Trên thực tế, có rất nhiều trường hợp vợ, chồng không thể tự mình thực hiện giao dịch cần sự đại diện của bên còn lại. Vậy đại diện cho nhau giữa vợ và chồng là gì? Khi nào thì vợ, chồng có thể đại diện cho nhau?

Cơ sở pháp lý

• Bộ luật dân sự năm 2015.
• Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014.

Đại diện giữa vợ và chồng là gì?

Tại Điều 134 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định: 

"1. Đại diện là việc cá nhân, pháp nhân (người đại diện) nhân danh và vì lợi ích của cá nhân hoặc pháp nhân khác (người được đại diện) xác lập, thực hiện giao dịch dân sự."

Theo đó đại diện giữa vợ và chồng là việc vợ, chồng thay mặt nhau xác lập, thực hiện giao dich dân sự. Quyền đại diện cho nhau giữa vợ và chồng hoặc là quyền theo pháp luật hoặc theo ủy quyền của một bên còn lại, trừ trường hợp pháp luật quy định giao dịch không được xác lập, thực hiện thông qua người đại diện.Theo quy định của Bộ luật dân sự năm 2015 thì quan hệ đại diện giữa vợ và chồng có thể được xác lập theo một trong hai trường hợp, đại diện theo pháp luật hoặc đại diện theo ủy quyền.

Đại diện theo pháp luật giữa vợ và chồng

Tại Khoản 3 điều 24 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014: 

"3. Vợ, chồng đại diện cho nhau khi một bên mất năng lực hành vi dân sự mà bên kia có đủ điều kiện làm người giám hộ hoặc khi một bên bị hạn chế năng lực hành vi dân sự mà bên kia được Tòa án chỉ định làm người đại diện theo pháp luật cho người đó, trừ trường hợp theo quy định của pháp luật thì người đó phải tự mình thực hiện quyền, nghĩa vụ có liên quan.

Trong trường hợp một bên vợ, chồng mất năng lực hành vi dân sự mà bên kia có yêu cầu Tòa án giải quyết ly hôn thì căn cứ vào quy định về giám hộ trong Bộ luật dân sự, Tòa án chỉ định người khác đại diện cho người bị mất năng lực hành vi dân sự để giải quyết việc ly hôn."

Theo đó, căn cứ xác lập quan hệ địa diện giữa vợ và chồng theo quy định của pháp luật là:

• Một bên mất năng lực hành vi dân sự mà bên kia có đủ điều kiện làm người giám hộ
• Một bên bị hạn chế năng lực hành vi dân sự mà bên kia được Tòa án chỉ định làm người đại diện theo pháp luật cho người đó

Đại diện theo ủy quyền giữa vợ và chồng

Tại  Khoản 2 điều 24 Luật Hôn nhân và gia đình quy định:

"Vợ, chồng có thể ủy quyền cho nhau xác lập, thực hiện và chấm dứt giao dịch mà theo quy định của Luật này, Bộ luật dân sự và các luật khác có liên quan phải có sự đồng ý của cả hai vợ chồng."

Theo quy đinh trên,