Quan hệ pháp luật thuế

09/09/2022
Phạm Nhật Thăng
Phạm Nhật Thăng
Quan hệ pháp luật thuế có đặc điểm: mang nặng tính quyền uy; luôn đặt ra các quyền và nghĩa vụ pháp lý của các bên trong quan hệ pháp luật thuế; một bên tham gia quan hệ pháp luật thuế là cơ quan quản lý thuế.

1- Tổng quan về quan hệ pháp luật thuế

Các quan hệ xã hội nảy sinh từ những đòi hỏi của quan hệ vật chất giữa nhà nước và con người và chịu sự tác động của nhiều nhân tố khác nhau, nhưng nhân tố quyết định vẫn là nhân tố nhà nước. Vì lợi ích riêng của mình và để tạo ra một trật tự xã hội chung, nhà nước sử dụng các quy phạm pháp luật như một quy tắc ứng xử chung để tổng thu thuế vào ngân sách nhà nước của
quốc gia.

Quan hệ pháp luật thuế mang một số đặc điểm sau đây:

  • Thứ nhất, mối quan hệ pháp lý và thuế mang nặng tính quyền uy. Hệ quả của mối quan hệ pháp lý - tài khóa là việc chuyển giao một lượng tài sản (tùy thuộc vào loại tài sản, có thể ở dạng giá trị hoặc tài sản hữu hình) từ người nộp thuế sang nhà nước, tức là không phải nộp thuế. sự lựa chọn của người nộp thuế, nhưng các quy định của nhà nước Quyền và nghĩa vụ pháp lý trong các giao dịch hợp pháp Việc đánh thuế được đảm bảo bằng các biện pháp cưỡng chế của nhà nước.
  • Thứ hai, quan hệ pháp luật-thuế thường đặt ra các quyền và nghĩa vụ pháp lý của các bên trong quan hệ. Tuy nhiên, chúng có thể cụ thể như thế nào, các quy tắc này vẫn chỉ là "quy tắc xử sự", không thể quy định tất cả mọi thứ hoặc thấy trước tất cả các điều kiện mà theo đó mối quan hệ pháp luật-thuế sẽ được thực hiện, chi tiết hơn các quy tắc pháp luật, nhưng có thể không vi phạm những điều cụ thể vi phạm luật thuế.
  • Thứ ba, một bên tham gia quan hệ pháp luật thuế bao giờ cũng là cơ quan quản lý thuế.

Xem thêm: Dịch vụ pháp lý trong lĩnh vực thuế - kế toán của Công ty Luật TNHH Everest

2- Căn cứ pháp lý quan hệ pháp luật về thuế

“Quy phạm pháp luật tác động tới các quan hệ xã hội nhất định và biến chúng thành quan hệ pháp luật. Nếu quan hệ xã hội không được quy phạm pháp luật điều chỉnh thì chúng không thể trở thành quan hệ pháp luật”.

Như vậy, mối quan hệ pháp luật - thuế chỉ có thể được xác định nếu có một quy phạm pháp luật về thuế xác định mối quan hệ của người nộp thuế. Chúng trở thành quan hệ pháp luật khi không có quy định nào thừa nhận tính hợp pháp của quan hệ đó. Như đã đề cập, các quan hệ pháp lý - tài khóa có thẩm quyền cao, nhưng có liên quan đến yếu tố tài sản, do đó không thể có bất kỳ liên quan nào đến việc chuyển giao số tài sản dưới hình thức thuế cho Nhà nước, trừ trường hợp dựa trên một cơ sở pháp lý nhất định được thực hiện.

Cơ sở pháp lý của mối quan hệ pháp luật - thuế cũng là một trong những cơ sở để phân biệt mối quan hệ pháp luật - thuế này với mối quan hệ pháp lý - thuế khác. Điều này cũng có nghĩa là không thể đáp ứng các nghĩa vụ thuế. Hiện tại không có văn bản pháp lý và thuế nào về vấn đề này. Các căn cứ pháp lý của quan hệ pháp luật về thuế thường được quy định rõ ràng trong các quyết định của cơ quan thuế.

3- Các chủ thể tham gia quan hệ pháp luật thuế

Như vậy, mối quan hệ pháp luật - thuế chỉ có thể được xác định nếu có một quy phạm pháp luật về thuế xác định mối quan hệ của người nộp thuế. Chúng trở thành quan hệ pháp luật khi không có quy định nào thừa nhận tính hợp pháp của quan hệ đó. Như đã đề cập, các quan hệ pháp lý - tài khóa có thẩm quyền cao, nhưng có liên quan đến yếu tố tài sản, do đó không thể có bất kỳ liên quan nào đến việc chuyển giao số tài sản dưới hình thức thuế cho Nhà nước, trừ trường hợp dựa trên một cơ sở pháp lý nhất định được thực hiện.

Cơ sở pháp lý của mối quan hệ pháp luật - thuế cũng là một trong những cơ sở để phân biệt mối quan hệ pháp luật - thuế này với mối quan hệ pháp lý - thuế khác. Điều này cũng có nghĩa là không thể đáp ứng các nghĩa vụ thuế. Hiện tại không có văn bản pháp lý và thuế nào về vấn đề này. Các căn cứ pháp lý của quan hệ pháp luật về thuế thường được quy định rõ ràng trong các quyết định của cơ quan thuế.

