Thành lập và giải thể hợp tác xã

1- Thành lập hợp tác xã

Để thành lập nên hợp tác xã, điều cần thiết đầu tiên là phải có các sáng lập viên. Sáng lập viên hợp tác xã là cá nhân, hộ gia đình, pháp nhân tự nguyện cam kết sáng lập, tham gia thành lập hợp tác xã. Nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của các sáng lập viên là tiến hành việc vận động, tuyên truyền cho việc thành lập hợp tác xã. Các sáng lập viên cũng cần xây dựng phương án sản xuất, kinh doanh, xây dựng dự thảo điều lệ của hợp tác xã cũng như thực hiện các công việc cần thiết để tổ chức hội nghị thành lập hợp tác xã.

Việc quan trọng tiếp theo của các sáng lập viên là tiến hành triệu tập và tổ chức hội nghị thành lập hợp tác xã. Thành phần tham gia hội nghị thành lập hợp tác xã bao gồm các sáng lập viên là cá nhân, người đại diện hợp pháp của sáng lập viên; người đại diện hợp pháp của hộ gia đình, pháp nhân và cá nhân khác có nguyện vọng gia nhập hợp tác xã. Hội nghị thành lập hợp tác xã sẽ tiến hành thảo luận về dự thảo điều lệ, phương án sản xuất, kinh doanh của hợp tác xã và dự kiến danh sách thành viên hợp tác xã. Sau khi bàn bạc và thảo luận một cách thiết thực và thật sự dân chủ, hội nghị thành lập hợp tác xã sẽ tiến hành việc thông qua điều lệ của hợp tác xã. Những người tán thành điều lệ và đủ điều kiện theo quy định của Luật Hợp tác xã thì trở thành thành viên của hợp tác xã.

Sau khi thông qua điều lệ của hợp tác xã, các thành viên của hợp tác xã sẽ tiếp tục thảo luận và quyết định các vấn đề như phương án sản xuất, kinh doanh của hợp tác xã, bầu hội đồng quản trị và chủ tịch hội đồng quản trị, quyết định việc lựa chọn giám đốc (tổng giám đốc) trong số các thành viên hoặc thuê giám đốc (tổng giám đốc), bầu ban kiểm soát, trưởng ban kiểm soát hoặc kiểm soát viên và các nội dung khác có liên quan đến việc thành lập và tổ chức, hoạt động của hợp tác.

Khi thành lập, hợp tác xã phải tiến hành đăng ký tại cơ quan đăng ký hợp tác xã - nơi hợp tác xã dự định thành lập đặt trụ sở chính. Hợp tác xã đăng ký tại phòng tài chính - kế hoạch thuộc ủy ban nhân dân cấp huyện, còn quỹ tín dụng nhân dân đăng ký tại phòng đăng ký kinh doanh thuộc Sở Kế hoạch và Đầu tư của tỉnh hoặc thành phố trực thuộc trung ương.

Về trình tự đăng ký hợp tác xã, pháp luật quy định như sau:

Người được ủy quyền đăng ký thành lập hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã phải kê khai đầy đủ, trung thực và chính xác các nội dung quy định tại khoản 2 Điều 42 luật hợp tác xã năm 2023 quy định và chịu trách nhiệm trước pháp luật về các nội dung đã kê khai. Hợp tác xã có thể gửi hồ sơ đăng ký qua địa chỉ thư điện tử của cơ quan đăng ký hợp tác xã nhưng phải nộp hồ sơ bằng văn bản khi đến nhận giấy chứng nhận đăng ký để đối chiếu và lưu hồ sơ.

Trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ, cơ quan đăng ký kinh doanh có trách nhiệm xem xét tính hợp lệ của hồ sơ đăng ký và cấp Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã; trường hợp hồ sơ chưa hợp lệ, cơ quan đăng ký kinh doanh phải thông báo bằng văn bản nội dung cần sửa đổi, bổ sung cho người được ủy quyền đăng ký thành lập hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã; trường hợp từ chối thì phải thông báo bằng văn bản và nêu rõ lý do.

Xem thêm: Dịch vụ pháp lý trong lĩnh vực thương mại của Công ty Luật TNHH Everest

2- Giải thể hợp tác xã

Luật Hợp tác xã quy định hai trường hợp giải thể hợp tác xã, đó là giải thể tự nguyện và giải thể bắt buộc.

[a] Giải thể tự nguyện

Căn cứ tại Điều 98 luật hợp tác xã năm 2023 quy định:

-  Đại hội thành viên của hợp tác xã thành lập và quy định trách nhiệm, quyền hạn, thời hạn hoạt động của hội đồng giải thể với các thành phần, số lượng thành viên theo quy định tại Luật Hợp tác xã;

- Trong thời hạn 07 ngày làm việc kể từ ngày thông qua nghị quyết, người đại diện theo pháp luật của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã hoàn thành các công việc trong khoản 3 Điều này

- Cơ quan đăng ký kinh doanh phải thông báo tình trạng hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã đang làm thủ tục giải thể trên hệ thống thông tin điện tử của cơ quan đăng ký kinh doanh, kèm theo thông báo phải đăng tải nghị quyết giải thể.

- Người đại diện theo pháp luật của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã gửi hồ sơ đăng ký giải thể hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã cho cơ quan đăng ký kinh doanh trong thời hạn 05 ngày làm việc kể từ ngày thanh toán hết các khoản nợ. Trước khi nộp hồ sơ đăng ký giải thể, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã phải thực hiện thủ tục chấm dứt hoạt động chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm kinh doanh theo quy định của Chính phủ.

[b] Giải thể bắt buộc

Căn cứ Điều 99 luật hợp tác xã năm 2023 quy định:

- Cơ quan đăng ký kinh doanh phải thông báo tình trạng hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã đang làm thủ tục giải thể cho Ủy ban nhân dân nơi cấp Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã và trên hệ thống thông tin điện tử của cơ quan đăng ký kinh doanh đồng thời với việc ra quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã hoặc ngay sau khi nhận được quyết định giải thể của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật; kèm theo thông báo phải đăng tải quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã hoặc quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật.

- Trong thời hạn 10 ngày kể từ ngày nhận được quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã hoặc quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã phải thực hiện theo quy định tại các khoản 1,2,3,5 và 6 Điều 98 luật này. Khi gửi nghị quyết giải thể theo quy định tại điểm a khoản 3 Điều 98 của luật này phải gửi kèm theo bản sao quyết định thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký hợp tác xã hoặc quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật.

- Sau thời hạn 06 tháng kể từ ngày thông báo tình trạng đang làm thủ tục giải thể hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã theo quy định tại khoản 1 Điều này mà không nhận được phản đối của bên có liên quan bằng văn bản hoặc 05 ngày làm việc kể từ ngày nhận hồ sơ đăng ký giải thể, cơ quan đăng ký kinh doanh cập nhật tình trạng giải thể của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã trên hệ thống thông tin điện tử của cơ quan đăng ký kinh doanh.

Xem thêm: Hướng dẫn về hợp đồng dịch vụ pháp lý của Công ty Luật TNHH Everest

3- Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest

[a] Bài viết Thành lập và giải thể hợp tác xã được chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại. 

[b] Bài viết Thành lập và giải thể hợp tác xã có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.

[c] Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý, hoặc thuê luật sư tư vấn cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: (024) 66 527 527, E-mail: info@everest.org.vn.