Bắt buộc chuyển giao quyền sử dụng đối với sáng chế?

Bắt buộc chuyển giao quyền sử dụng đối với sáng chế là trường hợp chủ sở hữu sáng chế phải chuyển giao quyền sử dụng sáng chế cho người khác theo quyết định của cơ quan nhà nước. Cụ thể về nội dung này như nào, hãy cùng Luật Everest tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây.

Sao phải bắt buộc chuyển giao quyền sử dụng đối với sáng chế?

Luật sở hữu trí tuệ (SHTT) có một nguyên tắc đối với sáng chế tại khoản 3 Điều 7 như sau:

“Trong trường hợp nhăm bảo đảm mục tiêu quốc phòng, an ninh, dán sinh và các lợi ích khác của Nhà nước, xã hội quy định tại Luật nảy, Nhả nước có quyền cấm hoặc hạn chế chù thể quyền SHTT thực hiện quyển của mình hoặc buộc chủ thể quyền SHTT phải cho phép tô chức, cả nhân khác sử dụng một hoặc một sổ quyền của mình với những điểu kiện phù họp; việc giới hạn quyền đôi với sáng chê thuộc bí mật nhà nước được thực hiện theo quy định của Chính phủ.”

Trên nguyên tắc đó, có các Điều luật quy định về vấn đề bắt buộc chuyển giao quyền sử dụng sáng chế.

Về thuật ngữ bắt buộc chuyển giap quyền sử dụng sáng chế có thể được hiểu là trong trường hợp chủ sở hữu sáng chế phải chuyển giao quyền sử dụng sáng chế cho người khác theo quyết định cùa cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Vấn đề bắt buộc chuyển giao này còn được gọi là li-xăng cưỡng bức.

Từ lâu Li-xăng cưỡng bức đã được thừa nhận như là công cụ quan trọng nhất để điều chinh những tác động hai chiều của bằng độc quyền sáng chế đổi với phúc lợi xã hội. Một li- xăng cưỡng bức có thể được áp dụng bằng cách: Buộc chủ sở hữu sáng chế cấp phép khai thác sáng chế hoặc đe dọa việc sừ dụng và yêu cầu chủ văn bằng độc quyền sáng chế thay đổi về giá cả và chiến lược cung cấp.

Tìm hiểu thêm về: Dịch vụ pháp lý sở hữu trí tuệ

Điều kiện hạn chế quyền sử dụng sáng chế được chuyển giao theo quyết định bắt buộc

Việc bắt buộc chuyển giao quyền sử dụng sáng chế bị hạn chế bởi các điều kiện điều kiện chặt chẽ nhằm kiêm soát hoạt động câp li-xăng cưỡng bức. Theo đó:

• Thứ nhât, quyền sử dụng sáng chế được chuyển giao thuộc dạng không độc quyền. Trong trường hợp bắt buộc chuyển giao quyền sử dụng sáng chê, chủ sở hữu bằng độc quyền hoặc người đang được cấp li-xăng độc quyền sáng chế vần đồng thời được sử dụng, khai thác sáng chế.
• Thứ hai, quyền sử dụng sáng chế được chuyển giao chỉ được giới hạn trong phạm vi và thời hạn đủ để đáp ứng mục tiêu chuyển giao và chủ yếu để cung cấp cho thị trường trong nước. Trừ trường hợp người nắm độc quyền sáng chế bị coi là thực hiện hành vi cạnh tranh bị cấm theo quy định của pháp luật về cạnh tranh.
• Thứ ba, người được chuyển giao quyền sử dụng không được chuyển nhượng quyền đó cho người khác. Trừ trường hợp chuyển nhượng cùng với cơ sở kinh doanh của mình và không được chuyển giao quyền sử dụng thứ cấp cho người khác.
• Thứ tư, người được chuyển giao quyền sử dụng phải trả cho người nắm độc quyền sử dụng sáng chế một khoản tiền đền bù thỏa đáng tùy thuộc vào giá trị kinh tế của quyền sử dụng đó trong từng trường hợp cụ thể phù hợp với khung giá đên bù do Chính phủ quy định.

