Khái niệm và phân loại thuế

Thuế là gì? Và việc phân loại thuế được diễn ra như thế nào? Để giúp các bạn đọc được có thêm kiến thức về các vấn đề liên quan đến khái niệm và phân loại thuế. Luật Everest xin được thông tin đến mọi người kiến thức pháp lý mới nhất xoay quanh vấn đề trên.

Khái niệm thuế

Thuế vừa là một phạm trù kinh tế vừa là một phạm trù lịch sử. Lịch sử xã hội loài người đã cho thấy thuế là một tất yếu khách quan gắn liền với sự hình thành và phát triển của nhà nước. Để duy trì sự tồn tại, đồng thời hoàn thành nhiệm vụ của mình, nhà nước phải có nguồn lực vật chất để chi cho các hoạt động chi tiêu của xã hội. Vì quyền lực chính trị của mình, nhà nước thu một phần tiền. cải thiện xã hội để bảo tồn nguồn tài nguyên này.

Tìm hiểu thêm về: Dịch vụ pháp chế doanh nghiệp

Mối quan hệ giữa việc thu và nộp các nguồn vật chất này là thuế, việc thu thuế diễn ra từ hình thức thu bằng hiện vật, dần dần đến thu dưới hình thức giá trị, điều này cũng có nghĩa là ban đầu thuế đã xuất hiện. có hình thức thể hiện rất đơn giản Mối quan hệ giữa nam và nữ, cống phẩm là những thứ thuế thể hiện bằng hiện vật, ngày càng trở nên phức tạp hơn: hình thức thu và thuế được ấn định thống nhất trong phạm vi lãnh thổ. Với sự xuất hiện của tiền, thuế đánh vào tiền đã giảm bớt sự khắc nghiệt của thuế.

Đối với Việt Nam, ngay từ những ngày đầu của chế độ phong kiến, “thuế má” cũng đã xuất hiện để tập trung công quỹ cho nhà vua, nhưng chủ yếu dưới hình thức cống nạp. Năm 1013, thời vua Lý Thái Tổ, việc đánh thuế mới được tổ chức và thực hiện một cách có hệ thống. Đến thế kỷ 16, các triều đại năm
đưa ra các loại thuế khác ngoài các loại thuế phải nộp (Thuế chợ, thuế muối, ...)

Sau khi nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời, nhà nước đã từng bước tạo ra một hệ thống cùng với việc xóa bỏ hệ thống thuế vô nhân đạo (thuế cá nhân, thuế muối, thuế tài sản ...). Thuế mới. Cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội, yêu cầu đặt ra trong từng thời kỳ cụ thể, hệ thống thuế Việt Nam ngày càng vận động theo hướng ổn định và hoàn thiện. Vì vậy, thuế hiện là một hiện tượng không thể tránh khỏi xảy ra và tồn tại cùng với các hiện tượng kinh tế xã hội khác. Sự xuất hiện và diễn biến của các loại thuế gắn với từng thời kỳ và lợi ích mà nhà nước sử dụng làm công cụ điều tiết thu nhập của nền kinh tế xã hội này.

Đặc điểm của thuế

Với nhiều cách tiếp cận khác nhau, nhà nghiên cứu có thể đưa ra những khái niệm riêng của mình để phục vụ cho mục đích nghiên cứu về thuế. Tuy là vậy nhưng thuế lúc nào cũng mang những đặc tính nhất định, việc xác định đặc tính của thuế giúp ta nhận diện được thuế trong nhiều hình thức thu nhập tài chính khác nhau.