Xem thêm: Dịch vụ pháp lý trong lĩnh vực thương mại của Công ty Luật TNHH Everest

4- Quyền và nghĩa vụ của các chủ thể trong quan hệ pháp luật thuế

Trong quan hệ pháp luật thuế, các bên tham gia đều được xác định trước về quyền và nghĩa vụ pháp lý. Quyền của chủ thể này không nằm ngoài mối liên hệ pháp lý với việc thực hiện các nghĩa vụ pháp lý của chủ thể khác. Do quan hệ pháp luật thuế có thể được trải dài trong suốt một quá trình, một giai đoạn hay xuất hiện khi có đủ sự kiện pháp lí, các quyền và nghĩa vụ pháp lý của các chủ thể cũng được xem xét ở các giai đoạn cụ thể khác nhau.

[a] Quyền và nghĩa vụ trước khi thực hiện quan hệ thu, nộp thuế

Các cơ quan quản lý thuế có trách nhiệm:

  • Cấp sổ đăng kí thuế cho đối tượng nộp thuế

  • Cấp mã số thuế cho chủ thể nộp thuế (nghĩa vụ này thông thường chỉ xuất hiện đối với những chủ thể có nghĩa vụ thuế phát sinh thường xuyên mà không xuất hiện đối với các chủ thể chỉ có nghĩa vụ thuế phát sinh theo vụ việc)

  • Cung cấp các mẫu chứng từ, hoá đơn hoặc chấp nhận việc đáng kí mẫu chứng từ hoá đơn của đối tượng nộp thuế khi các chủ thể này đáp ứng đầy đủ điều kiện

  • Hướng dẫn trình tự kê khai và nộp thuế cho đối tượng nộp thuế.

[b] Quyền và nghĩa vụ trong quá trình thu, nộp thuế

Cơ quan thuế có quyền thực hiện những hành vi cơ bản sau đây:

  • Công bố các thông tin liên quan đến đối tượng nộp thuế một cách công khai;

  • Quyết định phương thức quản lý thuế phù hợp với từng loại thuế, từng đối tượng nộp thuế theo quy định pháp luật;

  • Yêu cầu đối tượng nộp thuế cung cấp tài liệu, chứng cứ để kiểm tra tính chính xác các căn cứ tính thuế;

  • Yêu cầu đối tượng nộp thuế thực hiện kê khai, nộp thuế theo thông báo thuế hoặc theo phần tự đánh giá của chính đối tượng nộp thuế;

[c] Quyền và nghĩa vụ khi có thay đổi điều kiện thu, nộp thuế

Đối với trường hợp chủ thể nộp thuế không còn đầy đủ điều kiện nộp thuế như không tiếp tục kinh doanh, tạm hoãn kinh doanh, mức thu nhập nằm dưới giới hạn nộp thuế... cơ quan quản lý thuế có trách nhiệm tạo điều kiện cho đối tượng nộp thuế hoàn tất nghĩa vụ còn lại của mình. Mặt khác, các chủ thể nộp thuế phải báo cáo tình hình thực tế để tạm hoãn hoặc chấm dứt quan hệ pháp luật thuê nhất định với nhà nước.

Xem thêm: Thỏa thuận về tiền lương trong hợp đồng lao động

5- Sự kiện pháp lý trong quan hệ pháp luật thuế

Sự kiện pháp lý trong quan hệ pháp luật thuế là những sự kiện thực tế làm xuất hiện các điềư kiện của chủ thể nộp thuế, được pháp luật ghi nhận rõ. Mỗi quan hệ pháp luật thuế hình thành trên cơ sở một đạo luật thuế cụ thể có những quy định về sự kiện pháp lý riêng. 

Trường hợp bất khả kháng cũng có thể được đặt ra trong quá trình thực hiện quan hệ pháp luật thuế. Điều này xuất hiện bởi lẽ, quan hệ kê khai, thông báo thuế, thu nộp thuế là một quá trình và có thể xuất hiện những yếu tố khách quan mà đối tượng nộp thuế không thực hiện nghĩa vụ của mình theo đúng thời hạn luật định.

Việc không thực hiện đúng thời hạn và đầy đủ nghĩa vụ thuế có thể làm ảnh hưởng trực tiếp tượng nộp thuế đã hoàn thành nghĩa vụ của mình. Chẳng hạn, đối với trường hợp cá nhân có thu nhập đột xuất nằm trong giới hạn tính thuế thu nhập đối với người có thu nhập cao; có hàng hóa chuyển dịch qua biên giới nhưng không nằm trong đối tượng kinh doanh hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu.

Xem thêm: Dịch vụ pháp lý trong lĩnh vực hành chính của Công ty Luật TNHH Everest 

6- Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest

[a] Bài viết Quan hệ pháp luật thuế được chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.

[b] Bài viết Quan hệ pháp luật thuế  có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.

[c] Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý, hoặc thuê luật sư tư vấn cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: (024) 66 527 527, E-mail: info@everest.org.vn.

Phạm Nhật Thăng
Phạm Nhật Thăng

Phạm Nhật Thăng là chuyên gia trong lĩnh vực Quản trị và An ninh (Management and Security)

0 bình luận, đánh giá về Quan hệ pháp luật thuế

TVQuản trị viênQuản trị viên

Xin chào quý khách. Quý khách hãy để lại bình luận, chúng tôi sẽ phản hồi sớm

Trả lời.
Thông tin người gửi
Bình luận
Nhấn vào đây để đánh giá
Thông tin người gửi
Tổng đài tư vấn: 024-66 527 527
Giờ làm việc: Thứ 2 - Thứ 7: 8h30 - 18h00
0.18930 sec| 979.781 kb