So sánh giữa Thông luật (Common law) và Dân luật (Civil law)

1- Định nghĩa về Common law và Civil law

Common Law là một hệ thống pháp luật được phát triển từ các quyết định của thẩm phán và các án lệ. Hệ thống này chủ yếu được áp dụng ở các quốc gia mà có nguồn gốc từ Anh, chẳng hạn như Hoa Kỳ, Canada, Úc và một số quốc gia khác. Common Law thường dựa vào khả năng giải thích và áp dụng luật của các thẩm phán qua các vụ án cụ thể.

Civil Law, ngược lại, là hệ thống pháp luật có nguồn gốc từ bộ luật La Mã, đặc biệt là các bộ luật được phát triển qua các giáo điều của nền tảng lớn như Bộ luật Napoléon của Pháp. Civil Law hiện nay được áp dụng chủ yếu tại các quốc gia châu Âu, Latinh Mỹ và một số nước châu Á. Hệ thống này chủ yếu dựa vào các bộ luật và quy định được viết rõ ràng, nơi mà vai trò của thẩm phán là áp dụng luật chứ không phải tạo ra luật.

Xem thêm: Dịch vụ luật sư riêng của Công ty Luật TNHH Everest

2- Nguồn gốc và phát triển

[a] Nguồn gốc của Common law

Common Law phát triển từ thời kỳ Trung cổ ở Anh, khi các tòa án địa phương xử lý các tranh chấp dựa trên tập quán và án lệ. Theo thời gian, các quyết định của các tòa án trở thành một phần quan trọng của hệ thống pháp lý. Hệ thống này nhấn mạnh vào tính linh hoạt và khả năng thích ứng của pháp luật qua từng trường hợp cụ thể.

[b] Nguồn gốc của Civil Law

Civil Law có nguồn gốc từ bộ luật La Mã cổ đại, đã được hệ thống hóa và phát triển qua thời gian. Một trong những ví dụ nổi bật là Bộ luật Napoléon (Code Civil) vào năm 1804, được coi là mẫu hình cho nhiều hệ thống pháp luật dân sự trên thế giới. Civil Law nhấn mạnh vào việc thiết lập các quy định và bộ luật rõ ràng để điều chỉnh hành vi và giải quyết tranh chấp, giảm thiểu sự không chắc chắn.

Xem thêm: Dịch vụ pháp lý về tổ chức lại doanh nghiệp của Công ty Luật TNHH Everest

3- Cấu trúc và hệ thống luật

[a] Cấu trúc của Common law

Common Law không có một bộ luật tổng quát nào mà quy định mọi khía cạnh của pháp luật. Thay vào đó, nó phụ thuộc vào các án lệ và các quy tắc pháp lý được hình thành từ các quyết định trước đó của thẩm phán. Điều này mang lại sự linh hoạt và khả năng phát triển cho pháp luật, cho phép nó thích nghi với những thay đổi trong xã hội và thực tiễn.

[b] Cấu trúc của Civil law

Civil Law có cấu trúc quy phạm chặt chẽ hơn, với các bộ luật được biên soạn rõ ràng. Các luật sư và thẩm phán đều chủ yếu dựa vào các văn bản pháp lý đã được ban hành. Hệ thống này tổ chức pháp luật theo các lĩnh vực cụ thể (ví dụ: Bộ luật dân sự, Bộ luật hình sự, Bộ luật thương mại, v.v.), giúp xác định rõ ràng quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan.

Xem thêm: Dịch vụ pháp lý về nhượng quyền thương mại của Công ty Luật TNHH Everest

4- Quy trình tố tụng

[a] Quy trình tố tụng trong Common law

Trong hệ thống Common Law, quy trình tố tụng thường mang tính cạnh tranh cao. Các bên tranh chấp, thường là luật sư, sẽ trình bày lập luận của mình trước một thẩm phán và bồi thẩm đoàn. Thẩm phán có vai trò như một trọng tài trung lập có nhiệm vụ đảm bảo rằng quy trình diễn ra công bằng và chính xác. Những án lệ và quyết định trước đó được sử dụng để hỗ trợ lập luận của các bên.

[b] Quy trình tố tụng trong Civil law

Trong Civil Law, quy trình tố tụng có xu hướng ít cạnh tranh hơn và tập trung vào việc điều tra. Thẩm phán đóng vai trò quan trọng trong việc điều tra sự thật và áp dụng luật, không chỉ đơn thuần là xét xử, thẩm phán giữ vai trò trung tâm trong việc điều tra và thu thập chứng cứ, cũng như quyết định vấn đề pháp lý mà không lệ thuộc hoàn toàn vào các bên tranh chấp.
V. Vai trò của luật sư 

[c] Vai trò của Luật sư trong Common law

Trong hệ thống Common Law, luật sư đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình xét xử và giải quyết tranh chấp. Một vài điểm nổi bật về vai trò của luật sư trong hệ thống này bao gồm:

Đại diện cho khách hàng: Luật sư là người đại diện cho bên khởi kiện hoặc bị kiện trong các vụ án. Họ có nhiệm vụ bảo vệ quyền lợi hợp pháp của khách hàng một cách hiệu quả và có thể đưa ra các chiến lược pháp lý phù hợp.