• Thứ nhất, thuế được định nghĩa là khoản thu nập bắt buộc vào ngân sách. Tính bắt buộc này được thể hiện ở chỗ, với người nộp thuế đây được coi là nghĩa vụ chuyển giao tài sản của chính họ cho nhà nước khi có đủ điều kiện mà trong đó không phải là quan hệ thanh toán dù ngoài hay ở trong hợp đồng. Với các cơ quan thu thuế, khi thay mặt nhà nước để thực hiện các hành vi nhất định cũng sẽ không được phép lựa chọn thực hiện hay không thực hiện hành vi thu thuế hoặc có sự phân biệt với người nộp thuế.
• Thứ hai, Thuế gắn liền với yếu tố quyền lực. Cơ quan thuế phát sinh từ lý do xuất hiện các khoản thu thuế của nhà nước. Thuế xuất hiện cùng với sự xuất hiện của nhà nước, tạo cơ sở vật chất cho nhà nước để hoàn thành nhiệm vụ và trách nhiệm của mình. Các nhà kinh tế và chính trị gia cho rằng thuế là hành động quan trọng nhất của chính phủ để điều chỉnh hoặc can thiệp vào nền kinh tế. Nhà nước sử dụng quyền lực chính trị để đảm bảo sự ổn định về thuế và sự tuân thủ của người nộp thuế. Các yếu tố liên quan đến người nộp thuế đều được xác định trước và ổn định. Dự định trong một khoảng thời gian cụ thể. Chỉ liên kết với yếu tố quyền lực, thuế sẽ đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ tạo nguồn thu tài chính cho nhà nước.
• Thứ ba, thuế không phải đối giá và không hoàn trả trực tiếp. Thuế sẽ không phải là khoản trả khi đối tượng nộp thuế đã nhận được một lợi ích hay quyền lợi cụ thể nào từ phía nhà nước. Thuế phát sinh từ nhu cầu chi tiêu của nhà nước và dịch vụ xã hội, kết quả sử dụng nguồn thu từ thuế chủ yếu là sản phẩm công ích (lợi ích không xác định được chính xác giá trị vật chất) nên không thu hồi được thuế. Tuy nhiên, kết quả là các sản phẩm được sử dụng bởi nguồn thu thuế
  của nhà nước mang lại lợi ích cho chính những người nộp thuế, tức là hòa bình xã hội, phát triển và thịnh vượng, công ích ...

Xem thêm: Dịch vụ thư ký pháp lý

Phân loại thuế

Căn cứ vào mối quan hệ giữa cơ quan thuế với người chịu thuế

Thuế trực thu

Thuế trực thu gồm các loại thuế ví dụ như: Thuế thu nhập, thuế đánh vào của cải, thuế đánh vào đối tượng thường trú. Sở dĩ chúng có tên gọi đó là vì người có nghĩa vụ nộp thuế là người gánh chịu thuế. Nói cách khác thì ở đây người nộp thuế không thể chuyển nghĩa vụ thuế sang cho đối tượng nào khác

Thuế trực thu có lợi là đảm bảo sự công bằng trong việc điều tiết thu nhập vượt quá của người nộp thuế, nhưng chúng thường gây ra phản ứng tài khóa từ người nộp thuế vì không có sự thay đổi về thuế và đảm bảo chắc chắn rằng nghĩa vụ thanh toán sẽ được đáp ứng

Thuế gián thu

Thuế gián thu bao gồm các loại thuế như thuế xuất nhập khẩu, thuế gắn với sản xuất và bán hàng hoá. Gọi chúng là thuế gián thu vì người gánh chịu thuế là khách hàng nhưng người nộp thuế lại là người bán hàng, nhà nhập khẩu. Nói khác đi, đã có sự chuyển nghĩa vụ thuế từ khách hàng sang người kinh doanh.

Thuế gián thu có ưu điểm thường hạn chế sự phản ứng thuế từ người gánh chịu thuế nhưng lại không tạo ra sự bình đẳng về đỉều tiết thu nhập của những đối tượng có thu nhập chênh lệch.

Căn cứ theo đối tượng tính thuế

Thuế tài sản

Thuế tài sản là thuế đánh vào bản thân tài sản chứ không phải đánh vào phần thu nhập phát sinh từ tài sản đó. Các loại thuế như thuế nhà đất, thuế vốn, thuế chuyển nhượng tài sản, chuyển nhượng vốn là loại thuế tài sản. Các quốc gia có thể dựa vào đối tượng tài sản để tách hoặc gộp thuế phù hợp với điều kiện cụ thể.

Thuế đánh vào thu nhập

Thuế đánh vào thu nhập chỉ thực hiện đối với những đối tượng có giá trị thặng dư phát sinh từ tài sản của họ. Các loại thuế như thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân có đối tượng tính thuế là những phần thu nhập phát sinh trong quá trình sử dụng tài sản của mình hay do kết quả của lao động...

Thuế tiêu dùng

Thuế tiêu dùng, phần lớn là các loại thuế gián thu như thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu thụ đặc biệt. Đặc điểm của các loại thuế trong nhóm thuế này đối tượng tính thuế chính là phần thu nhập của người chịu thuế được mang tiêu dùng vào thời điểm chịu thuế.

Tìm hiểu thêm về: Trợ lý pháp lý

Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest:

Bài viết trong lĩnh vực nêu trên được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.

Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết

Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: 024 66 527 527, E-mail: info@everest.org.vn.