Tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng theo Điều 360 BLHS 2015

1- Dấu hậu pháp lý của tội phạm

[a] Mặt khách thể của tội phạm

Tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng là hành vi của người có chức vụ, quyền hạn không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nhiệm vụ được giao gây hậu quả nghiêm trọng trực tiếp xâm phạm đến sự hoạt động dúng đắn của các cơ quan Nhà nước, tổ chức xã hội.

[b] Mặt khách quan của tội phạm

Tội phạm được thể hiện ở các dấu hiệu sau:

i) Hành vi khách quan là hành vi không thực hiện được hoặc thực hiện không đúng nhiệm vụ được giao;

ii) Hậu quả của tội phạm là dấu hiệu bắt buộc trong cấu thành tội phạm. Cụ thể là hành vi trên phải gây ra hậu quả nghiêm trọng. Hậu quả nghiêm trọng của tội này là thiệt hại về tính mạng, sức khỏe, tài sản của người khác nếu không thuộc các trường hợp quy định tại các điều luật sau: Điều 179 (Tội thiếu trách nhiệm gây thiệt hại đến tài sản của Nhà nước, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp), Điều 308 (Tội thiếu trách nhiệm trong việc giữ vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ gây hậu quả nghiêm trọng), Điều 376 (Tội thiếu trách nhiệm để người bị bắt, bị tạm giữ, bị tạm giam, người đang chấp hành án phạt tù bỏ trốn).

Các hậu quả trong Bộ luật hình sự 2015 sửa đổi đã được lượng hóa chi tiết, cụ thể thay thế cho các tình tiết định tính "gây hậu quả nghiêm trọng", "gây hậu quả rất nghiêm trọng", "gây hậu quả đặc biệt nghiêm trong" như trong Bộ luật hinh sự 1999. Cụ thể:

Thay thế dấu hiệu cấu thành tội phạm "gây hậu quả nghiêm trọng" tại Khoản 1 Điều 285 Bộ luật Hình sự năm 1999 bằng các tình tiết định tội: (a) Làm chết người; (b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên; (c) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 61% đến 121%; (d) Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng.

Thay thế tình tiết gây hậu quả nghiêm trọng, hậu quả đặc biệt nghiêm trọng tại khoản 2 Điều 285 BLHS 1999 bằng các tình tiết: (a) Làm chết 02 người; (b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 02 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này từ 122% đến 200%; (c) Gây thiệt hại về tài sản từ 500.000.000 đồng đến dưới 1.500.000.000 đồng.

Thay thế tình tiết hậu quả đặc biệt nghiệm trọng tại khoản 2 Điều 285 BLHS 1999 bằng các tình tiết: (a) Làm chết 03 người; (b) Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của 03 người trở lên mà tổng tỷ lệ tổn thương cơ thể của những người này 201% trở lên; (c) Gây thiệt hại về tài sản 1.500.000.000 đồng trở lên.

[c] Mặt chủ thể của tội phạm

Chủ thể của tội này là người có chức vụ, quyền hạn liên quan đến hành vi phạm tội

[d] Mặt chủ quan của tội phạm 

Tội phạm được thực hiện với lỗi vô ý (thiếu trách nhiệm)

[e] Tình tiết tăng nặng

Tình tiết tăng nặng của tội này là: Làm chết người; Gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác mà tỷ lệ tổn thương cơ thể từ 61% trở lên; Gây thiệt hại về tài sản từ 100.000.000 đồng trở lên.

Xem thêm: Dịch vụ luật sư bào chữa trong vụ án hình sự của Công ty Luật TNHH Everest

2- Về hình phạt

So với Điều 295 BLHS 1999, Điều 360 quy định về Tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng có nhiều sửa đổi quan trọng, bao gồm: thay thế dấu hiệu cấu thành tội phạm "gây hậu quả nghiêm trọng" tại khoản 1 Điều 285 BLHS 1999 bằng các tình tiết định tội được lượng hóa cụ thể; thay thế các tình tiết gây hậu quả rất nghiêm trọng, hậu quả đặc biệt nghiêm trọng bằng các tình tiết được lượng hóa cụ thể; tách khung hình phạt tù từ 03 năm đến 12 năm thành hai khung (từ 03 năm đến 07 năm và từ 07 năm đến 12 năm). Cụ thể:

i) Khung cơ bản: phải cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 05 năm.

ii) Khung tăng nặng: (1) phạt tù từ 03 năm đến 07 năm; (2) phạt tù từ 07 năm đến 12 năm; (3) người phạm tội còn có thể bị cấm đẩm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 đến 05 năm.

Xem thêm: Về Công ty Luật TNHH Everest

3- Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest

[a] Bài viết Tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng theo Điều 360 BLHS 2015 được chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.

[b] Bài viết Tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng theo Điều 360 BLHS 2015 có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.

[c] Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý, hoặc thuê luật sư tư vấn cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: (024) 66 527 527, E-mail: info@everest.org.vn.