Xây dựng lập luận: Luật sư có trách nhiệm phát triển và trình bày lập luận của mình trước tòa. Họ sẽ nghiên cứu các án lệ, quy định luật pháp và chuẩn bị tình huống cho các phiên tòa. Điều này là rất cần thiết trong một hệ thống pháp lý tập trung vào cạnh tranh và tranh tụng.

Thương lượng và hòa giải: Apart từ việc tranh luận tại tòa, luật sư cũng thường tham gia vào các cuộc thương lượng và hòa giải bên ngoài tòa án. Họ cố gắng đạt được giải pháp có lợi nhất cho khách hàng thông qua sự thỏa thuận giữa các bên.

Tư vấn pháp lý: Luật sư có nhiệm vụ cung cấp dịch vụ tư vấn pháp lý cho khách hàng, giúp họ hiểu rõ quyền lợi và nghĩa vụ của mình, cũng như các rủi ro của việc tham gia vào một vụ kiện.

Thẩm định chứng cứ: Luật sư phải tiến hành thu thập và thẩm định các chứng cứ liên quan đến vụ án để xây dựng một trường hợp mạnh mẽ theo lợi ích của khách hàng.

[d] Vai trò của luật sư trong Civil law

Trong hệ thống Civil Law, vai trò của luật sư cũng quan trọng, nhưng có những điểm khác biệt so với Common law:

Tư vấn pháp lý chuyên sâu: Luật sư trong Civil Law thường đóng vai trò là người tư vấn pháp lý cho khách hàng trong việc xây dựng hồ sơ, chuẩn bị các tài liệu và yêu cầu pháp lý. Họ giúp ích cho khách hàng trong việc hiểu các quy định cụ thể của pháp luật. 

Tham gia vào quy trình điều tra: Trong Civil Law, thẩm phán thường giữ vai trò chủ động hơn trong việc thu thập chứng cứ, nhưng luật sư vẫn có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ quyền lợi của khách hàng bằng cách đưa ra các chứng cứ và quan điểm của họ trong quy trình điều tra.

Thuyết phục thẩm phán: Luật sư sẽ thuyết phục thẩm phán dựa vào các quy định pháp lý và tình huống cụ thể của vụ án, nhưng họ không tham gia vào các cuộc tranh luận như trong hệ thống Common Law. Họ thường đưa ra lập luận trong khuôn khổ các quy định đã tồn tại.

Đại diện trong tòa án: Trong Civil Law, luật sư cũng đại diện cho khách hàng trong các phiên tòa, nhưng thường ít phải tham gia vào việc đối kháng và tranh luận hơn so với trong hệ thống Common Law.

Hỗ trợ trong hòa giải: Luật sư trong Civil Law cũng tham gia vào quá trình hòa giải và thương lượng giữa các bên để đạt thỏa thuận, nhưng thường dựa trên cơ sở các quy định pháp luật cụ thể.

Xem thêm: Dịch vụ luật sư hợp đồng của Công ty Luật TNHH Everest

6- Hình thức pháp lý

Trong hệ thống Common Law, hình thức pháp lý thường dựa vào các án lệ và quy trình hội thẩm (jury trials) trong cả các vụ án hình sự và dân sự, cho phép bồi thẩm đoàn tham gia vào việc quyết định kết quả của vụ án dựa trên các bằng chứng và lập luận được trình bày. Điều này tạo ra một môi trường pháp lý mà trong đó các quyết định của thẩm phán có thể bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi ý kiến của bồi thẩm đoàn.

Ngược lại, trong hệ thống Civil Law, thường không có sự tham gia của bồi thẩm đoàn trong các phiên tòa, mà thẩm phán giữ vai trò chủ động hơn trong quá trình điều tra và xét xử. Hệ thống này thiên về các phiên tòa đơn giản và nhanh chóng hơn, với quy trình pháp lý rõ ràng và được tổ chức chặt chẽ, giúp tiết kiệm thời gian và nguồn lực trong việc giải quyết các vụ án.

Xem thêm: Dịch vụ pháp lý trong lĩnh vực hình sự của Công ty Luật TNHH Everest

7-. Mối quan hệ với các quốc gia khác

Common Law: Các quốc gia áp dụng Common Law có xu hướng chia sẻ các nguyên tắc pháp lý tương đồng, dễ dàng hình thành các hiệp định hợp tác pháp lý quốc tế.

Civil Law: Các quốc gia áp dụng Civil Law cơ bản tuân thủ các quy tắc pháp lý chung hơn, nhưng có thể gặp khó khăn trong việc trao đổi và hợp tác với các quốc gia có hệ thống pháp luật khác.

Xem thêm: Pháp lý tái cấu trúc doanh nghiệp của Công ty Luật TNHH Everest

8- Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest

[a] Bài viết So sánh giữa Thông luật (Common law) và Dân luật (Civil law) được chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.

[b] Bài viết So sánh giữa Thông luật (Common law) và Dân luật (Civil law) có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý Vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.

[c] Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: 024 66 527 527, E-mail: info@everest.org.vn.