Các bước khám nghiệm hiện trường phần một

 

Quá trình khám nghiệm tại hiện trường nhằm khai thác thông tin từ những phản ánh vật chất cụ thể , là bước vận dụng tổng hợp những tri thức chiến thuật hình sự , kỹ thuật hình sự với sự hỗ trợ của các phương tiện kỹ thuật để phát hiện , thu thập , phân tích , đánh giá toàn bộ những phản ánh vật chất về một vụ việc mang tính hình sự đã xảy ra cụ thể tại hiện trường , nhằm rút ra những chứng cứ chứng minh về các tình tiết cần thiết của một vụ việc mang tính hình sự cụ thể đã xảy ra tại hiện trường .

 

 

Công ty Luật TNHH Everest – Tổng đài tư vấn pháp luật: 1900 6198

 

Trình tự các bước trong quá trình phát hiện và thu lượm dấu vết hình sự ở hiện trường tuân thủ như sau :

 

 

Về nguyên tắc : Trước hết , tiến hành các biện pháp phát hiện dấu vết . Xác định mối liên quan giữa các dấu vết đã phát hiện . Đánh dấu những dấu vết đã phát hiện bằng số ;

 

 

Chụp ảnh hiện trường , dấu vết ... Mô tả , vẽ sơ đồ vị trí dấu vết và moi quan hệ của chúng , đo đạc và vẽ chi tiết dấu vết ;

 

 

Thu lượm dấu vết , vật chứng bằng những phương pháp thích hợp nhất , trong đó ưu tiên phương pháp thu vật mang dấu vết ;

 

 

Đóng gói những dấu vết , vật chứng , mẫu so sánh đã thu lượm được theo đúng quy định , tránh mọi sự tiếp xúc giữa các dấu vết , vật chứng và mẫu so sánh , cũng như tránh sự lẫn lộn giữa chúng ...

 

 

Do tính đa dạng , phong phú của dấu vết hình sự tồn tại ở hiện trường , ngoài những dấu vết dễ nhìn thấy , còn có những dấu vết mờ hoặc vi dấu vết . Cần chú ý rằng , với những thủ đoạn gây án ngày càng tinh vi , xảo quyệt của bọn tội phạm , chúng đã lợi dụng những thành tựu của khoa học kỹ thuật và công nghệ vào việc thực hiện hành vi phạm tội , cũng như việc tìm mọi cách xoá bỏ hoặc hạn chế việc để lại dấu vết ở hiện trường . Vì thế , những dấu vết dễ nhìn thấy bằng mắt thường tồn tại trên hiện trường không phải là nhiều , cho nên việc tìm , phát hiện được những dấu vết hoặc những vi dấu vết ngày càng có ý nghĩa quan trọng đối với công tác điều tra các vụ án hình sự .

 

 

Do vậy , trong quá trình khám nghiệm hiện trường , cán bộ khám nghiệm cần phải xem xét kỹ lưỡng từng nơi , từng đồ vật nhằm tìm kiếm dấu vết , vật chứng với thái độ , tác phong làm việc : Thận trọng , ti mỉ , chính xác , khách quan và toàn diện.

 

 

Trong khi tìm kiếm dấu vết , vật chứng , một mặt ngay từ đầu phải tính xem sẽ gặp những loại dấu vết , vật chứng nào ? Ở đâu ? Bởi sự hình thành của dấu vết , vật chứng bao giờ cũng mang tính đặc trưng cho từng hành vi phạm tội . Một hệ thống dấu vết nhất định được tạo ra trên hiện trường là do một phương thức , thủ đoạn hoạt động nhất định của tội phạm , hay nói một cách khác , mỗi một phương thức , thủ đoạn hoạt động nhất định của tội phạm đều gây ra và để lại trên hiện trường một hệ thống dấu vết , vật chứng đặc trưng riêng .

 

 

Mặt khác , hiện trường còn có hiện tượng thiếu dấu vết , hay dấu vết tồn tại ở những nơi mâu thuẫn với phương thức gây án , đây là những dấu hiệu quan trọng để có thể đặt ra được những giả thuyết về sự giả tạo hiện trường , đánh lạc hướng quá trình điều tra tại hiện trường . Hoặc cũng có thể nhầm lẫn do những người không liên quan đến sự việc xảy ra vứt lại , hoặc bỏ quên những đồ vật ở hiện trường . Cũng như những thay đổi , những tồn tại có trước hoặc sau sự việc xảy ra được coi là có liên quan , do vậy công tác điều tra cũng có thể bị lạc hướng ...

