ sở quân sự và hoạt động của chúng; trường đua ngựa, sòng bạc; hành nghề mại dâm; các ngành khác bị cấm bởi các công ước và các hiệp định Trung Quốc tham gia.

Cũng giống nhiều nước trên thế giới, để hạn chế nhà đầu tư nước ngoài thành lập doanh nghiệp thuộc toàn bộ sở hữu của mình, Trung Quốc quy định một số lĩnh vực không cho phép thành lập doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài. Đó là một số lĩnh vực, ngành nghề sau:

-           Xuất khẩu các giống cây quý hiếm;

-           Đánh cá xa bờ, đánh cá nước ngọt;

-           Khai thác than cốc;

-           Chế biến đồng;

-           Khai thác, chế biêh các loại quoặng quý (vàng, bạc, bạch kim);

-           Khai thác mỏ, chế biến, gia công kim cương và đá quý tự nhiên khác;

-           In, xuất bản.

Xem thêm: Dịch vụ pháp lý sở hữu trí tuệ

Để cải thiện môi trường đầu tư, tạo điều kiện thuận lợi thu hút đầu tư nước ngoài của Trung Quốc, Quốc vụ viện Trung Quốc đã ban hành quy định về khuyến khích đầu tư nước ngoài. Theo đó, Nhà nước Cộng hoà nhân dân Trung Hoa khuyến khích các nhà đầu tư nước ngoài thành lập các doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài, liên doanh với các đối tác Trung Quốc để thành lập các liên doanh góp vốn và liên doanh theo hợp đồng giữa Trung Quốc và nước ngoài và dành những ưu đãi đặc biệt cho những doanh nghiệp, những dự án đầu tư nước ngoài sau:

-           Sản xuất sản phẩm chủ yếu để xuất khẩu;

-           Sử dụng công nghệ tiên tiến do các nhà đầu tư nước ngoài cung cấp để góp phần phát triển sản phẩm mới, nâng cao và thay thế sản phẩm cũ nhằm tăng thu ngoại tệ thông qua xuất khẩu hay thay thế nhập khẩu;

-           Đầu tư vào các ngành công nghiệp cơ bản và công nghiệp hỗ trợ;

Đầu tư vào các khu vực miền Trung và khu vực miền Tây. Đây là những khu vực rộng lớn, nhiều tiềm năng để làm trang trại, chăn nuôi, khai khoáng và hoạt động dịch vụ.

Hình thức đầu tư nước ngoài của Trung Quốc

Như phần trên đã nêu, Trung Quốc không có đạo luật chung quy định về đầu tư nước ngoài vì vậy các hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Trung Quốc được quy định trong các văn bản pháp luật riêng. Có thể nói, Trung Quốc là một trong các nước trên thế giới quy định các hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài rất phong phú, bao gồm nhiều hình thức. Theo đó các nhà đầu tư nước ngoài có thể lựa chọn để đầu tư tại Trung Quốc thông qua các hình thức sau:

-           Thành lập liên doanh góp vốn;

-           Thành lập liên doanh theo hợp đồng;

-           Thành lập doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài;

-           Thành lập các công ti cổ phần có vốn đầu tư nước ngoài;

-           Thành lập holding company;

-           Các hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài khác

Tìm hiểu thêm: Dịch vụ pháp lý thuế - kế toán

Biện pháp khuyên khích đầu tư nước ngoài của Trung Quốc

Các luật về liên doanh góp vốn, liên doanh theo hợp đồng, doanh nghiệp thuộc 100% vốn nước ngoài của Trung Quốc đều quy định: Nhà nước bảo hộ các quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, của các nhà đầu tư nước ngoài khi đầu tư vốn để thực hiện các hoạt động sản xuất, kinh doanh tại Trung Quốc. Các nhà đầu tư nước ngoài được chuyển lợi nhuận, các khoản thu nhập hợp pháp từ hoạt động đầu tư của Trung Quốc ra nước ngoài. Trong quá trình đầu tư tại Trung Quốc, doanh nghiêp có vốn đầu tư nước ngoài không bị quốc hữu hoá. Trong trường hợp đặc biệt để phục vụ lợi ích công cộng, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài có thể bị quốc hữu hoá theo trình tự luật định và phải được bồi thường thoả đáng.

Theo Nghị định về khuyến khích đầu tư nước ngoài, nhà đầu tư nước ngoài và các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực mà Nhà nước Trung Quốc khuyên khích đựơc hưởng những ưu đãi sau:

- Được ưu tiên sử dụng các dịch vụ điện, nước, giao thông và các phương tiện liên lạc cần thiết cho hoạt động liên lạc cho hoạt động sản xuất với mức phí áp dụng đối với các doanh nghiệp tại địa phương đó;

Theo pháp luật về thuế của Trung Quốc, kể từ 1/7/1991 các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và bên nước ngoài tham gia liên doanh theo hợp đổng và các cồng ti có vốn nước ngoài hoạt động tại Trung Quốc đều chịu chung mức thuế thu nhập công ti là 30% thu nhập chịu thuế. Ngoài ra còn chịu thuế thu nhập địa phương là 3% thu nhập chịu thuế và được trả trực tiếp cho chính quyền địa phương. Tuy nhiên doanh nghiệp có vôh đầu tư nước ngoài đầu tư vào ngành, lĩnh vực, địa bàn được khuyến khích đầu tư chỉ phải chịu mức thuế suất thu nhập doanh nghiệp là 24% hoặc 15%. Thuế thu nhập doanh nghiệp 15% áp dụng cho các doanh nghiệp sau:

-           Doanh nghiệp tại các đặc khu kinh tế;

-           Doanh nghiệp tại các khu phát triển kinh tế và công nghệ;

-           Doanh nghiệp tại các khu phát triển công nghệ mới và cao;

-           Doanh nghiệp tại các khu kinh tế mở ven biển và các đô thị thực hiện các dự án: Có tỉ lệ công nghệ cao; có vốn đầu tư nước ngoài trên 30 triệu USD và thời gian hoàn vốn lâu; các dự án thuộc ngành năng lượng, giao thông và xây dựng cảng;

-           Ngân hàng nước ngoài, ngân hàng liên doanh và các định chế tài chính khác tại các đặc khu kinh tế, có vốn đầu tư nước ngoài trên 10 triệu USD và thời gian hoạt động trên 10 năm.

Xem thêm: Dịch vụ pháp lý thương mại

Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest:

Bài viết trong lĩnh vực nêu trên được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.

Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.

Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: (024) 66 527 527, E-mail: info@everest.org.vn.