Trong trường hợp yêu cầu bắt buộc chuyển giao quyền sử dụng sáng chế theo căn cứ tại điểm a khoản 1 Điều 145 thì bắt buộc phải thoả mãn 2 điều kiện:

• Chứng minh nhu cầu sử dụng sáng chế nhằm mục đích công cộng, phi thương mại, phục vụ quốc phòng, an ninh hoặc phòng bệnh, chữa bệnh cho nhân dân,
• Người nắm độc quyền sáng chế đã không sử dụng sáng chế và việc không sử dụng sáng chế ảnh hưởng đến việc đạt được các mục đích nêu trên.

Xem thêm: Dịch vụ pháp lý thương mại

Căn cứ để bắt buộc chuyển giao quyền sử dụng sáng chế

Pháp luật các quốc gia có những quy định khác nhau về căn cứ bắt buộc chuyển giao quyền sừ dụng sáng chế. Tuy nhiên, đều có những lý do sau đây:

• Nhằm kiểm soát sự lạm dụng độc quyền của chủ sở hữu sáng chế,
• Nhằm mục đích công cộng để giải quyêt các vân đề xã hôi,
• Nhằm sử dụng sáng chế phụ thuộc.

Tại Điều 145 Luật SHTT đưa ra các căn cứ cho việc bắt buộc chuyến giao quyền sử dụng sáng chế như sau:

Căn cứ vào mục đích, việc sử dụng sáng chế phải nhăm mục đích công cộng, phi thương mại như: Phục vụ quốc phòng, an ninh quốc gia, phòng bệnh, chữa bệnh cho cộng đồng... hoặc đáp ứng các nhu cầu cấp thiết khác của xã hội.

Người nắm độc quyền sáng chế không thực hiện nghĩa vụ sử dụng sáng chế trong việc sản xuất sản phẩm nhằm đáp ứng nhu cầu quốc phòng, an ninh, phòng bệnh, chữa bệnh, dinh dưỡng hoặc các nhu cầu cấp thiết khác của xã hội. Sau khi kết thúc 4 năm kể từ ngày nộp đơn đăng kí sáng chế và kết thúc 3 năm kể từ ngày cấp bằng độc quyền sáng chế.

Người có nhu cầu sử dụng sáng chế đã không đạt được sự thỏa thuận với người nắm độc quyền sáng chế về việc kí kết hợp đồng sử dụng sáng chế. Mặc dù trong một khoảng thời gian hợp lí đã cố gắng thương lượng với mức giá và các điều kiện thương mại thoả đáng

Người nắm độc quyền sử dụng sáng chế bị coi là thực hiện hành vi hạn chế cạnh tranh bị cấm theo quy định của pháp luật về cạnh tranh.

Bắt buộc chuyển giao quyền sử dụng sáng chế nhằm sừ dụng sáng chế phụ thuộc.

Thủ tục bắt buộc chuyển giao quyền sử dụng sáng chế

Theo quy định tại khoản 1 Điều 147 Luật SHTT, thẩm quyền quyết định được xác định như sau:

• Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành quyết định trên cơ sở xem xét yêu cầu được chuyển giao quyền sử dụng.
• Bộ, cơ quan ngang bộ ban hành quyết định thuộc lĩnh vực quản lí nhà nước của mình khi xảy ra trường hợp quy định tại điểm a khoản 1 Điều 145 cùa Luật này.

Thủ tục để xét yêu cầu cấp quyết định bắt buộc chuyển giao quyền sử dụng sáng chế được hướng dẫn theo Thông tư số 01/2007/TT- BKHCN ngày 14/02/2007 của Bộ Khoa học và Công nghệ.

Tham khảo: Dịch vụ thư ký pháp lý

Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest

Bài viết trong lĩnh vực nêu trên được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.

Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.

Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: (024) 66 527 527, E-mail: info@everest.org.vn.