 

 

Ghi nhận dấu vết : Ghi nhận dấu vết là cách thức để ghi nhận các thông tin , tài liệu có thật được phát hiện trong quá trình khám nghiệm theo đúng thủ tục trình tự và phương pháp .

 

 

Trong mọi trường hợp , trước khi thu lượm dấu vết , vật chứng đều phải tiến hành ghi nhận dấu vết , vật chứng đã phát hiện bằng cách : Chụp ảnh , mô tả , vẽ sơ đồ . Ghi chép và mô tả vị trí , số lượng , trạng thái , màu sắc ... của toàn bộ dấu vết , vật chứng vào biên bản khám nghiệm hiện trường . các phương pháp sau :

 

 

+ Chụp ảnh , quay phim và ghi hình hình sự : Trong mọi trường hợp , khi khám nghiệm hiện trường đều phải chụp ảnh ( quay phim , ghi hình hình sự ) hiện trường . Ảnh chụp hiện trường thường có 4 loại : Ảnh định hướng hiện trường , ảnh trung tâm hiện trường , anh từng phần hiện trường , ảnh chụp chi tiết hiện trường . Và cũng trong mọi trường hợp , dấu vết hình sự ở hiện trường khi phát hiện được , trước khi thu lượm đều phải được chụp ảnh , ảnh chụp dấu vết ở hiện trường thường có hai loại như sau :

 

 

Một là , chụp cả hệ thống : Yêu cầu của bức ảnh phải phản ánh được vị trí , trạng thái , chiều hướng của cả hệ thống dấu vết , mối quan hệ , liên hệ giữa các dấu vết với nhau , dấu vết với vật mang vết và dấu vết với môi trường vật chất xung quanh .

 

 

Hai là , chụp chi tiết từng dấu vết : Đòi hỏi phải ghi nhận trung thực và phản ánh khách quan về hình dạng , kích thước , màu sắc , hệ thống đặc điểm chung , đặc điểm riêng của từng dấu vết . Do vậy , khi chụp nhất thiết phải đặt thước tỷ lệ cạnh dấu vết ... trục ống kính phải vuông góc với bề mặt của dấu vết ( hoặc mặt phim song song với bề mặt dấu vết ) .

 

 

+ Mô tả hiện trường , dấu vết ... vào biên bản khám nghiệm hiện trường : Khi mô tả hiện trường phải mô tả từ chung đến từng phần và đến chi tiết ... mô tả theo quá trình khám nghiệm ; Mọi dấu vết phát hiện được trong quá trình khám nghiệm hiện trường đều phải được mô tả vào biên bản khám nghiệm hiện trường đúng trình tự , thủ tục , phương pháp do luật quy định tại các điều 102 , 133 , 201 BLTTHS năm 2015 ;

 

 

Khi mô tả dấu vết , vật chứng vào biên bản khám nghiệm hiện trường phải phản ánh được loại dấu vết , hình dạng , vị trí , kích thước , chiều hướng , số lượng , màu sắc cũng như trạng thái và mối tương quan của dấu vết trên vật mang vết và với môi trường vật chất xung quanh ;

 

 

Dấu vết là thương tích trên cơ thể nạn nhân cần phải mô tả thêm về chiều hướng , độ nông , sâu của dấu vết đặc điểm của thành , miệng , đáy và bờ mép của thương tích , những dấu hiệu , dấu vết xung quanh vết thương...

 

 

+ Vẽ sơ đồ hiện trường , về dấu vết và đánh dấu các dấu vết , vật chứng ... vào bản vẽ sơ đồ hiện trường .

 

 

Đây là một trong các cách thức để ghi nhận hiện trường , dấu vết , vật chứng , tử thi ... không thể thiếu được của bất cứ hiện trường nào khi tiến hành khám nghiệm . Là hình thức diễn tả hiện trường , dấu vết , vật chứng , đồ vật , tử thi ... và hệ thống dấu vết ở hiện trường bằng hình vẽ kỹ thuật . Nó không chỉ là hình thức ghi nhận hiện trường , dấu vết mà còn là tài liệu minh hoạ cho biên bản khám nghiệm hiện trường và bổ sung cho bản ánh hiện trường .