Trình tự, thủ tục hành thu thuế xuất nhập khẩu

Thuế xuất nhập khẩu là gì? Và trình tự hành thu các loại thuế xoay quanh những vấn đề nào? Để giúp các bạn đọc được có thêm kiến thức về các vấn đề liên quan. Luật Everest xin được thông tin đến mọi người kiến thức pháp lý mới nhất xoay quanh vấn đề trên.

Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu là gì?

Thuế Xuất nhập khẩu hay Thuế xuất-nhập khẩu hay thuế Hải quan là tên gọi chung của hai loại thuế trong lĩnh vực thương mại quốc tế. Tức là thuế xuất nhập khẩu. Thuế nhập khẩu là một loại thuế. Quốc gia, vùng lãnh thổ đánh thuế gián thu đối với hàng hoá có xuất xứ nước ngoài trong quá trình nhập khẩu đối với hàng hoá được phép xuất khẩu, nhập khẩu qua biên giới Việt Nam, kể cả từ nội địa vào khu phi thuế quan và từ khu phi thuế quan ra thị trường quốc gia.

Vai trò của thuế xuất nhập khẩu

+ Giảm nhập khẩu bằng cách làm cho chúng đắt hơn các sản phẩm thay thế trong nước, do đó thu hẹp thâm hụt thương mại.

+ Chống phá giá bằng cách nâng giá hàng hóa nhập khẩu hoặc bán phá giá lên giá thị trường chung

+ Áp đặt lên hàng xuất khẩu của họ, đặc biệt là trong chiến tranh thương mại.

+ Bảo hộ cho các lĩnh vực sản xuất then chốt, chẳng hạn nông nghiệp giống như các chính sách về thuế quan của Liên minh châu Âu đã thực hiện trong Chính sách nông nghiệp chung của họ

Vấn đề chung về trình tự và thủ tục hành thu

 So với các loại thuế nội địa như thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế  doanh nghiệp thì trình tự, thủ tục  thu thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu hoàn toàn khác, sự khác biệt này không chỉ  thể hiện ở mặt thực tế của cơ quan quản lý thu (trong trường hợp thuế xuất nhập khẩu,  cơ quan hải quan, trong trường hợp thuế nội địa (cơ quan thuế), mà còn  thể hiện ở các khía cạnh khác; như thời hạn tính thuế, thủ tục kiểm tra hàng hóa, định giá hàng hóa xuất nhập khẩu, đảm bảo tuân thủ nghĩa vụ  thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu thông qua bảo lãnh  ngân hàng ... Các quy định hiện hành của pháp luật Việt Nam, quy định và thủ tục  thu thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu chứa các bước sau 

Xem thêm: Dịch vụ pháp chế doanh nghiệp

Kê khai thuế và tính thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu

Theo quy định của pháp luật, mỗi khi xuất khẩu, nhập khẩu hàng hóa, tổ chức, cá nhân làm thủ tục xuất nhập khẩu phải kê khai số lượng và giá tính thuế của từng mặt hàng. thuế xuất khẩu hoặc thuế nhập khẩu. Việc kê khai, tính thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu do người nộp thuế thực hiện trên tờ khai hải quan theo quy định của cơ quan hải quan. Về cơ bản, tờ khai hải quan được coi là cơ sở để cơ quan hải quan kiểm tra kết quả tính thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu cũng như tính đúng đắn của người nộp thuế trong quá trình kê khai, tính thuế, nộp thuế đối với căn cứ vào tờ khai hải quan, cơ quan hải quan mới có bằng chứng cụ thể để xác lập việc thanh toán của người nộp thuế. Cơ quan thuế có hành vi khai man, trốn thuế hay không và trên cơ sở đó  có thể  quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với họ. 

Theo quy định của pháp luật hiện hành, việc kê khai và tính thuế xuất khẩu,  nhập khẩu phải được thực hiện đồng thời  và nơi đăng ký tờ khai hàng hoá xuất nhập khẩu, sau đó khai báo hàng hoá xuất nhập khẩu tại Cơ quan hải quan nơi làm thủ tục xuất  nhập khẩu để cơ quan này kiểm tra hàng hóa, xác định số thuế phải nộp cho người nộp thuế Làm thủ tục xuất khẩu, thu thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu theo đề nghị của Tổng cục Hải quan và Bộ Tài chính. 

Xem thêm: Dịch vụ thư ký pháp lý

Khi xác minh việc kê khai, tính thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu, nếu cần cơ quan hải quan phải kiểm tra và bố trí kiểm tra hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu  để đảm bảo  việc nộp thuế của người nộp thuế được khách quan, chính xác và hợp pháp. 
Việc kiểm tra do công chức hải quan chuyên ngành thực hiện. Đối với một số  hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu  làm căn cứ xác định nghĩa vụ thuế do cơ quan hải quan, cơ quan giám định chuyên môn, cơ quan được cơ quan hải quan chỉ định thực hiện. Căn cứ danh sách cơ quan có thẩm quyền Cơ quan, đơn vị kiểm tra, kiểm soát chất lượng hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu đã được Bộ Công Thương, Bộ Khoa học và Công nghệ phối hợp với Bộ Công Thương và Bộ Tài chính phê duyệt để đưa ra các quy định cụ thể. 

