Các loại vốn được Nhà nước sử dụng đầu tư, kinh doanh.

Ngày nay, Nhà nước sử dụng vốn để đầu tư, kinh doanh là vấn đề rất phổ biến.  Đầu tư, kinh doanh vốn nhà nước theo pháp luật đầu tư là việc Nhà nước dùng vốn để hình thành các loại tài sản mới. Nhờ đó nhằm thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế hoặc tìm kiếm lợi nhuận, phù hợp với chiến lược phát triển kỉnh tế xã hội của Nhà nước trong từng thời kì. Vốn nhà nước hiện nay cũng rất đa dạng và hình thức đầu tư kinh doanh do Nhà nước lựa chọn cũng rất nhiều. Mục tiêu đầu tư, kinh doanh luôn gắn với việc thực hiện các chức năng, vai trò của Nhà nước. Bài viết này sẽ chia sẻ các loại vốn được Nhà nước sử dụng đầu tư, kinh doanh.

Vốn từ ngân sách nhà nước

Nguồn vốn được Nhà nước sử dụng đầu tư, kinh doanh đầu tiên phải kể đến vốn từ nguồn ngân sách nhà nước. Nguồn ngân sách là một nguồn vốn rất phổ biến được lấy trực tiếp từ tài chính của nhà nước. Nhằm đảm bảo sự chủ động trong hoạt động ngân sách nhà nước đồng thời thực hiện tốt nhiệm vụ phát triển, Nhà nước sử dụng tỉ lệ nhất định nguồn thu ngân sách nhà nước cho đầu tư.

Theo Khoản 1 Điều 8 Luật ngân sách nhà nước quy định: "Tổng số thu từ thuế, phí, lệ phí phải lớn hơn tổng số chi thường xuyên và góp phần tích luỹ ngày càng cao vào chi đầu tư phát triển; trưởng hợp còn bội chi thì sô'bội chi phải nhỏ hơn sô' chi đầu tư phát triển". Nhiệm vụ chi đầu tư phát triển nằm trong cân đối ngân sách nhà nước có phạm vi rộng hơn so với khái niệm "vốn đầu tư" 'của nhà nước nên nguồn kinh phí nhà nước sử dụng cho đầu tư bao gồm cả các khoản thu mang tính chất bắt buộc và các khoản thu tự nguyện.

Xem thêm: Dịch vụ pháp chế doanh nghiệp

Vốn tín dụng do Nhà nước bảo lãnh

Một nguồn vốn được nhà nước sử dụng đầu tư, kinh doanh phổ biến phải kể đến vốn tín dụng do Nhà nước bảo lãnh. Đây có thể được xem là hoạt động kinh doanh mang lại nguồn lợi rất lớn cho ngân sách quốc gia.

Các dự án đầu tư thường yêu cầu nguồn tài chính to lớn, thời gian sử dụng vốn lâu dài. Trong số đó, có những dự án đầu tư khả năng thu hồi vốn chắc chắn, với mức sinh lời đáng kể. Những trường hợp này, nguồn vốn có thể được bảo đảm từ các tổ chức tài chính khác, chẳng hạn như các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước. Mặt khác, các dự án đầu tư được xây dựng và thực hiện gắn vớí mục tiêu phát triển kinh tế xã hội trong từng giai đoạn, vùng miền, lĩnh vực; khả năng chi cho đầu tư phát triển từ nguồn ngân sách nhà nước rất hạn chế. Giải quyết những vấn đề trên nhà nước có thể bảo lãnh trả nợ cho các khoản tín dụng đó. Có thể so sánh, yêu cầu quản lí của Nhà nước đối với các dự án đầu tư trên cơ sở tín dụng có bảo lãnh nhà nước rất khác so với quản lí vốn từ ngân sách nhà nước.

Vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước

Nguồn vốn được nhà nước sử dụng đầu tư, kinh doanh chắc chắn phải kể đến vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước. Có thể được hiểu gồm các khoản vốn được hình thành từ phát hành trái phiếu đầu tư. Điểm khác biệt của nguồn vốn này so với nguồn vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước ở chỗ: Nguồn vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước có thể hình thành từ khoản thu bắt buộc hoặc các khoản thu tự nguyện như phát hành trái phiếu kho bạc. Đối với nguồn thu từ trái phiếu kho bạc không xác định rõ đối tượng được chi đầu tư từ nguồn kinh phí này. Đối với trái phiếu đầu tư thường được công bố rõ việc sử dụng kết quả phát hành cho từng dự án cụ thể. Tín dụng đầu tư phát triển cũng có thể được cơ quan tài chính thực hiện hoặc do các chủ thể có chức năng thu hút vốn cho đầu tư phát triển của nhà nước thực hiện.

Vốn đầu tư khác của nhà nước.

Ngoài những nguồn vốn được sử dụng đầu tư, kinh doanh kể trên thì nhà nước sẽ có những nguồn vốn đầu tư khác. Việc xác định loại vốn này tương đối phức tạp, có thể thay đổi do sự đa dạng của quá trình đầu tư và những vấn đề thực tế sẽ phát sinh.

Tuy vậy, nếu Luật đấu thầu ghi nhận vốn nhà nước bao gồm "vốn đầu tư phát triển của doanh nghiệp nhà nước" thì đây cũng có thể được coi là nguồn vốn đầu tư khác thuộc về nhà nước. Xét về nguồn gốc, rõ ràng phần vốn này được hình thành trên cơ sở hình thành các công ti nhà nước - đối tượng được sự đầu tư tài chính thông qua nhiều nguồn khác nhau, tiến hành kinh doanh đầu tư vì mục tiêu kinh tế của Nhà nước. Nguồn vốn này hình thành từ kết quả kinh doanh một cách trực tiếp. Xác định nguồn gốc sở hữu của các loại nguồn vốn này giúp cho việc lí giải vì sao Nhà nước hoặc các cơ quan chức năng có thể điều chuyển, quản lí vốn của các công ti nhà nước khác biệt so với các doanh nghiệp khác.

Tìm hiểu thêm: Dịch vụ pháp lý thuế - kế toán

Vốn vay của các quốc gia, tổ chức quốc tế

Các khoản viện trợ có hoàn lại và không hoàn lại, các khoản vay thương mại đều gắn với trách nhiệm trả nợ từ phía Nhà nước nên Nhà nước phải nắm giữ và thực hiện đầu tư có hiệu quả. Bên cạnh đó, các khoản viện trợ phát triển chính thức (ODA) thường có điều kiện, trình tự và yêu cầu giám sát từ bên cấp tín dụng nên được xác định là bộ phận tương đối khác biệt, cần phải xử lí trong quá trình thực hiện đầu tư. Hiện nay, một số quốc gia (trong đó có Việt Nam) quy định nguồn viện trợ để phát triển chính thức nằm trong kết cấu nguồn thu ngân sách nhà nước; một số quốc gia khác quy định nguồn thu này không nằm trong kết cấu thu ngân sách nhà nước.

Xem thêm: Dịch vụ pháp lý thương mại

Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest:

Bài viết trong lĩnh vực nêu trên được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.

Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết

Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: 024 66 527 527, E-mail: info@everest.org.vn.