Nộp thuế và bảo đảm thực hiện nghĩa vụ nộp thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu

Theo pháp luật hiện hành, nghĩa vụ nộp thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu chỉ phát sinh kể từ thời điểm người nộp thuế đăng kí tờ khai hải quan, trong đó xác định rõ về số thuế họ phải nộp. Đây cũng là thời điểm khởi đầu để xác định thời hạn nộp thuế theo luật định và trên cơ sở đó, có thể xác định được người nộp thuế có hành vi chậm nộp tiền thuế hay không để ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với họ. Điều này có nghĩa là người nộp thuế phải thực hiện nghĩa vụ của mình trong thời hạn nộp thuế theo luật định. Nếu quá thời hạn đó mà nghĩa vụ nộp thuế mới được thực hiện hoặc không được thực hiện thì họ bị coi là vi phạm nghĩa vụ nộp thuế và sẽ bị chế tài.

Theo Điều 9 Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu năm 2016, thời hạn nộp thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu được quy định cụ thể như sau:
Hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu thuộc đối tượng chịu thuế phải nộp thuế trước khi thông quan hoặc giải phóng hàng hoá theo quy định của Luật
1.    Hải quan, trừ trường họp quy định tại khoản 2 Điều 9 Luật thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu năm 2016.
Trường hợp được tổ chức tín dụng bảo lãnh số thuế phải nộp thì được thông quan hoặc giải phóng hàng hoá nhưng phải  
nộp tiền chậm nộp theo quy định của Luật quản lí thuế kể từ ngày được thông quan hoặc giải phóng hàng hoá đến ngày nộp thuế. Thời hạn bảo lãnh tối đa là 30 ngày kể từ ngày đăng kí tờ khai hải quan.
Trường hợp đã được tổ chức tín dụng bảo lãnh nhưng hết thời hạn bảo lãnh mà người nộp thuế chưa nộp thuế và tiền chậm nộp thì tổ chức bảo lãnh có trách nhiệm nộp đủ thuế và tiền chậm nộp thay cho người nộp thuế.
2.    Người nộp thuế được áp dụng chế độ ưu tiên theo quy định của Luật hải quan được thực hiện nộp thuế cho các tờ khai hải quan đã thông quan hoặc giải phóng hàng hoá trong tháng chậm nhất vào ngày thứ mười của tháng kể tiếp. Quá thời hạn này mà người nộp thuế chưa nộp thuế thì phải nộp đủ số tiền nợ thuế và tiền chậm nộp theo quy định của Luật quản lí thuế.
Trong quá trình hành thu thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu hiện nay ở Việt Nam, việc đảm bảo thực hiện nghĩa vụ thuế của người nộp thuế thường được thực hiện bằng hai cách:
Một là, nghĩa vụ thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu được đảm bảo bằng cam kết bảo lãnh của các tổ chức tín dụng. Với phương thức bảo đảm này, nếu hết thời hạn nộp thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu theo quy định mà người nộp thuế chưa thực hiện nghĩa vụ của họ thì cơ quan thu thuế có quyền yêu cầu tổ chức tín dụng bảo lãnh phải thực hiện nghĩa vụ nộp thuế thay cho người được bảo lãnh (người nộp thuế).
Hai là, nghĩa vụ nộp thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu được đảm bảo bằng biện pháp cưỡng chế tạm giữ hàng hoá, kê biên  
và bán đấu giá tài sản, trích tiền trên tài khoản của người nộp thuế ở ngân hàng theo quy định của pháp luật để thu đủ số tiền thuế, tiền phạt phải nộp. Biện pháp này thường được áp dụng trong trường hợp nghĩa vụ của người nộp thuế không có sự bảo lãnh của tổ chức tín dụng và khi đã hết thời hạn nộp thuế, nộp phạt mà người nộp thuế vẫn không thực hiện nghĩa vụ của mình.

Xem thêm: Trợ lý pháp lý

Khuyến nghị của Công ty Luật TNHH Everest:

Bài viết trong lĩnh vực nêu trên được luật sư, chuyên gia của Công ty Luật TNHH Everest thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu khoa học hoặc phổ biến kiến thức pháp luật, hoàn toàn không nhằm mục đích thương mại.

Bài viết có sử dụng những kiến thức hoặc ý kiến của các chuyên gia được trích dẫn từ nguồn đáng tin cậy. Tại thời điểm trích dẫn những nội dung này, chúng tôi đồng ý với quan điểm của tác giả. Tuy nhiên, quý vị chỉ nên coi đây là những thông tin tham khảo, bởi nó có thể chỉ là quan điểm cá nhân người viết.

Trường hợp cần giải đáp thắc mắc về vấn đề có liên quan, hoặc cần ý kiến pháp lý cho vụ việc cụ thể, Quý vị vui lòng liên hệ với chuyên gia, luật sư của Công ty Luật TNHH Everest qua Tổng đài tư vấn pháp luật: (024) 66 527 527, E-mail: info@everest.org.vn.